? Układy
Budowa pmtwonuJtt obaHottodinpulsowego (NŃfcahainfc / - żarówka. >T'Tr'\ »y.przyslonu, V pi^ltópojedynczych impulsów^icOcu naoba\t).lanr/a?
6 wałek na|\Jow\\ (ótoctetiMitY. $ - układ elektroniczny ^
Ry Minek 7.9
Pr/ctwomiki obwtowc»unpuisowc umożliwiają uzyskanie do 5000 ^ sów na obrót, a najczęściej jest to 1000 impulsów na obrót. Do najwa^^ zalet tych przetworników można zaliczyć:
- wysoka niezawodność działania i odporność na zakłócenia, prosty montaż i ochronę przed zanieczyszczeniami,
- stosunkowo dużą rozdzielczość (do 1/5000 obrotu),
- wysokie dopuszczalne parametry ruchu (prędkość i przyspieszenie),
- niską: cenę.
W przetworniku liniowym elementem modulującym strumień świ^ jest liniał kreskowy, który odgrywa analogiczną rolę do tarczy kresko*; I
dziafanm tuuowegp przetwornika impulsowego: i - żarówka. 2 - układ optyczny, i | pnyakiOŁ J - pr^db pojedynczych impulsów (buzowychk 5-liniał kreskowy. 6-Sn todeneay^ uUbd ddunniczBy
tvsandk7.tQ
iECOy*»miXu obrotowym. Stosowane są refleksyjne (odbijające światło) bądź * Uroczyste liniały kreskowe pracujące w strumieniu światła przechodzącego, jj" |,vSmvku 7,10 wyjaśniono zasadą działania przetwornika impulsowego z rc-^yjuym liniałem kreskowym. Zasada jego pracy jest analogiczna do opisali' poprzednio przetwornika obrotowego.
Liniały refleksyjne są wykonywane z nierdzewnej taśmy stalowej, na któ-kreski uformowano metodą wygniatania lub trawienia fotochemigrafkzncgo. cjalowa taśma jest przyklejana do listwy o długości do 3 m.
Jest wiele innych rozwiązań liniałów optycznych należących do grupy jj-żąjźcfl pomiarowych przemieszczenia (przyrostowych). Oprócz opisanych już impulsowych liniałów kreskowych zastosowanie praktyczne maja Liniały kredowe z przeciwliniałami (siatkami optycznymi). Układy takie, w których wykony stuj? się zjawisko dyfrakcji fali świetlnej, są budowane np. przez firmą Hctdeiihain. Są one jednak rzadziej stosowane w robotach, a głównie w obrabiarkach sterowanych numerycznie.
Tarcze i liniały kodowe
Tarcze i liniały kodowe należą do grupy Jótoelektrycznvch przetworników kodowycht. działających w układzie absolutnym. Podobnie jak przetworniki impulsowe są budowane w wersji obrotowej (tarcze kodowe) i liniowej (liniały kodowe).
Zasada działania fotoełektrycznych przetworników kodowych będzie wyjaśniona na przykładzie liniału kodowego (rys. 7.1l). Szklana (lub z przezroczystego tworzywa) powierzchnia liniału jest pokryta prostokątnymi, zaczernionymi powierzchniami, ułożonymi wzdłuż pięciu ścieżek wg kodu dwójkowego. Przez liniał przenika strumień światła wysyłany z żarówki. Z drugiej
0 2 4 6. 8 10 12 14 16 18 20 22 24
2rE5S BESS 6333 E33 E33 ESI 0623 ES3 633 O ESI ^ @
2ł im< Mwwsm kswm 0 fftafesaaa bwwm twwa 533 2* S23
________
Zasada działania liniału kodowego w sysfcrmie dwójkowym £ kbctarahm w »AWi»y \ (powierzchnie zakreskowane - nieprrezrw • ste. kółkiem k mafcurm ozaącomo kw>-
etemcmy czynne); / - fotodemenŁ 7 - żarówka, J - kmóaeur