RYS. 1.149. Charakterystyka wyjściowa zespołu silnik spalinowy - sprzęgło hydrokinetyczne. sporządzona na podstawie wykresu z rys. 1.148
Pod względem cech dynamicznych rozróżnia się dwa zasadnicze rodzaje sprzęgieł hydrokinetycznych [9J:
1) sprzęgła o stałej charakterystyce (lub o stałym napełnieniu),
2) sprzęgła o regulowanej charakterystyce.
Sprzęgłami o stałej charakterystyce nazywa się te sprzęgła, których charakterystyka nie może być zmieniana w czasie pracy, dla danych określonych warunków pracy sprzęgła i napędu. Sprzęgło takie może zmienić swoją charakterystykę na skutek np. zmiany napełnienia cieczą roboczą lub zmiany rodzaju tej cieczy. Sprzęgło o stałej charakterystyce buduje się w dwóch odmianach konstrukcyjnych: jako częściowo napełnione lub jako całkowicie napełnione.
Stopniem napełnienia sprzęgła nazywa się stosunek
V-
Qi
^-100%
Qc
(1.305)
gdzie: Q, - ilość cieczy roboczej znajdująca się faktycznie wewnątrz sprzęgła, Qc - ilość cieczy, jaka mieści się w całkowicie napełnionym sprzęgle.
W sprzęgłach hydrokinetycznych częściowo napełnionych maksymalny stopień napełnienia mieści się w granicach y/ = 80 4- 90%. Sprzęgła tego typu są sprzęgłami zamkniętymi, tzn. tworzą hermetycznie zamknięty zbiornik. W czasie pracy ciecz robocza się rozgrzewa (Ti^ = 120-r 130°C), co wywołuje zwiększenie ciśnienia poduszki powietrznej wewnątrz sprzęgła. Większość konstrukcji sprzęgieł hydrokinetycznych do współpracy z maszynami roboczymi to sprzęgła o stałym i niecałkowitym napełnieniu.
Sprzęgła całkowicie napełnione to sprzęgła, w których stopień napełnienia y/ = 100%. Są to sprzęgła pracujące z obiegiem cieczy, z wmontowaną chłodnicą. Ciecz robocza jest doprowadzana przez specjalną pompę do wnętrza sprzęgła. Nadmiar cieczy (np. na skutek silnego podgrzania) jest odprowadzany przez zawór zwrotny z powrotem do zbiornika.
Sprzęgła o regulowanej charakterystyce to sprzęgła, które mają urządzenia umożliwiające zmianę ich charakterystyki w czasie pracy. Może się to odbywać przez:
1) zmianę stopnia napełnienia sprzęgła,
2) zmianę kształtu części roboczej sprzęgła (komór).
Często spotykaną konstrukcją krajowego sprzęgła hydrokinetycznego jest sprzęgło o stałym napełnieniu typu SH. Wał silnika napędowego jest połączony za pośrednictwem sprzęgła podatnego z wirnikiem pompowym Z, sztywno połączonym
173