HWScan00072

brak pełnych charakterystyk maszyn był powodem pozostawienia oznaczeń firm o. I wych producenta.

Z uwagi na szerokie zastosowanie w kraju maszyn podstawowych importowa.! nych z NRD i również szerokie korzystanie z doświadczeń obu państw niemieckiej 1 przodujących w produkcji maszyn odkrywkowych o ruchu ciągłym, można się często I spotkać ze stasowanymi w tych krajach oznaczeniami. Do niedawna jedyną w za. kresie podziału oznaczeń i symboli maszyn odkrywkowych była norma DIN 22 [199|, której ostatnie poprawione wydanie opublikowano w roku 1960 w NRF. W ro. ku 1963 opublikowano projekt normy NRD pod numerem TGL 15377 Bagger, Ab. zetzer Abraumfórderbriicken, Gurtbandfórderer und Zusatzgerate, Sinnbilder, Typ. formeln und Kurzzeichen (Koparki, zwałowarki, nadkładowe mosty przerzutowe przenośniki taśmowe i maszyny uzupełniające. Symbole, rysunkowe oznaczenia ty’ pów i oznaczenia skrócone). Norma ta wnosi pewne zmiany i szereg uzupełnień w stosunku do normy DIN 22 266 i po zatwierdzeniu będzie przypuszczalnie opubli. kowana pod innym numerem wobec przeprowadzonej w międzyczasie w NRD zmiaru zasad numeracji norm.

W ostatnich latach w Zjednoczeniu Północnoczeskich Kopalń Węgla Brunatnego został wprowadzony uproszczony układ oznaczeń literowych koparek i zwałowarek. Jest to układ bardzo prosty i wygodny, ale obejmuje tylko najbardziej podstawow? typy maszyn [53].

2.2. Zarys rozwoju maszyn podstawowych

Rozwój maszyn podstawowych związany jest z rosnącymi zadaniami mechanizacji prac w górnictwie odkrywkowym, szczególnie węglowym i rudnym, przy budowie dróg kolejowych i wodnych C36J oraz przy innych wielkich pracach ziemnych. Zwiększające się wymagania doprowadziły do znacznego wzrostu wymiarów maszyn, które przekroczyły daleko granice uważane jeszcze przed kilkoma dziesiątkami lat za nieosiągalne dla maszyn samojezdnych. Wyróżniają się dwa podstawowe kierunki rozwoju maszyn do urabiania, uwarunkowane różnymi żądaniami stawianymi technice robót ziemnych. Te dwa kierunki to równoległy rozwój koparek o ruchu przerywanym — jednonaczyniowych i o ruchu ciągłym — wielo-naczyniowych.

Koparki pracujące ruchem przerywanym, o określonym przebiegu cyklu pracy, rozwinęły się w ZSRR i USA, gdzie w 1334 roku wprowadzono do użytkowania zaprojektowaną przez Ottisa pierwszą koparkę parową dla budowy linii kolejowej Baltimoore & Ohio Railroad. W chwili obecnej budowane są koparki łyżkowe o pojemności łyżki do 100 m³ oraz koparki zgarniarkowe o pojemności naczynia 65 m³.

Pomysł pierwszej koparki łańcuchowej zrodził się we Francji, gdzie w 1827 roku Poirot de Valcont opatentował torową koparkę z obiegowym łańcuchem naczyniowym. Na przełomie stulecia rozpoczęto w Niemczech mechanizować górnictwo odkrywkowe węgla brunatnego. W 1899 roku wprowadzono do ruchu w lewobrzeżnym reńskim okręgu węgla brunatnego pierwszą koparkę z naczyniowym łańcuchem obiegowym. Najsil' niejszym impulsem obecnego rozwoju koparek wielonaczyniowych i maszyn urabiająco-transportujących były potrzeby budowy odkrywek węgla brunatnego o głębokości do 250 m, gdyż pokłady węgla brunatnego, leżące płytko pod powierzchnią zostały wyczerpane, a koszty wydobycia nie mogły być powiększane. Doprowadziło to w pierwszych dziesięcioleciach obecnego stulecia do budowy koparek torowych zf wysięgnikami naczy' niowymi długości do 60 m i o dobowym wydobyciu do 50 000 m³ calizny-Głębokość urabiania tymi koparkami wynosi 38 m przy kącie skarpy 40° (rys. 2.2). Jednocześnie buduje się obrotowe koparki łańcuchowe na pod-nóziach gąsienicowych o wydajności dobowej do 20 000 m³ calizny i o całkowitej wysokości urabiania nad- i podpoziomowcj 58 m.

Rozwój koparek kołowych, który opierał się na doświadczeniach ruchowych uzyskanych podczas pracy koparkami łańcuchowymi, rozpoczął się w latach trzydziestych. Sposoby urabiania obu maszyn pracujących w sposób ciągły różnią się jednak zasadniczo. W koparkach łańcuchowych,

2.2. Koparka łańcuchowa szynowa

^Js- 2.3. Koparka kołowa gąsienicowa z samojezdnym urządzeniem ładuiarvm o dobowej wydajności około 100 000 m³ [235]    *