HWScan00074

I I

I I

wane są z wysuwnym lub niewysuwnym wysięgnikiem urabiający,! (tabl. 2.1). Koparki wysuwne pozwalają na zmianę zasięgu pracy wys£ nika urabiającego, przez jego wysuw w stosunku do pionowej osi kopar Ze względu na złożoność konstrukcji i zwiększony ciężar istnieją tendcj cje do zaniechania budowy koparek kołowych z wysięgnikiem wysuwny^ Zgodnie z przeprowadzonym podziałem wysięgniki koparek łańcuchowy, budowane są jako nieplantujące i plantujące poziom przy dolnej kra\v, dzi urabianego stoku.

Ważnym elementem wszystkich koparek wielonaczyniowych jest spół wysypujący urobek. W klasyfikacji dzieli się koparki łańcuchowe _r. wysypujące urobek przez wysyp, znajdujący się w przestrzeni ogranie? nej bramą, oraz na koparki z wysięgnikiem ładującym. Często stosuje s] dwa wysypy. Tego typu koparki określamy jako koparki z wysyp.? wewnętrznym. Jeżeli urobek wysypywany jest poza przestrzenią ogrJ niczoną bramą koparki, to mówimy o wysypie zewnętrznym.

W koparkach kołowych urobek odprowadzany jest najczęściej przeno;.| nikiem taśmowym, umieszczonym na specjalnym wysięgniku. Dla zwid szenia zasięgu wysypu stosuje się dodatkowe urządzenia sprzężone z k> parką w postaci samojezdnych przenośników taśmowych. Często pomięfjl tymi przenośnikami a koparką budowany jest w celu dalszego zwiększeni:! zasięgu dodatkowy most przenośnikowy.

Tablica 2J

Wskaźniki charakterystyczne koparek wielonaczyniowych

Parametry techniczne	Koparki
	kołowe	| łańcuchowe
Pojemność naczynia 7, 1......	20+4000	16+3150
Średnica koła naczyniowego D, m . ; Długość wysięgnika urabiającego fi*. m .	1,9+18
	3,5+75	7+55
1 Liczba naczyń z, szt........	6+12	_
Liczba wysypów rtw, min—i.....	23+90	11+30
Prędkość urabiania v„, m sek ....	1+4,€	0,4+1,3
Wydajność teoretyczna Qh m^3 h .	70+10 000	10+4300
Wysuw wysięgnika urabiającego a, m .	6+25	_
Długość wysięgnika ładującego R„ m .	5+127	2+35
Ciężar maszyny G, T.......	18+5650	5+4300
Średnie obciążenie podłoża p, kG cm-Jednostkowa siła kopania, kG/cm^2:	0,65+1,35	—
powierzchniowa kr......	2,0+10	2+28
liniowa ki.........	25+140	10+200
Moc całkowita (zainstalowana) Nc, kW .	50+8000	10+8800

Wielkości charakterystyczne koparek wielonaczyniowych ujęte są w^ta' blicy 2.3. Należą do nich przede wszystkim pojemność naczynia I, wydaj' ność teoretyczna Q, maksymalna wysokość w i głębokość urabiania $ maksymalny wysuw a w koparkach kołowych lub maksymalna dług⁰⁵¹ plantownika a w koparkach łańcuchowych oraz moc silnika mcchaniz^l urabiania N.

2.3.2. Konstrukcja i charakterystyka koparek kołowych

Liczba typów dotychczas wyprodukowanych maszyn jest tak znacznej że przedstawienie wszystkich rodzajów byłoby trudne. Dlatego w tabli^cj

2.4 zestawiono ważniejsze koparki kołowe bezkomorowe i komorowe, pracujące w odkrywkach krajowych, oraz niektóre wybrane typy maszyn, wprowadzonych do eksploatacji. Wielkości naczyń stosowanych w tych maszynach wahają się od 100 do 1700 1, a wydajności teoretyczne od 355 do 7200 m³/h.

Zasada pracy koparek kołowych omówiona zostanie na przykładzie koparki bezwysuwowej (rys. 2.5). Koparka ta składa się z następujących zespołów: podwozia gąsienicowego 1, nadwoziai 2 z wysięgnikiem urabiającym 3, przeciwciężarem 4 i maszynownią lub pomieszczeniem na urządzenie elektryczne! 5. z koła naczyniowego 6 umieszczonego na wysięgniku |3, urządzenia załadowczego 7 i wyposażenia elektrycznego.

Konstrukcja podwozia gąsienicowego 1 obejmuje gąsienice 8 — napędzane silnikiem elektrycznym ^poprzez przekładnię zawieszoną na wale wieloboku napędowego 9. Na końcach każdego dźwigara gąsienicy umieszczony jesFwielobók napędowy i zwrotny JO. W celu wyrównania zmian długości łańcucha gąsienicowego położenie wieloboku może być regulowane hydraulicznie. Na łańcuchu gąsienicowym, biegnącym wokół dźwigara, opierają się koła bieżne 11 ułożyskowane parami w wahaczach. Łańcuch jest jedno- lub dwutorowy i składa się z ogniw łańcuchowych łączonych sworzniami, tworzących płyty oporowe z poprzecznymi wzmocnieniami. Sterowanie podwozia gąsienicowego odbywa się z umieszczonego na nadwoziu koparki podnoszonego i opuszczanego głównego stanowiska operatora 12.

W dolnej części konstrukcji podwozia umieszczony jest między dwoma zewnętrznymi gąsienicami bęben kablowy, na który może być automatycznie nawijany lub odwijany kabel zasilający. Występujący z boku wspornik prowadzony 13 tak układa kabel wzdłuż podwozia gąsienicowego, aby zapobiec jego przejechaniu. Obok bębna kablowego zainstalowany jest główny odłącznik. Między bębnem kablowym a kabiną przewidziano przejście w dźwigarze pierścieniowym podwozia, przez które można przedostawać się po schodach na nadwozie koparki.

Po przeciwległej stronie podwozia umieszczona jest między wewnętrznymi gąsienicami obszerna kabina 14, służąca jako szatnia i pomieszczenie dla obsługi. W oddzielnym pomieszczeniu zainstalowane są pompy smarownicze dla podwozi oraz przyrządy smarownicze dla całej koparki. Na pierścieniowej części podwozia zamocowany jest wieniec kulowy 15 o dużej średnicy 8,5 -i- 12 m oraz oddzielny wieniec zębaty z uzębieniem zewnętrznymi

Doprowadzenie energii elektrycznej od podwozia do obrotowego nadwozia odbywa się za pomocą bębna kablowego przez ułożone wokół osi obrotu pierścienie ślizgowe o dużej średnicy. Nadwodzie 2 z wysięgnikiem przeciwciężaru, maszynownią i porpteszczenięm aparatury elektrycznej) osadzone jest na wieńcu kulowyin za pomocą konstrukcji pierścieniowej. Na platformie nadwozia umieszczone są obydwie przekładnie mechanizmu obrotu 16. Na ich pionowych wałach wyjściowych osadzone są zębniki mechanizmu obrotu, zazębiające się z wieńcem zębatym przy wieńcu kulowym. Każda z przekładni mechanizmu obrotu ma nastawne obsuwne sprzęgło płytkowe, w którym dla ochrony przed przeciążeniem zabudowane jest zabezpieczenie z wyłącznikami kontaktowymi.

Konstrukcja górna może obracać się na wieńcu kulowym podwozia 0 ± 360°. Przy nieruchomym urządzeniu załadowczym roboczy zakres obrotu nadwozia z wysięgnikiem koła naczyniowego wynosi ± 90°. Na