,7

dzenia błony krwinek czerwonych przez nadtlenki tłuszczów. Nie jest wykluczone, że-.zmianom tym towarzyszą mechanizmy ściśle związane z nieżytami górnych dróg oddechowych u ludzi, które można rozpatrywać jako toksyczne uszkodzenia płuc [7].    .    -    %

■ 4    ■■    ' J

Nadtlenek wodoru *

Nadtlenek wodoru otrzymuje.; się elektrolitycznie w postaci 30% roztworu. Jest to perhydrol. Przez 10-krotne jego rozcieńczenie otrzymuje się tzw. wodą utlenioną. Posługiwanie się. tym silnym środkiem utleniającym wymaga zachowania ostrożności, ochrony oczu i skóry.

■}''Nadtlenek wodoru bywa niekiedy dodawany do mleka jako środek konserwujący. Giną przy tym bakterie kwasu masłowego, z grupy Coli-Aeroger.es i niektóre laseczki beztlenowe, lecz pozostaje np. Mycobacterium tuberęulosls.

Rozkład nadtlenku wodoru w mleku na wodę i tlen następuje pod wpływem katalazy krwinek białych' i. komórek nabłonka. Stosuje się także dodawanie katalazy, której nadmiar pozostaje wówczas w mleku.

W organizmie człowieka nieznaczne ilości nadtlenku wodoru, wytwarzające się w wyniku metabolizmu, są rozkładane także przez katalazę, podobnie jak nadtlenek wodoru wnikający w roztworach bardzo rozcieńczonych przez przewód pokarmowy.

Nadtlenki organiczne i- nadtlenek wodoru mają właściwości mutagenne. Rozkład nadtlenku wodoru przez katalazę zapobiega więc mutacjom,, natomiast zahamowanie czynności katalazy endogennej powoduje zwiększenie działania mutagennego. '    ■.    -    .    ..

. Toksyczność osfcr.a paszy, lub środków spożywczych,, do których, dpdano nadtlenek wodoru, nie jest zbadana. Podawanie szczurom 0,45% roztworu nadtlenku wodoru zamiast wody do picia spowodowało zmniejszenie spożycia paszy oraz hamowało wzrost zwierząt. ....

Podobne wyniki uzyskano z białkiem nasion rzepaku, w których pod wpływem nadtlenku wodoru uzyskiwano wprawdzie zmniejszenie zawartości tiocy-janianów i -WOT, ale i zmniejszenie- biologicznej wartości białka [2]. -

Biologiczna wartość białka dodawanego do paszy, pochodzącego z mleka z 0,5°/o dodatkiem nadtlenku wodoru, była mniejsza niż z mleka po dodaniu 0,1 i 0,2% nadtlenku wodoru. W serach wytworzonych z tego mleka (0,5%) zawartość cystyny ! metioniny była mniejsza o 10—25%, natomiast poziom lizyny i tryptofanu nie uległ zmianom.

Te skąpe wyniki badań toksykologicznych są uzasadnione szybkim rozkładem nadtlenku wodoru zarówno w mleku, jak i w organizmie. Nie można jednak negować, że pod wpływem nadtlenku wodoru wytwarzają się związki toksyczne, np. w wyniku reakcji z tłuszczami. Zupełny brak badań toksyczności przewlekłej uniemożliwia ocenę, czy dodawanie nadtlenku wodoru jest bezpieczne.

Ogólnie, a zwłaszcza w krajach o wysokim poziomie-higieny i tam gdzie istnieje możliwość pasteryzacji mleka, stosowanie tego środka konserwującego świadczyłoby o zaniechaniu właściwego kierunku, tzn. poprarwy stanu sanitarnego obór, higieny udoju i przechowywania mleka w gospodarstwie i punktach skupu mleka oraz jego transportu....

. Komitet- Ekspertów FAO/WHO pia. ustalił ADI, uwzględnił jednaki że nadtlenek- wodoru może *być^f użyty w przypadkach szczególnych, nadzwyczajnych; jeżeli lepsze metody konserwowania mleka są nieosiągalne.

169