WYTRZYMAA
OŚĆ MATERIAA
ÓW (MECHANIKA)
 sprawozdanie z laboratorium nr 1
Autorka: Gustawa
Ćwiczenie 1
1. Cel ćwiczenia:
Celem ćwiczenia jest zapoznanie się ze sposobem przeprowadzania próby na rozciąganie oraz
wyznaczenie następujących wielkości charakteryzujących materiał pod względem
wytrzymałościowym i technologicznym: granicy plastyczności, wytrzymałości na
rozciąganie, wydłużenia i przewężenia.
2. Definicje szukanych wielkości:
Wytrzymałość na rozciąganie Rm jest to naprężenie odpowiadające największej sile
rozciągającej Fmax [daN], odniesionej do przekroju poprzecznego próbki S0 [mm2] i jej
wartość określona jest wzorem:
Fmax îÅ‚ Å‚Å‚
daN
Rm =
S0 ïÅ‚mm2 śł
ðÅ‚ ûÅ‚
gdzie:
Fmax  maksymalna siła rozciągająca w czasie próby,
So  pole powierzchni przekroju poprzecznego próbki
Granica plastyczności Re jest to naprężenie, przy którym następuje wyraz
ny wzrost
wydłużenia, zwany też  płynięciem materiału spowodowany poślizgiem
międzykrystalicznym. Granica ta jest określona wzorem:
Fe îÅ‚ Å‚Å‚
daN
Re =
S0 ïÅ‚mm2 śł
ðÅ‚ ûÅ‚
gdzie:
Fe  siła, przy którym następuje  płynięcie materiału ,
Re  zwana jest wyraz
ną granicą plastyczności. Rozróżnia się tu dwa pojęcia:
© WWW.ZIE.PG.PRV.PL
1
WYTRZYMAA
OŚĆ MATERIAA
ÓW (MECHANIKA)
 sprawozdanie z laboratorium nr 1
Autorka: Gustawa
 górna granica plastyczności ReH jest to naprężenie rozciągające w momencie pojawienia się
nagłego wydłużenia, od którego występuje krótko trwały spadek obciążenia:
FeH îÅ‚ Å‚Å‚
daN
ReH =
S0 ïÅ‚mm2 śł
ðÅ‚ ûÅ‚
 dolna granica plastyczności ReL jest to najmniejsze naprężenie w czasie  płynięcia
materiału:
FeL îÅ‚ Å‚Å‚
daN
ReL =
S0 ïÅ‚mm2 śł
ðÅ‚ ûÅ‚
Względne wydłużenie An wyraża się stosunkiem trwałego wydłużenie próbki po zerwaniu do
długości pierwotnej próbki wyrażonej w procentach.
"l Lu - Lo
An = = Å"100%
l Lo
gdzie:
Lu  długość pomiarowa po zerwaniu,
Lo  długość pierwotna pomiarowa próbki,
n  współczynnik wielokrotności długości pomiarowej próbki w odniesieniu do średnicy
do
Przewężenie plastyczne jest to ubytek pola powierzchni przekroju poprzecznego próbki w
miejscu zerwania w odniesieniu do powierzchni jej przekroju pierwotnego:
So - Su
z = Å"100%
So
gdzie:
Su  to pole powierzchni przekroju próbki po zerwaniu
3. Tabele pomiarowe i przykłady obliczeń:
Próba rozciągania metali
Wymiary Właściwości wytrzymałościowe
d1 d2 d3 dośr Lo So FeH FeL ReH HeL Lm Rm
îÅ‚ daN Å‚Å‚ îÅ‚ daN Å‚Å‚ îÅ‚ daN Å‚Å‚
[mm] [mm] [mm2] [daN] [daN] [daN]
ïÅ‚mm2 śł ïÅ‚ śł ïÅ‚ śł
mm2 mm2
ðÅ‚ ûÅ‚ ðÅ‚ ûÅ‚ ðÅ‚ ûÅ‚
10,11 10,03 9,98 10,04 100 80,59 2900 2400 36 30 3675 45,5
© WWW.ZIE.PG.PRV.PL
2
Oznaczenia
WYTRZYMAA
OŚĆ MATERIAA
ÓW (MECHANIKA)
 sprawozdanie z laboratorium nr 1
Autorka: Gustawa
2900 daN
îÅ‚ Å‚Å‚
ReH = = 35,98
2
ïÅ‚mm śł
80,59
ðÅ‚ ûÅ‚
2400 daN
îÅ‚ Å‚Å‚
ReL = = 29,78
2
ïÅ‚mm śł
80,59
ðÅ‚ ûÅ‚
3675 daN
îÅ‚ Å‚Å‚
Rm = = 45,60
2
ïÅ‚mm śł
80,59
ðÅ‚ ûÅ‚
4. Wnioski:
Z powodu złego wykonania próbki, której średnica na jednym końcu różniła się od
średnicy na drugim końcu, próba nie została wykonana poprawnie. Przerwanie nastąpiło w
najcieńszym punkcie (o najmniejszej średnicy), a nie tam, gdzie działało największe
obciążenie.
© WWW.ZIE.PG.PRV.PL
3