GRECJA
ADONIS Ukochany Afrodyty, centralna postać kultu płodności, bóg wegetacji i ponownych narodzin. Adonis wydaje się być ściśle związany z Tammuzem, asyro-babilońskim bogiem, który umiera i zmartwychwstaje. Adonis jest grecką wersją fenicjańskiego słowa Adon, oznaczającego "Pan".

AFRODYTA Bogini płodności, miłości i piękna. Gdy Zeus zabił swojego ojca, Uranosa, odciął mu genitalia i wrzucił je do morza, które się zapieniło, a z tej piany wyłoniła się Afrodyta. Gdy wyszła z oceanu, kwiaty wyrastały wszędzie tam, gdzie szła. Jej najważniejszym miejscem kultu był Cypr, gdzie się miała narodzić, i Korynt, gdzie ku jej czci odbywała się prostytucja sakralna. Jest blisko związana z Ishtar i Astarte i bardzo lubi towarzystwo bogów - mimo że jest poślubiona Hefajstosowi, miała romanse z Aresem, Posejdonem, Adonisem i Dionizosem. Afrodyta jest złożonym bóstwem, o wielu twarzach; pośród jej imion są Malaina (Czarna), Androphonos (Zabójczyni Mężczyzn), Epitymbidia (Ponad Grobami), Anadyomene (Powstająca z Morza), Urania (Narodzona z Nieba), i Pandemos (Bogini Wszystkich Ludzi).

APOLLO Bóg światła, proroctwa i muzyki, medycyny, trzód, boski łucznik. Mądry i piękny, wszechwiedzący i wiecznie młody. Apollo wybacza wszystkie zbrodnie, nawet najgorsze, jeśli grzesznik szczerze żałuje. Jego najważniejszym miejscem kultu była świątynia w Delfach, gdzie wieszczono w jego imieniu. Przedstawia się go z łukiem i lirą, prezentem od Hermesa. Apollo kochał tak dziewczęta, jak i młodzieńców, lecz jego romanse kończyły się nieszczęśliwie. Jego bliźniaczką jest Artemis.

ARES; i Rzymian MARS, bóg wojny. Grecy nie lubili Aresa. Kłótliwy, nieodpowiedzialny, złośliwy, Ares kocha tylko nienawiść, walkę i rozlew krwi. Ares był pierwszym bogiem, który był sądzony za morderstwo, a miejsce w Atenach, gdzie miał się toczyć proces, nazwano Areopagiem, wzgórzem Aresa. Zwyczajowo tutaj odbywały się procesy o morderstwo. Rzymianie uważali Marsa za ojca Romulusa i Remusa, założycieli Rzymu, i otaczali go większą czcią.

ARTEMIS Bogini płodności, patronka dziewcząt i narzeczonych, bogini narodzin. Utożsamiana z księżycem, tak, jak jej brat Apollo ze słońcem. Dziewica, polująca na zwierzęta, Władczyni Bestii, Pani Wszystkich Dzikich Rzeczy, Kobieta Lew. Zazwyczaj łaskawa, lecz surowa i wymagająca, niebezpieczna, gdy stanie się jej na drodze. Artemis żyje w Arkadii z bandą nimf muszących się podporządkować ścisłej dyscyplinie; te, które się zadają z mężczyznami, jak Kallisto, mogą zostać zastrzelone z jej łuku lub ukarane w inny sposób. Żaden człowiek ani bóg nie zdobył jej miości. W bitwie jest niepokonana, jedyną, która ją przewyższyła, była Hera, która pokonała Artemis podczas wojny trojańskiej, zbiła ją jej własnym łukiem, zaś Artemis uciekła z płaczem.

ASKLEPIOS Bóg medycyny i uzdrawiania, syn Apolla. Początkowo śmiertelnik. Jego zdolności były tak wielkie, że potrafił wskrzeszać umarłych. Zeus zabił Asklepiosa, gdy Hades poskarżył mu się, że jest oszukiwany i odbiera mu się to, co do niego prawnie należy, lecz cnoty i dobre uczynki Asklepiosa zdobyły mu miejsce wśród bogów. Ci, którzy chcieli być uzdrowieni przez Asklepiosa, pielgrzymowali do jego świątyni, by spędzić w niej noc i ujrzeć we śnie boga, który udzieli im rady. Jego zwierzęciem jest wąż i węże mogły swobodnie chodzić po jego świątyni w Epidaurus.

ATENA; u Rzymian MINERWA Bogini mądrości, architektów i rzeźbiarzy, tkaczy, wołów i koni. Bogini wojny. Podobnie jak Artemis, wieczna dziewica. Jej zwierzęciem jest sowa. Atena nauczyła ludzi hodowli koni i wymyśliła koło garncarskie. Jej miastem są Ateny, które wygrała w konkursie z Posejdonem.

CHARON Przewoźnik, który przewozi martwe dusze przez rzekę Stks do Hadesu. Opłatą dla niego jest jeden obol, który umieszczano w ustach zmarłego, zanim go grzebano.

KRONOS Władca Tytanów, rasy olbrzymów, którzy żyli przed bogami olimpijskimi. W zamierzchłych czasach był zapewne bogiem zbóż. Dowiedział się, że zostanie zrzucony z trony przez jednego ze swoich własnych synów, pożerał ich wszystkich, dopóki jego żona Rea nie oszukała go, by uratować Zeusa: dała mu do połknięcia kamień owinięty w ubranie noworodka, ukryła Zeusa w bezpiecznym miejscu. Gdy ten dorósł, zwyciężył Kronosa i uwięził go, zaczynając w ten sposób erę bogów olimpijskich.

DEMETER; u Rzymian CERES Bogini zboża i plonów ziemi. Bogini matka, jedna z najstarszych bogów. Jej święto, odbywające się dwa razy w roku w Eleusis, było tak szanowane, że nie jest znany przypadek, by jakikolwiek inicjowany uczestnik misteriów złamał przysięgę milczenia. Natura tych misteriów jest dziś nieznana.

DIONYSIUS Bóg ekstazy religijnej i wina, zawsze otoczony nimfami i satyrami. Siła życia we wszystkich rosnących rzeczach. Jest grecką formą trackich i frygijskich bóstw wegetachji i płodności, których wyznawcy wprowadzali się w szaleństwo i rytualnie rozrywali na kawałki swojego boga w postaci kozła, byka lub człowieka. Jego kult przetrwał przyjście bogów olimpijskich i był tak silny, że Grecy doryccy musieli go przejąć. Jego wyznawcy, pijani, hałaśliwi, nie zważający na obyczaj czy prawo, rozdzierali żywcem zwierzęta lub ludzi i czasem zjadali je, wierząc, że zjadają w ten sposób samego boga. Jego wyznawcy dzoko tańczyli, a jego rytuały miały oczyszczać ich z niskich uczuć.

ERIS Mroczna siostra Erosa. Bogini chaosu i niezgody, Eris uwielbia konflikty i zmieszanie. To Eris dała boginiom jabłko z napisem "dla Najpiękniejszej", które stało się w końcu przyczyną wojny trojańskiej.

EROS Bóg miłości, tak hetero-, jak i homoseksualnej, aczkolwiek włada miłością w jej najszerszym sensie, nie tylko erotycznym. Jeden z najstarszych bogów. Starożytni obawiali się go: mógł doprowadzić do obłędu i samodestrukcji, przypisywano mu złośliwość. Współcześni, z braku wiedzy, uczynili z niego słodką, cukierkową, dziecinną postać.

GAIA "Matka wszystkich rzeczy" Ziemia, matka Tytanów, starych bogów. Zazwyczaj przedstawiana jako olbrzymka. Zanim cokolwiek istniało, był tylko Chaos (próżnia, pustka, nicość) i Ziemia. Gaja opiekuje się chorymi i małżeństwami, jest również wyrocznią - słynna świątynia w Delfach należała do niej, zanim przejął ją Apollo. Grecy nie mieli mitów o Gai, ponieważ należała do odległej przeszłości.

HADES Również PLUTO "Niewidziany" "Bogaty." Bóg bogactwa i świata umarłych. Hades jest surowy, lecz sprawiedliwy. Odrzuca wszystkie prośby o litość, lecz nie jest zły ani destruktywny. Jego królestwo nie jest miejscem ognia i tortur, jak chrześcijańskie piekło. Większość martwych dusz trafia na pola Asfodel, gdzie wędrują bez celu jako cienie tego, czym byli za życia. Błogosławieni idą na Pola Elizejskie, miejsca piękna i radości, podczas gdy źli trafiają do Tartaru.

HEBE Bogini młodości i piękna. Wiecznie młoda, Hebe pomaga bogom myś się i ubierać, choć jej głównym obowiązkiem jest podawanie im nektaru i ambrozji na ich ucztach. Drugorzędne, lecz czarujące bóstwo.

HEKATE Bogini czarnej magii i złych duchów. Często przedsstawiana z trzema twarzami: dziewczęcia, matki i staruchy. Biedni i prześladowani często zwracali się do Hekate prosząc ją o zemstę i ochroną. Hekate broni dzieci i pojawia się ze swoimi psami na rozstajach dróg i przy grobach.

HELIOS Bóg słońca, kierowca rydwanu wiozącego słońce przez niebo. Z wielkiej wysokości, na którą się wznosi, Helios widzi wszystko i dlatego często wzywano go na świadka przy przysięgach i umowach. Od piątego wieku utożsamiano go z Apollinem.

HEFAJSTOS; u Rzymian WULCAN Kulawy bóg-kowal, patron rzemieślników i kowali, bóg ognia. Ośrodki jego kultu mozna znaleźć wszędzie tam, gdzie zbierali się kowale, i w pobliżu wulkanów. Hafajstos był tak brzydki, że jego matka, Hera, nie chciała go widzieć na oczy, a inni bogowie śmiali się zeń. W zems]ście skłonił bogów do dania mu za żonę Afrodyty, najpiękniejszej z bogiń, choć nigdy nie udało mu się utrzymać jej w wierności. Niektórzy twierdzą, że kulawość Hefajstosa była echem prawdziwego losu niektórych kowali - zdolny kowal był dla plemienia lub wioski tak cenny, że często czyniono go chromym, by go powstrzymać przed odejściem lub ucieczką.

HERA; u Rzymian JUNONA. Żona Zeusa, królowa bogów. Zeus jest dość hulaszczym bogiem, więc ich życie jest pełne kłótni, podczas wojny trojańskiej walczyli po przeciwnych stronach. Z początku bogini noieba, Hera stała się uosobieniem kobiecości. Podobnie jak Dionizosm, Hera jest bóstwem przed-olimpijskim, którego kult był tak silnyy, że Grecy doryccy musieli go przejąć. Czcono ją na wyżynach, budowano jej świątynie na szczytach gór. Padczas jej święta, Heraia, odbywały się zawody atletyczne.

HERMES; u Rzymian Merkury. Posłaniec bogów, bóg elokwencji, bóg podróżników, kupców i atletów. Z początku pasterskie bóstwo płodności w Arkadii, jego pierwszymi podobiznami są po prostu rzeźby fallusów. Miły, chętny do pomocy Hermes jest pomocny zarówno bogom, jak i ludziom, choć wiele opowieści przedstawia go też jako oszusta. Hermes zrobił lirę, którą oddał Apollinowi, by wyjść z kłopotów, w jakie się wpędził kradnąc jego bydło. Wizerunki Hermesa często zdobiły rozstaje dróg, a on był na nich ukazywany w skrzydlatym hełmie i skrzydlatych sandałach.

HYPNOS Bóg snu. Brat Tanatosa (Śmierci). Hypnos ma władzę nawet nad bogami.

IRIS Bogini tęczy. Podobnie jak Hermes, posłaniec bogów. Centrum jej kultu było w Delos, zaś ofiarami dla niej były susszone figi i ciastka miodowe.

MOROS Bóg przeznaczenia. Mroczny, niepoznawalny i potężny, miał władzę nawet nad bogami.

MORFEUSZ Bóg snów. Od jego imienia pochodzi słowo "morfina".

NEMEZIS lub ADRASTEIA Bogini przeznaczenia i nieuchronności, odpłaty za grzech i zbrodnię.

NIKE; u rzymian WICTORIA Bogini zwycięstwa, przedstawiana jako uskrzydlona panna trzymająca wieniec z liści laurowych.

OCEANUS Starożytny bóg oceanów, później zastąpiony Posejdonem. Miał ze swoją siostrą, Tethis, sześć tysięcy dzieci, z których połowa była duchami mórz, a połowa rzek.

PAN "Pasterz", "karmiący trzody" Bóg trzód, płodności i męskiej seksualności; ma rogi, kozie nogi i gra na syrindze. Jako starożytne bóstwo nie miał zadnego aspektu moralnego ani społęcznego, jest jedynie ucieleśnieniem biologicznego instynktu. Niektórzy twierdzą, że to Pan nauczył Apolla sztuki proroctwa. Pan ma też swój mroczny aspekt, powodując, że ludzie czasem zostają ogarnięci bezpodstawnym, silnym strachem - od jego imienia pochodzi wyraz "panika".

PERSEFONA Także KORA "Panna." Córka Demeter, żona Hadesa. Hades porwał Persefonę i zabrał ją do swojego podziemnego królestwa, by była królową u jego boku. Gdy dowiedziała się o tym Demeter, zaczęła wędrować po ziemi, rozpaczając i zaniedbując swoje obowiązki, przez co ziemia stała się sucha i jałowa. Głód, jaki był tego skutkiem, zmusił Zeusa, by nakazał Hadesowi zwrócić Persefonę nadziemnemu światu. Lecz Persefona zjadła owoc granatu, a zjedzenie pożywienia zmarłych przywiązało ją do ich świata. Zeus i Hades dobili więc targu: Persefona będzie spędzać siedem miesięcy roku w świecie żywych, a pozostałe pięć w świecie umarłych. surface world. Kiedy Persefona jest wśród żywych, jej matka Demeter jest szczęśliwa, świat rozkwita i ziemia wydaje plony; kiedy Persefona jest w Hadesie, Demeter rozpacza, ziemia przestaje rodzić i mamy zimę.

POSEJDON Bóg morza i trzęsień ziemi. Są mu poświęcone byki i konie. Początkowo Posejdon walczył wraz z olimpijczykami przeciw i nagrodą za jego udział w zwycięstwie było królestwo wód. Jego gniew objawia się jako sztormy i marynarze drżą przed jego niezadowoleniem. Jego miłosne przygody zajmują sporo miejsca w mitologii greckiej. Kochał mężczyzn nie mniej niż kobiety.

TANATOS Bóg śmierci. Czasem przedstawiany jako uskrzydlony duch, czasem jako mężczyzna ubrany w czerń i uzbrojony w miecz. Tanatos nie jest zły bądź pełen nienawiści - on tylko wykonuje swoją pracę.

URANUS Uosobienie nieba. Zrodzony z Gai, gdy wyłoniła się z Chaosu; jego deszcz uczynił ją płodną i narodziła Tytanów. Zazdrosny o swoich synów, Uranus zrzucił ich na ziemię, a Gaja spiskowała z Kronosem, najsilniejszym ze swoich dzieci, jak mu odebrać władzę. Kronos wykastrował Uranusa sierpem, tylko po to, by potem sam być zmuszonym oddać władzę w ręce Zeusa.

ZEUS; u Rzumian Jowisz. Władca bogów Olimpu, bóg nieba, piorunów i błyskawic, strażnik tradycji i obyczajów. Zeus miał wiele imion. Jako Soter jest ojcem i zbawcą ludzkości, jako Herkeios, strażnikiem domu, jako Xenios, strażnikiem praw gościnności, jako Ktesios, obrońcą posiadłości, jako Garnelios, bogiem małżeństwa, jako Zeus Chronius bogiem ziemi i płodności, jako Zeus Eluetherious, strażnikiem wolności, a jako Zeus Polieus bogiem cnót obywatelskich. Mimo mnogości obowiązków, miał mnóstwo czasu na zabawianie się z dziewczętami i chłopcami, zaś jego żona Hera prześladowała jego kochanki i kochanków, czy byli ludźmi, czy bogami.