Żywienie niemowląt i dzieci wymagających specjalnej diety
Klinika Pediatrii, Kardiologii Prewencyjnej i Immunologii Wieku Rozwojowego
Agnieszka Cywińska-ernasB
Dieta eliminacyjna
Czasowe lub stałe usunięcie z diety szkodliwego lub z
le tolerowanego
składnika pokarmowego z jednoczesnym wprowadzeniem na jego miejsce
składników zastępczych o równoważnych właściwościach odżywczych.
Jakościowy podział diet
Białko
�� Polimeryczne - zawierają pełne cząsteczki białek, niezależnie od ich pochodzenia (białko
zwierzęce lub roślinne),
�� Oligomeryczne - zawierają małocząsteczkowe fragmenty białek składające się z łańcuchów od 2
cząsteczek aminokwasów,
�� Monomeryczne, czyli elementarne - zawierają najdrobniejsze elementy, czyli wolne aminokwasy.
Węglowodany
�� Laktozowe - podstawowym węglowodanem w nich zawartym jest laktoza,
�� Ubogolaktozowe - część laktozy, zwykle 30 - 50%, jest wymieniona na polimery glukozy,
�� Bezlaktozowe - nie zawierają laktozy, a podstawowe zawarte w nich węglowodany to polimery
glukozy.
Tłuszcze
�� LCT (ang. Long Chain Triglicerides) - dieta zawiera tłuszcze długołańcuchowe,
�� LCT / MCT (ang. Medium Chain Triglicerides) - średniołańcuchowe trójglicerydy stanowią od
20% do 80%, pozostałe to tłuszcze długołańcuchowe.
Najczęstsze wskazania do stosowania diety eliminacyjnej
Alergia pokarmowa
Nietolerancja pokarmowa
Zaburzenia trawienia
Zaburzenia wchłaniania
Bloki metaboliczne
Najczęściej stosowane diety eliminacyjne
Najczęściej stosowane diety eliminacyjne
Dieta bezmleczna
Dieta bezmleczna
Dieta bezglutenowa
Dieta bezglutenowa
Najczęściej uczulające pokarmy Odpowiedzialne za ok. 90-95% alergii pokarmowych
Najczęściej uczulające pokarmy Odpowiedzialne za ok. 90-95% alergii pokarmowych
Mleko krowie
Mleko krowie
Jajo kurze
Jajo kurze
Soja
Soja
Pszenica
Pszenica
Orzeszki ziemne
Orzeszki ziemne
Orzechy (laskowe, włoskie itp.)
Orzechy (laskowe, włoskie itp.)
Ryby, skorupiaki
Ryby, skorupiaki
Alergia pokarmowa
Objawy:
- atopowe zapalenie skóry
- zapalenie odbytnicy i okrężnicy
- zapalenie jelita cienkiego
- enetropatia
- zespół alergii jamy ustnej
- gastroenetropatie eozynofilowe
Alergia pokarmowa
Wstępne rozpoznanie alergii na białka mleka krowiego należy potwierdzić, przeprowadzając testy
eliminacji i prowokacji
Test eliminacji wykonuje się w celu wykazania, że objawy chorobowe ustępują w czasie stosowania
diety eliminacyjnej
W przypadku uczulenia na białko mleka krowiego stosuje się w tym celu hydrolizat o znacznym
stopniu hydrolizy lub mieszankę elementarną
Zaleca się by w tym czasie wykluczyć z diety również wszelkie pokarmy uzupełniające
Test eliminacji trwa zwykle ok. 2 tyg., ale w zależności od objawów może wahać się od 1 do 6 tyg.
Dieta matki w zapobieganiu alergii
Dieta matki w zapobieganiu alergii
Zgodnie ze stanowiskiem AAP i EAACI nie ma dowodów na to, iż stosowanie diety eliminacyjnej (np.
Zgodnie ze stanowiskiem AAP i EAACI nie ma dowodów na to, iż stosowanie diety eliminacyjnej (np.
unikanie mleka krowiego i/lub orzeszków ziemnych) w okresie ciąży i/lub laktacji zmniejsz ryzyko alergii
unikanie mleka krowiego i/lub orzeszków ziemnych) w okresie ciąży i/lub laktacji zmniejsz ryzyko alergii
Nie ma więc uzasadnienia do zalecania takiego postępowania
Nie ma więc uzasadnienia do zalecania takiego postępowania
Alergia pokarmowa i/lub AZS a karmienie piersią
Alergia pokarmowa i/lub AZS a karmienie piersią
Nie należy przerywać karmienia piersią
Nie należy przerywać karmienia piersią
Matce należy zalecić 4-tygodniową dietę eliminacyjną bez białek mleka krowiego (z suplementacją Ca) i
Matce należy zalecić 4-tygodniową dietę eliminacyjną bez białek mleka krowiego (z suplementacją Ca) i
ewentualnie bez jaj kurzych
ewentualnie bez jaj kurzych
W przypadku poprawy należy ponownie wprowadzić białka mleka krowiego ( i ew. jajo kurze); jeżeli
W przypadku poprawy należy ponownie wprowadzić białka mleka krowiego ( i ew. jajo kurze); jeżeli
objawy nawracają wskazane jest stosowanie przez matkę diety eliminacyjnej, a po zakończeniu karmienia
objawy nawracają wskazane jest stosowanie przez matkę diety eliminacyjnej, a po zakończeniu karmienia
piersią dziecku należy podawać hydrolizat białka o znacznym stopniu hydrolizy.
piersią dziecku należy podawać hydrolizat białka o znacznym stopniu hydrolizy.
W przypadku braku poprawy po 4 tygodniach stosowania przez matkę diety należy ją zakończyć i rozważyć
W przypadku braku poprawy po 4 tygodniach stosowania przez matkę diety należy ją zakończyć i rozważyć
inne przyczyny choroby
inne przyczyny choroby
Hydrolizaty białkowe
Hydrolizaty białkowe
Preparaty odżywcze, w których białko będące produktem wyjściowym do produkcji hydrolizatu poddane
Preparaty odżywcze, w których białko będące produktem wyjściowym do produkcji hydrolizatu poddane
zostało hydrolizie w celu obniżenia jego właściwości antygenowych
zostało hydrolizie w celu obniżenia jego właściwości antygenowych
Masa cząsteczkowa
Masa cząsteczkowa
Im niższa masa cząsteczkowa peptydów, tym mniejsze właściwości antygenowe
Nie ma takiej masy cząsteczkowej, poniżej której peptydy całkowicie pozbawione są właściwości

antygenowych
Im wyższy stopień hydrolizy, tym gorszy smak
Im wyższy stopień hydrolizy, tym wyższa cena
Im
Zastosowanie
Zastosowanie
Nieznaczny stopień hydrolizy -Zapobieganie alergii pokarmowej
Nieznaczny stopień hydrolizy -Zapobieganie alergii pokarmowej
Znaczny stopień hydrolizy
Znaczny stopień hydrolizy
Zapobieganie, diagnostyka i leczenie alergii na białka mleka krowiego i/lub soję
Zapobieganie, diagnostyka i leczenie alergii na białka mleka krowiego i/lub soję
Zaburzenia trawienia i wchłaniania (np. zespół krótkiego jelita, mukowiscydoza)
Zaburzenia trawienia i wchłaniania (np. zespół krótkiego jelita, mukowiscydoza)
Mieszanki elementarne
Mieszanki elementarne
Ciężkie postaci alergii pokarmowej
Ciężkie postaci alergii pokarmowej
Alergia na hydrolizaty białkowe
Alergia na hydrolizaty białkowe
 Podawane zapobiegawczo:
Hydrolizaty o nieznacznym stopniu hydrolizy
�� Bebiko HA
�� Humana HA
�� Nan HA
ż� Hydrolizaty o znacznym stopniu hydrolizy
�� Alfare
�� Bebilon pepti
�� Bebilon pepti MCT
�� Nutramigen
Podawane leczniczo:
�� Alfare
�� Bebilon pepti
�� Bebilon pepti MCT
�� Nutramigen
�� Bebilon amino
�� Neocate
�� ProSobee
�� Bebilon sojowy- nie stosuje się w alergii na białko mleka krowiego przebiegającej z biegunką i/lub
enteropatią
Preparaty hipoalergiczne
Preparaty hipoalergiczne
Bebilon HA hipoalergiczne mleko początkowe
Bebilon
Hipoalergiczne mleko modyfikowane, przeznaczone dla niemowląt od urodzenia,
narażonych na ryzyko wystąpienia alergii na białka mleka krowiego.
Preparaty mlekozastępcze
Preparaty mlekozastępcze
Bebilon pepti preparat mlekozastępczy
Hipoalergiczny preparat dietetyczno-leczniczy stosowany w diagnostyce i leczeniu alergii
pokarmowych na białka
Bebilon pepti MCT preparat mlekozastępczy
Hipoalergiczny preparat dietetyczno - leczniczy z dodatkiem triglicerydów
średniołańcuchowych MCT, dla niemowląt od 1. miesiąca życia stosowany w
zaburzeniach trawienia i wchłaniania oraz leczeniu alergii na białka.
Bebilon amino preparat mlekozastępczy
Hipoalergiczny preparat dietetyczno - leczniczy, stosowany w leczeniu ciężkich postaci
alergii na białka pokarmowe oraz w diagnostyce alergii, przeznaczony dla niemowląt od
1. miesiąca życia.
Zawiera białko w postaci wolnych aminokwasów.
- Zawiera wyłącznie tłuszcz roślinny, który będąc mieszaniną oleju palmowego, rzepakowego,
kokosowego i słonecznikowego, pokrywa zapotrzebowanie dziecka na kwasy tłuszczowe.
- Jedynym z
ródłem węglowodanów są lekkostrawne maltodekstryny.
- Unikalna, jak w mleku matki, proporcja wapnia do fosforu 2:1 zapewnia optymalne
wchłanianie wapnia.
Nutramigen
Nutramigen
(hydrolizat kazeiny o znacznym stopniu hydrolizy)
Cechy produktu:
najwyższy stopień hydrolizy białka wolny od laktozy i sacharozy
profil kwasów tłuszczowych zbliżony do profilu w pokarmie naturalnym
Mieszanki elementarne
Mieszanki elementarne
Preparaty: Neocate, Bebilon-Amino.
Preparaty: Neocate, Bebilon-Amino.
Zawiera- jako z
ródło węglowodanów maltodekstrynę i tłuszcze roślinne oraz karnitynę i
Zawiera- jako z
ródło węglowodanów maltodekstrynę i tłuszcze roślinne oraz karnitynę i
taurynę
taurynę
Jogurty, kefiry
Jogurty, kefiry
W obowiązującym w Polsce schemacie żywienia niemowląt zaleca się podawanie jogurtu (lub kefiru) od
W obowiązującym w Polsce schemacie żywienia niemowląt zaleca się podawanie jogurtu (lub kefiru) od
11-12 miesiąca życia, początkowo w niewielkich porcjach, 1-2 razy w tygodniu
11-12 miesiąca życia, początkowo w niewielkich porcjach, 1-2 razy w tygodniu
Nie należy podawać ich dzieciom z alergią na białka mleka krowiego
Nie należy podawać ich dzieciom z alergią na białka mleka krowiego
Dieta bezmleczna  jak długo?
Dieta bezmleczna  jak długo?
Ścisłe przestrzeganie diety jest zwykle konieczne do około 9-12 m.życia, ale nie krócej niż przez 6 miesięcy
Ścisłe przestrzeganie diety jest zwykle konieczne do około 9-12 m.życia, ale nie krócej niż przez 6 miesięcy
Decyzję co do próby wprowadzenia produktów mlecznych zawsze należy podejmować indywidualnie
Decyzję co do próby wprowadzenia produktów mlecznych zawsze należy podejmować indywidualnie
Preparaty sojowe
Preparaty sojowe
Izolowane białko soi
Izolowane białko soi
L-metionina
L-metionina
L-karnityna, tauryna
L-karnityna, tauryna
Tłuszcze
Tłuszcze
Oleje roślinne (sojowy, słonecznikowy, palmowy, szafranowy, kokosowy)
Oleje roślinne (sojowy, słonecznikowy, palmowy, szafranowy, kokosowy)
Węglowodany
Węglowodany
Bezlaktozowe !
Bezlaktozowe !
y
ródłem węglowodanów: skrobia kukurydziana lub produkty jej hydrolizy (polimery glukozy)
y
ródłem węglowodanów: skrobia kukurydziana lub produkty jej hydrolizy (polimery glukozy)
Zastosowanie preparatów sojowych Zalecenia Komitetu ESPGHAN ds. Żywienia i AAP
Zastosowanie preparatów sojowych Zalecenia Komitetu ESPGHAN ds. Żywienia i AAP
Wrodzona nietolerancja laktozy
Wrodzona nietolerancja laktozy
Galaktozemia
Galaktozemia
Względy religijne, etyczne (np. dieta wegetariańska) lub inne, które nakazują eliminację mleka
Względy religijne, etyczne (np. dieta wegetariańska) lub inne, które nakazują eliminację mleka
modyfikowanego zawierającego białka mleka krowiego
modyfikowanego zawierającego białka mleka krowiego
Jeśli nie stwierdza się żadnej z ww. sytuacji preparaty sojowe nie mają przewagi nad standardowymi
Jeśli nie stwierdza się żadnej z ww. sytuacji preparaty sojowe nie mają przewagi nad standardowymi
mlekami modyfikowanymi w żywieniu sztucznym niemowląt lub jako uzupełnienie karmienia
mlekami modyfikowanymi w żywieniu sztucznym niemowląt lub jako uzupełnienie karmienia
piersią. Nie ma danych uzasadniających ich stosowanie w kolce niemowlęcej, nie są skuteczne w
piersią. Nie ma danych uzasadniających ich stosowanie w kolce niemowlęcej, nie są skuteczne w
zapobieganiu chorobom alergicznym.
zapobieganiu chorobom alergicznym.
Preparaty sojowe
Preparaty sojowe
Bebiko sojowe
Bebiko sojowe
Bebilon sojowy 1
Bebilon sojowy 1
Bebilon sojowy 2
Bebilon sojowy 2
Humana SL
Humana SL
Isomil
Isomil
Prosobee
Prosobee
Prosobee 2
Prosobee 2
Lepszy smak i niższa cena w porównaniu do hydrolizatów
Lepszy smak i niższa cena w porównaniu do hydrolizatów
wolne od dwucukrów - laktozy i sacharozy
wolne od dwucukrów - laktozy i sacharozy
profil kwasów tłuszczowych zbliżony do profilu w pokarmie naturalnym
profil kwasów tłuszczowych zbliżony do profilu w pokarmie naturalnym
dobry smak, chętnie akceptowany przez dzieci
dobry smak, chętnie akceptowany przez dzieci
 Nie wolno stosować u wcześniaków
Nie wolno stosować u wcześniaków
Pełne białko sojowe też może uczulać, nie powinno się stosować poniżej 3 m. życia
Pełne białko sojowe też może uczulać, nie powinno się stosować poniżej 3 m. życia
U niemowląt z alergią pokarmową powyżej 6 m.ż. tylko po potwierdzeniu tolerancji soi testem
U niemowląt z alergią pokarmową powyżej 6 m.ż. tylko po potwierdzeniu tolerancji soi testem
prowokacji
prowokacji
CELIAKIA
CELIAKIA
Trwała nietolerancja glutenu
Trwała nietolerancja glutenu
Gluten-białko zawarte w : życie, pszenicy, jęczmieniu, owsie (?)
Gluten-białko zawarte w : życie, pszenicy, jęczmieniu, owsie (?)
Częstość występowania 1:500 obecnie nawet 1:300)
Częstość występowania 1:500 obecnie nawet 1:300)
LECZENIE
LECZENIE
Dieta eliminacyjna bezglutenowa
Dieta eliminacyjna bezglutenowa
Wykluczenie z diety produktów zbóż zawierających gluten
Wykluczenie z diety produktów zbóż zawierających gluten
Podawane preparaty muszą zapewniać dietę bezglutenową
�� ProSobee
�� Nutramigen
�� Bebilon pepti
�� dieta bezglutenowa jest jedyną i podstawową metodą leczenia
�� dieta bezglutenowa jest jedyną i podstawową metodą leczenia
�� przestrzeganie diety bezglutenowej zapewnia prawidłowy rozwój psychosomatyczny, dobrą
�� przestrzeganie diety bezglutenowej zapewnia prawidłowy rozwój psychosomatyczny, dobrą
jakość życia i zapobiega odległym powikłaniom
jakość życia i zapobiega odległym powikłaniom
�� dietetyczne produkty bezglutenowe powinny odznaczać się wysoką wartością odżywczą,
�� dietetyczne produkty bezglutenowe powinny odznaczać się wysoką wartością odżywczą,
odpowiednią trwałością i czystością pod względem zawartości glutenu
odpowiednią trwałością i czystością pod względem zawartości glutenu
�� powinny być odpowiednio znakowane (napisem lub symbolem  Przekreślony Kłos )
�� powinny być odpowiednio znakowane (napisem lub symbolem  Przekreślony Kłos )
�� dodatek składników zawierających gluten do produktów naturalnie go nie zawierających
�� dodatek składników zawierających gluten do produktów naturalnie go nie zawierających
powinien być zaznaczony stosowną informacją na opakowaniu
powinien być zaznaczony stosowną informacją na opakowaniu
�� okresowe monitorowanie skuteczności leczenia żywieniowego powinno obejmować ocenę
�� okresowe monitorowanie skuteczności leczenia żywieniowego powinno obejmować ocenę
sposobu żywienia i stanu odżywienia oraz testy immnologiczne
sposobu żywienia i stanu odżywienia oraz testy immnologiczne
(przeciwciała przeciwko endomysium -EMA i / lub przeciwgliadynowe- AGA)
(przeciwciała przeciwko endomysium -EMA i / lub przeciwgliadynowe- AGA)
FENYLOKETONURIA (PKU)
FENYLOKETONURIA (PKU)
Zaburzenie przemiany aminokwasów aromatycznych -brak aktywności hydroksylazy
Zaburzenie przemiany aminokwasów aromatycznych -brak aktywności hydroksylazy
fenyloalaniny
fenyloalaniny
Patomechanizm:
Patomechanizm:
Brak aktywności hydroksylazy fenyloalaniny
Brak aktywności hydroksylazy fenyloalaniny
Brak przemiany fenyloalaniny w tyrozynę
Brak przemiany fenyloalaniny w tyrozynę
Gromadzenie się fenyloalaniny w płynach ustrojowych
Gromadzenie się fenyloalaniny w płynach ustrojowych
Uszkodzenie układu nerwowego (zaburzenie i opóz
nienie mielinizacji, zmniejszenie masy mózgu)
Uszkodzenie układu nerwowego (zaburzenie i opóz
nienie mielinizacji, zmniejszenie masy mózgu)
Badania przesiewowe u wszystkich noworodków
Badania przesiewowe u wszystkich noworodków
Leczenie
Leczenie
Dieta eliminacyjna od chwili rozpoznania (najpóz
niej 3 miesiąc życia!!!)
Dieta eliminacyjna od chwili rozpoznania (najpóz
niej 3 miesiąc życia!!!)
Istota diety polega na zastąpieniu naturalnych produktów białkowych zawierających fenyloalaninę
Istota diety polega na zastąpieniu naturalnych produktów białkowych zawierających fenyloalaninę
hydrolizatami białka bez tego aminokwasu.
hydrolizatami białka bez tego aminokwasu.
Jedyną skuteczną metodą leczenia fenyloketonurii jest stosowanie diety niskofenyloalaninowej.
Jedyną skuteczną metodą leczenia fenyloketonurii jest stosowanie diety niskofenyloalaninowej.
Ma ona na celu pokrycie zapotrzebowania organizmu na główne składniki odżywcze, składniki
Ma ona na celu pokrycie zapotrzebowania organizmu na główne składniki odżywcze, składniki
mineralne i witaminy z równoczesnym ograniczeniem podaży fenyloalaniny, tak aby jej stężenia
mineralne i witaminy z równoczesnym ograniczeniem podaży fenyloalaniny, tak aby jej stężenia
we krwi wahały się w granicach prawidłowych, referencyjnych dla wieku.
we krwi wahały się w granicach prawidłowych, referencyjnych dla wieku.
W rzeczywistości nie jest to takie łatwe, gdyż aminokwas ten znajduje się niemal we wszystkich
W rzeczywistości nie jest to takie łatwe, gdyż aminokwas ten znajduje się niemal we wszystkich
produktach żywnościowych zawierających białko.
produktach żywnościowych zawierających białko.
Żeby uzyskać satysfakcjonujące stężenie fenyloalaniny w surowicy krwi, należy wybierać produkty
Żeby uzyskać satysfakcjonujące stężenie fenyloalaniny w surowicy krwi, należy wybierać produkty
naturalne z niską zawartością białka.
naturalne z niską zawartością białka.
Hydrolizaty kazeiny o ograniczonej zawartości fenyloalaniny
Przykładowe preparaty do stosowania u dzieci do 12 m.ż
�� Phenyl Free 1
�� Lofenalac
�� Milupa PKU 1
Mukowiscydoza
Pełnowartościowa dieta z wszystkimi głównymi składnikami żywieniowymi w postaci łatwej
do strawienia i wchłonięcia ( glukoza i jej polimery, trójglicerydy średniołańcuchowe - MCT )
Zwiększona podaż energii (o 30-50% w stosunku do zdrowych rówieśników) i zwiększona podaż
Zwiększona podaż energii (o 30-50% w stosunku do zdrowych rówieśników) i zwiększona podaż
białka
białka
Suplementacja enzymów trzustkowych, witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, elektrolitów
Suplementacja enzymów trzustkowych, witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, elektrolitów
(głównie NaCl)
(głównie NaCl)
Codzienną dietę można wzbogacać o wysokokaloryczne, wysokobiałkowe preparaty odżywcze
Codzienną dietę można wzbogacać o wysokokaloryczne, wysokobiałkowe preparaty odżywcze
(np. Nutrini, Nutridrink)
(np. Nutrini, Nutridrink)
Niedobory disacharydaz
Uogólniony niedobór aktywności disacharydaz  pierwotny i wtórny, przejściowy
�� ProSobee- pozbawiony laktozy i sacharozy
�� Nutramigen - z
ródłem węglowodanów jest syrop z kukurydzy  polimery glukozy
�� Bebilon sojowy, Bebilon pepti MCT- z
ródłem węglowodanów syrop glukozowy
Częściowa nietolerancja laktozy i sacharozy
�� Bebilon pepti  62% syrop glukozowy, 38% laktoza
�� Bebilon niskolaktozowy- 82% syrop glukozowy
Biegunka przewlekła
Preparaty zawierają proste, łatwo wchłanialne składniki zapewniające pełne pokrycie potrzeb
żywieniowych w sytuacji kiedy procesy trawienia i wchłaniania są bardzo upośledzone.
Głównym z
ródłem węglowodanów są polimery glukozy.
�� Bebilon pepti
�� Bebilon pepti MCT
�� Bebilon sojowy
Zaburzenia trawienia i wchłaniania
Defekty idiopatyczne, zabiegi chirurgiczne w obrębie przewodu pokarmowego, zaburzenia w
następstwie różnych chorób
�� Bebilon pepti MCT
�� Bebilon sojowy
Nietolerancja i upośledzone wchłanianie tłuszczu
Preparaty zawierają łatwo wchłanialne trójglicerydy średniołańcuchowe jako główne z
ródło
tłuszczu
�� Bebilon pepti MCT
Galaktozemia
Preparaty żywieniowe pozbawione są galaktozy
�� Nutramigen
�� ProSobee
�� Bebilon sojowy
Niemowlęta ze skłonnością do ulewania
Preparaty zawierają specjalnie dobrane substancje  zagęszczające mleko w żołądku i
utrudniające cofanie treści pokarmowej do jamy ustnej
�� Enfamil - amylopektyna zawarta w skrobi ryżowej
�� Bebilon AR  mączka z ziaren chlebowca świętojańskiego
�� Nan AR
Stanowisko Komitetu ds. Żywienia ESPGHAN
Stanowisko Komitetu ds. Żywienia ESPGHAN
Mieszanki mleczne zawierające substancje zagęszczające (preparaty AR) są naduzywane w leczeniu
Mieszanki mleczne zawierające substancje zagęszczające (preparaty AR) są naduzywane w leczeniu
refluksu żiłądkowo-przełykowego
refluksu żiłądkowo-przełykowego
Ich zastosowanie jest uzasadnione jedynie u niemowląt z chorobą refluksową z towarzyszącymi
Ich zastosowanie jest uzasadnione jedynie u niemowląt z chorobą refluksową z towarzyszącymi
zaburzeniami wzrastania (spowodowanymi stratami energetycznymi w przebiegu regurgitacji), pod
zaburzeniami wzrastania (spowodowanymi stratami energetycznymi w przebiegu regurgitacji), pod
nadzorem lekarza, jako uzupełnienie odpowiedniego leczenia farmakologicznego
nadzorem lekarza, jako uzupełnienie odpowiedniego leczenia farmakologicznego
Preparatów tych nie należy rutynowo podawać zdrowym, prawidłowo rozwijającym się
Preparatów tych nie należy rutynowo podawać zdrowym, prawidłowo rozwijającym się
niemowlętom, u których występują tylko ulewania
niemowlętom, u których występują tylko ulewania
Modyfikacje diety u niemowląt z kolką niemowlęcą
Modyfikacje diety u niemowląt z kolką niemowlęcą
Wyniki systematycznych przeglądó piśmiennictwa sugerują, że prawdopodobnie w leczeniu kolki
Wyniki systematycznych przeglądó piśmiennictwa sugerują, że prawdopodobnie w leczeniu kolki
niemowlęcej skuteczna jest dieta o zmniejszonej alergenności.
niemowlęcej skuteczna jest dieta o zmniejszonej alergenności.
W przypadku niemowląt karmionych piersią oznacza to eliminację podstawowych alergenó z diety
W przypadku niemowląt karmionych piersią oznacza to eliminację podstawowych alergenó z diety
matki, a w przypadku karmienia sztucznego  stosowanie hydrolizatów o znacznym stopniu
matki, a w przypadku karmienia sztucznego  stosowanie hydrolizatów o znacznym stopniu
hydrolizy (serwatkowych lub kazeinowych)
hydrolizy (serwatkowych lub kazeinowych)
Najczęściej występuje z powodu niepełnej tolerancji laktozy lub z powodu alergii na białko
mleka krowiego
�� Nutramigen
�� Bebilon pepti
�� Bebilon niskolaktozowy
�� Bebilon PH 7.5
Żywienie wcześniaków i noworodków z niską masą ciała
Żywienie wcześniaków i noworodków z niską masą ciała
BMF (Breast Milk Fortifer)
BMF (Breast Milk Fortifer)
Mieszanki specjalnego zastosowania
Mieszanki specjalnego zastosowania
�� Alprem
�� Alprem
�� Bebilon Nenatal
�� Bebilon Nenatal
�� Humana 0
�� Humana 0
�� Enfamil Premature
�� Enfamil Premature
Suplementacja witamin
Suplementacja witamin
Pokarm prawidłowo odżywiającej się matki zawiera wszystkie witaminy niezbędne do
Pokarm prawidłowo odżywiającej się matki zawiera wszystkie witaminy niezbędne do
prawidłowego rozwoju niemowlęcia z wyjątkiem witaminy D i K
prawidłowego rozwoju niemowlęcia z wyjątkiem witaminy D i K
Witaminy zawarte w mleku modyfikowanym pokrywają zapotrzebowanie niemowlęcia, jeżeli
Witaminy zawarte w mleku modyfikowanym pokrywają zapotrzebowanie niemowlęcia, jeżeli
spożycie mleka wynosi e" 750 ml/dobę
spożycie mleka wynosi e" 750 ml/dobę
Jak dotąd nie opublikowano badań klinicznych uzasadniających podawanie preparatów
Jak dotąd nie opublikowano badań klinicznych uzasadniających podawanie preparatów
wielowitaminowych zdrowym dzieciom ; brakuje również badań potwierdzających
wielowitaminowych zdrowym dzieciom ; brakuje również badań potwierdzających
bezpieczeństwo takiej praktyki
bezpieczeństwo takiej praktyki
Najlepszym z
ródłem witamin i substancji mineralnych dla dzieci jest zróżnicowana i dobrze
Najlepszym z
ródłem witamin i substancji mineralnych dla dzieci jest zróżnicowana i dobrze
zbilansowana dieta
zbilansowana dieta
Może być wskazana w następujących sytuacjach:
Może być wskazana w następujących sytuacjach:
- trudne warunki społeczne, zaniedbywanie przez rodziców;
- trudne warunki społeczne, zaniedbywanie przez rodziców;
- jadłowstręt lub inne zaburzenia jedzenia, upośledzone łaknienie, stosowanie wymyślnych diet;
- jadłowstręt lub inne zaburzenia jedzenia, upośledzone łaknienie, stosowanie wymyślnych diet;
- choroby przewlekłe (np. mukowiscydoza, nieswoiste zapalenie jelit, choroby wątroby);
- choroby przewlekłe (np. mukowiscydoza, nieswoiste zapalenie jelit, choroby wątroby);
- odchudzanie;
- odchudzanie;
- ścisła dieta wegetariańska.
- ścisła dieta wegetariańska.
Nadwaga i otyłość
Nadwaga i otyłość
U niemowląt z nadwaga bądz
otyłością karmionych wyłącznie piersią nie ma wskazań do
U niemowląt z nadwaga bądz
otyłością karmionych wyłącznie piersią nie ma wskazań do
ograniczania ilości spożywanego pokarmu
ograniczania ilości spożywanego pokarmu
Utrzymywanie się tendencji do nadmiernego przyrostu masy ciała po zakończeniu karmienia
Utrzymywanie się tendencji do nadmiernego przyrostu masy ciała po zakończeniu karmienia
piersią stanowi podstawę do wprowadzenia działań profilaktycznych, szczególnie w przypadku
piersią stanowi podstawę do wprowadzenia działań profilaktycznych, szczególnie w przypadku
rodzin z grup ryzyka (jedno lub oboje rodzice otyli)
rodzin z grup ryzyka (jedno lub oboje rodzice otyli)
Działania profilaktyczne i zalecenia
Działania profilaktyczne i zalecenia
BMI 85 95 centyl
BMI 85 95 centyl
Redukcja BMI <85 centyla
Redukcja BMI <85 centyla
BMI >25 kg/m� utrzymanie masy ciała
BMI >25 kg/m� utrzymanie masy ciała
2 4 r.ż. redukcja BMI poprzez utrzymanie tempa wzrostu masy ciała < 1 kg/2 cm
2 4 r.ż. redukcja BMI poprzez utrzymanie tempa wzrostu masy ciała < 1 kg/2 cm
wysokości ciała
wysokości ciała
>4 r.ż. utrzymywanie BMI lub masy ciała w czasie wzrostu wysokości ciała
>4 r.ż. utrzymywanie BMI lub masy ciała w czasie wzrostu wysokości ciała
BMI >95 centyl
BMI >95 centyl
Młodsze dzieci utrzymywanie masy ciała
Młodsze dzieci utrzymywanie masy ciała
Młodzież stopniowa redukcja masy ciała 1 2 kg/miesiąc celem zmniejszenia BMI
Młodzież stopniowa redukcja masy ciała 1 2 kg/miesiąc celem zmniejszenia BMI
BMI >95 centyl + choroby współistniejące
BMI >95 centyl + choroby współistniejące
Stopniowa redukcja masy ciała 1 2 kg/miesiąc celem zmniejszenia BMI + terapia chorób
Stopniowa redukcja masy ciała 1 2 kg/miesiąc celem zmniejszenia BMI + terapia chorób
współistniejących
współistniejących