METODA DOBREGO STARTU
autorstwa Marty Bogdanowicz
Pierwowzorem Metody Dobrego Startu była francuska metoda Bon Depart (czyli dobry odjazd, start).
I została opracowana w latach 40-stych XX wieku przez Theę Bugnet van der Voort.
W pierwszej wersji miała służyd rehabilitacji osób z nabytymi zaburzeniami ruchowymi. Następnie
została przystosowana do pracy z dziedmi jako etap wstępny nauki czytania i pisania. Dla potrzeb
szkolnictwa w Polsce Metodę Dobrego Startu adaptowana została przez prof. zw. dr hab. Martę
Bogdanowicz latach 60-tych XX w. Obecnie istnieje wiele jej kolejnych modyfikacji.
Metoda Dobrego Startu ma wszechstronne zastosowanie w pracy z dziedmi, ponieważ może byd
wykorzystywana w szkołach, przedszkolach, poradniach, ośrodkach leczniczo-pedagogicznych
podczas zajÄ…d dydaktycznych i indywidualnych. Stosuje siÄ™ jÄ… w terapii i w profilaktyce w odniesieniu
do dzieci, których rozwój jest zaburzony, usprawniając nieprawidłowo rozwijające się funkcje, oraz
do dzieci o prawidłowym rozwoju psychomotorycznym, aktywizując ten rozwój. Jest to więc metoda
rehabilitacji psychomotorycznej i zarazem metoda stymulowania rozwoju psychomotorycznego.
Metoda Dobrego Startu to system dwiczeo oddziałujących przede wszystkim na procesy
instrumentalne: percepcyjne i motoryczne.
ZasadniczÄ… rolÄ™ odgrywajÄ… w tej metodzie trzy elementy:
·ð wzrokowy (wzory graficzne),
·ð sÅ‚uchowy (piosenka)
·ð i motoryczne (wykonywanie ruchów zorganizowanych w czasie i przestrzeni, odtwarzanie
wzorów graficznych, zharmonizowanych z rytmem piosenki).
Celem metody jest jednoczesne usprawnienie czynności analizatorów: wzrokowego, słuchowego i
kinestetyczno-ruchowego, kształcenie lateralizacji, orientacji w schemacie ciała i przestrzeni.
W jej założeniach leży więc usprawnienie i koordynacja, czyli integrowanie funkcji wzrokowo-
słuchowo-ruchowych, a także harmonizowanie wszystkich funkcji psychomotorycznych.
Dzięki tej integracji dochodzi do wykształcenia prawidłowej orientacji czasowo-przestrzennej,
możliwości wykonywania ruchów dowolnych, coraz lepiej zorganizowanych, zlokalizowanych w
określonej przestrzeni i czasie. Metoda Dobrego Startu oprócz rozwijania percepcji, motoryki i
integracji percepcyjno-motorycznej kształci też zdolnośd rozumienia i operowania symbolami
abstrakcyjnymi, co ma szczególne znaczenie dla dzieci rozpoczynających naukę szkolną. Zespołowa
forma prowadzenia zajęd ułatwia nawiązanie kontaktów społecznych i uczy współdziałania dzieci
mające trudności w przystosowaniu się lub zaburzone emocjonalnie. Metoda dobrego startu ? ma za
zadanie uzupełnienie stosowanych metod oddziaływania pedagogicznego. Ze względu na celowe i
planowe ukierunkowanie dwiczeo na usprawnienie czynności analizatorów i współdziałanie między
nimi oraz ujęcie ich w cykl dwiczeo o wzrastającym stopniu trudności ? zajęcia te szybciej i skuteczniej
niż inne pozwalają osiągnąd postęp w rozwoju funkcji percepcyjno-motorycznych i ich integracji.
Należy jednak zaznaczyd, że metoda oddziałuje też na inne funkcje psychiczne, sprzyjając rozwojowi
wielu aspektów osobowości. MDS występuje obecnie w formie modyfikacji :
- Piosenki do rysowania - dla dzieci 3/ 4 letnich
- Piosenki i znaki - dla dzieci 5 letnich
- Piosenki na literki - dla dzieci 6 letnich
Dwiczenia Metodą Dobrego Startu składają się z trzech zasadniczych grup: dwiczeo ruchowych,
ruchowo-słuchowych, ruchowo-słuchowo-wzrokowych. Wszystkie trzy rodzaje dwiczeo występują w
każdym zajęciu, stanowiąc jego kolejne etapy. Zajęcia prowadzone metodą dobrego startu, z punktu
widzenia organizacji zajęd, przebiegają zawsze zgodnie ze stałym schematem. Zależnie od wieku
dzieci i przyjętej formy tej metody zmieniają się proporcje poszczególnych części struktury zajęd.
W każdej modyfikacji występują zajęcia i dwiczenia według schematu:
1.Zajęcia wprowadzające.
2.Zajęcia właściwe:
A. dwiczenia ruchowe,
B. dwiczenia ruchowo-słuchowe,
C. dwiczenia ruchowo-słuchowo-wzrokowe.
3.Zajęcia koocowe.
Dziecko łącząc różne rodzaje aktywności śpiewa, dotyka, słucha, rysuje, pisze, wykonuje dwiczenia
relaksacyjne i ruchowe. W wyniku tego następuje integracja wzrokowo - słuchowo - dotykowo -
ruchowa. Jest to niezbędne do prawidłowego opanowania umiejętności czytania i pisania.
Ogólne założenia MDS to:
- wielozmysłowe uczenie dziecka wykonywania ruchów zharmonizowanych w określonej przestrzeni i
czasie
- rozwijanie podstawowych funkcji spostrzegania i motoryki
Struktura zajęd prowadzonych tą metodą musi się zmieniad biorąc pod uwagę specjalne potrzeby
edukacyjne, możliwości i ograniczenia dzieci.
Dwiczenia prowadzÄ… do:
większej harmonii rozwoju psychoruchowego,
wyższego poziomu i współdziałania funkcji intelektualnych (mowy i myślenia),
funkcji instrumentalnych ( spostrzeżeniowo-ruchowych),
a dzięki temu do prawidłowego wykonywania ruchów we właściwym czasie i przestrzeni.
ETAP ZAJ
Ć TYP ĆWICZEC
WPA
YW ĆWICZEC

1/ 1. Powitanie " Rozwój umiejętności społecznych
" Rozwój koncentracji uwagi.
ZAJ
CIA WPROWA Cel: świadomośd własnej osoby i integracja z grupą.
DZAJ
CE 2. Ćwiczenia orientacji " Rozwój orientacji w schemacie ciała
w schemacie ciała
Cel: świadomośd schematu ciała.
3. Ćwiczenia orientacji " Rozwój orientacji w przestrzeni.
w przestrzeni
Cel: Świadomośd schematu przestrzeni.
" Rozwój koncentracji uwagi i pamięci słuchowej
4. Nauka piosenki " Poszerzanie wiedzy
i dwiczenia słuchowo-
1. Rozwój myślenia pojęciowo-słownego
językowe oparte na
tekście piosenki
2. Rozwój umiejętności przyswajania tekstów piosenek
oraz śpiewania
3. Rozwój kompetencji językowych w zakresie aspektów:
1. semantycznego
2. morfologiczno-syntaktycznego
3. fonologicznego
Cel: wyższy poziom procesów poznawczych
2/ 1. Ćwiczenia ruchowe " Rozwój motoryki dużej
ZAJ
CIA WA
AŚCIWE 2. Ćwiczenia ruchowo- " Rozwój motoryki małej
słuchowe
Cel: usprawnienie rozwoju ruchowego.
2. Ćwiczenia ruchowo- " Rozwój koordynacji ruchowo-sluchowej
słuchowe
Cel: wyższy poziom integracji percepcyjno-motorycznej.
3. Ćwiczenia ruchowo- " Rozwój funkcji wzrokowych, słuchowo-językowych,
słuchowo -wzrokowe kinestetyczno-ruchowych (uwagi, pamięci, spostrzegania,
wyobraz
ni) oraz kształtowanie koordynacji ruchowo
-słuchowo-wzrokowej
Cel: wyższy poziom integracji percepcyjno-motorycznej.
3/ 1. Ćwiczenia relaksujące Wykonywanie gestów, ruchów odprężających, tzw.
dziecięce masażyki, czyli zabawy relacyjno-relaksujące.
ZAJ
CIA KOC
COWE
Cel: relaksacja .
Metoda Dobrego Startu służy wspomaganiu rozwoju i edukacji dzieci pełnosprawnych i z
utrudnieniami rozwojowymi ponieważ:
a) wspomaga rozwój psychoruchowy,
b) przygotowuje i służy nauce czytania, pisania oraz liczenia,
c) koryguje parcjalne i fragmentaryczne opóz
nienia rozwoju (Parcjalne zaburzenia rozwoju
psychomotorycznego obejmują większy obszar czynności, na przykład motoryki, rozwoju mowy)
(Fragmentaryczne zaburzenia rozwoju psychomotorycznego obejmują mniejszy obszar czynności,
na przykład tylko motoryki rąk lub tylko mowy czynnej).
d) służy profilaktyce niepowodzeo szkolnych.