Metody aktywizujące i motywujące ucznia
Dla udanej realizacji projektu niezbędne jest zaangażowanie uczniów. Oto
kilka dobrych i sprawdzonych metod, do wykorzystania - zarówno przez
nauczyciela opiekuna, wychowawcę monitorującego pracę uczniów nad
projektem, jak i samych uczniów - na wszystkich etapach realizacji
gimnazjalnego projektu edukacyjnego.
Runda bez przymusu
Opis. Zwrócenie się do każdego ucznia po kolei z prośbą o zabranie głosu
lub powiedzenie: Pasuję.
Metoda ta może byd
przydatna podczas
Cel. Umożliwienie każdemu uczniowi wypowiedzenia się oraz stworzenia
wprowadzania uczniów w
sytuacji, w której uczeo odpowiedzialnie decyduje o sobie. Metoda wzmaga
tematykę, w czasie wyboru
słuchanie - uważnie słuchamy co mówią inni.
tematu i problemów (etap I),
planowania działao (etap II)
Metodę można stosowad do całego zespołu lub jego części. Umożliwia
i podsumowania projektu.
uczniom poznanie różnorodnych opinii. Można z niej korzystad wtedy, gdy
mamy różne zdania na ten sam temat lub gdy częśd osób nie zabiera głosu.
Zdania podsumowujące
Opis. Użycie zdao zaczynających się od takich zwrotów, jak: Dowiedziałem
Metoda ta może prowadzid
się, że..., Zaczynam się zastanawiad..., Zaskoczyło mnie, że..., które
do ogólnoklasowej dyskusji
pomagają uczniom wyciągnąd najważniejsze wnioski lub zdobyd nowe
podsumowującej projekt.
doświadczenie.
Przydaje się też w czasie
podsumowywania przez
Cel. Nauczanie uczniów formułowania wniosków oraz wyrobienie nawyku
uczenia się na podstawie zdobytego doświadczenia. uczniów realizacji
konkretnego działania lub
Ważne jest wyrobienie w uczniach umiejętności samodzielnego wyciągania
zadania (realizacja
wniosków z doświadczenia, co pozwala im chwytad sens tego, co robią,
zaplanowanych działao -
skłania do autorefleksji.
etap III)
Zapytaj kolegę
Opis. Uczniowie, którzy potrzebują pomocy, najpierw proszą o nią kolegę
lub koleżankę.
Metodę tę można
wykorzystad wprowadzając
Cel. Wzmocnienie poczucia wzajemnego wspierania się uczniów oraz
uczniów w tematykę
oszczędzanie czasu i energii nauczyciela.
projektu. Nauczyciel może
się też umówid z uczniami,
Gdy uczeo prosi o wskazówki warto powiedzied: Zapytaj kolegę.
że zanim zwrócą się o pomoc
do niego podczas konsultacji
Metoda ta pomaga budowad wśród uczniów atmosferę wzajemnego
w trakcie realizacji
szacunku i cenienia siebie nawzajem, przez co zespół staje się zdrową,
zaplanowanych działao -
związaną ze sobą społecznością. Uświadamia uczniom, że każdy w zespole
może byd kolegą lub koleżanką, jeśli tylko jest właśnie w taki sposób etap III, najpierw zapytają
postrzegany.
dwie inne osoby.
�) GIMNAZJALNY PROJEKT EDUKACYJNY �) MATERIAA
Y DLA OPIEKUNÓW PROJEKTU I WYCHOWAWCÓW �) CEO �) Strona 1
EMPLOYEE NEWSLETTER
Wymiana w parach
Metoda ta będzie przydatna
Opis. Uczniowie dobierają się w pary i w nich dzielą się swymi poglądami.
podczas wprowadzania
uczniów w tematykę, w
Cel. Ćwiczenie wyrażania swoich poglądów i słuchania innej osoby.
czasie wyboru tematu i
problemów (etap I),
Zachęcanie uczniów do rozmowy o własnych pomysłach znakomicie
planowania działao (etap II)
mobilizuje do aktywności. Wymiana w parach skłania uczniów do
i ich realizacji (etap III) i
sformułowania myśli, które byd może nie były jeszcze dosyd klarowne.
podsumowania projektu.
Metodę tę można stosowad aby wymienid opinię, w trakcie dyskusji, aby
zmobilizowad uczniów do większej aktywności.
Ożywić dyskusję
Metoda ta może byd
przydatna podczas
Opis. Nauczyciel kooczy dyskusję, zanim uwaga uczniów zacznie się
rozpraszad. wprowadzania uczniów w
tematykę oraz w czasie
Cel. Zaangażowanie w dyskusję całego zespołu.
wyboru tematu i problemów
(etap I).
Prowadzenie dyskusji ma sens do momentu, w którym uczniowie są jeszcze
na niej skupieni. Jeśli widzimy rozprzężenie można zarządzid głosowanie.
Metoda ta może byd
Komunikat doceniam to
przydatna na każdym etapie
realizacji projektu, w
Opis. Stwierdzenie, które komunikuje co rzeczywiście w uczniu doceniamy.
sytuacjach kiedy spotyka się
Cel. Uświadomienie uczniowi, że przynajmniej jeden dorosły go docenia.
nauczyciel (nie tylko opiekun
projektu, ale także
Chwaląc korzystam z komunikatu typu Ja. Wyrażam w ten sposób swoje
wychowawca lub nauczyciel,
osobiste zdanie i autentyczne uznanie.
który udziela konsultacji) z
uczniem lub uczniami, także
podczas podsumowania
realizacji projektu.
Pochwały i nagrody dla wszystkich
Opis. Chwalenie i nagradzanie grupy jako całości.
Cel. Zachęcanie wszystkich uczniów bez lekceważenie kogokolwiek, dążenie
do scementowania grupy.
Metoda ta może byd
Pochwały i nagrody skierowane do grupy, która na nie uczciwie zapracowała przydatna przede wszystkim
nie wywołują zazdrości. Nikt nie czuje się pominięty, przeciwnie - wzmacnia
podczas podsumowywania
się więz
między uczniami.
projektu.
�) GIMNAZJALNY PROJEKT EDUKACYJNY �) MATERIAA
Y DLA OPIEKUNÓW PROJEKTU I WYCHOWAWCÓW �) CEO �) Strona 2
EMPLOYEE NEWSLETTER PAGE 3
Budowanie ducha grupy
Metoda ta może byd
przydatna przede wszystkim
Opis. Nauczyciel wygłasza komentarze, które mają na celu wzbudzenie we
wszystkich uczniach poczucie własnej wartości, aktywności, inteligentnej podczas monitorowania
samodzielności, chęci do współdziałania w grupie oraz świadomej, otwartej,
projektu oraz podczas
poszukującej postawy. Są to komunikaty: Doceniam to, Podoba mi się,
udzielanych konsultacji (III
Jestem z tobą, Rozumiem, co czujesz, Ja też czasami mam kłopoty, Cieszę się
etap  realizacja
kiedy& , Dziękuję ci za& , Podziwiam cię za& itp.
zaplanowanych działao).
Cel. Pobudzenie wzrostu aktywności, samodzielności, integracji i
świadomości grupy.
Co nowego, co dobrego&
Metodę tę mogą stosowad
sami uczniowie podczas
Opis. Zachęcenie uczniów by podzielili się z innymi tym, co nowego lub
spotkao zespołu na
dobrego zdarzyło się w ich życiu.
wszystkich etapach realizacji
projektu.
Cel. Skupienie uwagi uczniów i stworzenie w zespole dobrej atmosfery.
Metoda ta buduję atmosferę bezpieczeostwa, a ponadto pomaga w
skupieniu uwagi uczniów i uczy ich wzajemnego słuchania.
Metodę tę mogą stosowad
sami uczniowie podczas
Karty myślę/czuję
spotkao zespołu na
wszystkich etapach realizacji
Opis. Uczniowie anonimowo zapisują osobiste przemyślenia i odczucia,
projektu. Przydatna podczas
których doznali w danym momencie.
sytuacji konfliktowych, gdy
pojawiają się trudności
Cel. Rozwijanie samoświadomości oraz tworzenie pełnej szacunku więzi we
wzajemnych relacjach.
związane z wywiązywaniem
się z obowiązków i
powierzonych ról.
Zadania w grupach, zmiana grup
Opis. Uczniowie zastanawiają się nad problemem w małych grupach
Metodę tę mogą stosowad
zadaniowych, a potem zmieniają grupy i wymieniają się pomysłami
sami uczniowie podczas
zanotowanymi w pierwszej grupie.
spotkao zespołu na
wszystkich etapach realizacji
Cel. Utrzymanie wysokiego poziomu zaangażowania.
projektu.
�) GIMNAZJALNY PROJEKT EDUKACYJNY �) MATERIAA
Y DLA OPIEKUNÓW PROJEKTU I WYCHOWAWCÓW �) CEO �) Strona 3
EMPLOYEE NEWSLETTER
Grupa wsparcia
Metodę tę będą
Opis. Kilkoro uczniów regularnie pracuje w tym samym składzie,
nieświadomie stosowad
zapewniając sobie wzajemne wsparcie.
sami uczniowie podczas
Cel. Zapewnienie wszystkim uczniom poczucia przynależności do grupy i spotkao zespołu na
wsparcia ze strony rówieśników. Dzięki tej metodzie buduje się społecznośd
wszystkich etapach realizacji
zespołową - sprzyja nawiązywaniu przyjaz
ni i kształtuje umiejętności
projektu.
utrzymywania dobrych stosunków z innymi oraz wywiązywania się z
codziennych obowiązków.
Metoda ta pomaga nauczyd jak odróżnid myśli od uczud, pomaga
uświadomid sobie swoje uczucia i uporządkowad je przed następnym
spotkaniem. Wzmacnia samoświadomośd i samoakceptację.
Opracowano na podstawie publikacji Merilla Harmina Duch klasy. Jak
motywowad uczniów, Biblioteka Akademii SUS, CIVITAS, Warszawa 2004
�) GIMNAZJALNY PROJEKT EDUKACYJNY �) MATERIAA
Y DLA OPIEKUNÓW PROJEKTU I WYCHOWAWCÓW �) CEO �) Strona 4