1. MIASTO - szczególny rodzaj skupiska ludzi. Podstawowa jednostka osadnicza grupującą przede wszystkim ludność zatrudnioną w zawodach pozarolniczych.
2. CECHY MIASTA: zwarte skupiska ludzi, zróżnicowanie zawodowe mieszkańców, heterogeniczność mieszkańców, znaczny obszar zwartej zabudowy, zróżnicowanie zabudowy, przewaga kontaktów rzeczowych nad osobistymi, miejski styl życia ludności, proces zmian użytkowania terenów nieciągły w czasie i przestrzeni.
3. CZYNNIKI MIASTOTWÓRCZE - cechy indywidualne miasta istniejące już w momencie założenia. Historyczne i aktualne przyczyny powstania miasta uwzględniane jako całość warunków przesądzających w danych czasie i miejscu o potrzebie i charakterze tworzonego ośrodka miejskiego oraz ciągłego tworzenia.
• przyrodnicze (sprzyjające warunki życia ludzi, woda, klimat)
• militarne (warunki obronne)
• ekonomiczne (surowce naturalne, rynek dla świadczenia usług)
• komunikacyjne (położenie przy szlaku, linii kolejowej)
• administracyjne
• wg liczby mieszkańców, powierzchni (małe, średnie, wielkie, największe)
• wg dynamiki rozwoju (w fazie tworzenia nowych funkcji, rozwijające się dynamicznie, w fazie stagnacji - deprecjacja dotychczasowej funkcji, w fazie schyłkowej - degradacja dotychczasowej funkcji, w fazie odbudowy funkcji - przywrócenie dynamiki)
• wg funkcji miejskich (przemysłowe, handlowe, usługowe, siedziby władz, ośrodki kultu)
• wg miejsca w podziale administracyjnym (stolica, miasto wojewódzkie, miasto na prawach powiatu, miasta siedziby władz powiatowych, gminy miejskie)
• wg motoryezności i zależności innych miast (satelitarne, autarkiczne, wyspecjalizowane, centralne)
5. ZASADA POMOCNICZOŚCI - dotyczy podziału władzy. Ustalenie zakresu odpowiedzialności, kompetencji od dołu do góry. Zasada mówi, że nigdy nie należy powierzać jednostce większej tego co może zrobić równie wydajnie jednostka mniejsza. Np. edukacja: Aspekt 1: władza w ogóle, a państwo w szczególności nie powinno przeszkadzać osobom lub grupom społecznym w podejmowaniu własnych działań tzn. w możliwie najlepszym używaniu ich energii, wyobraźni, wytrwałości dla dokonania dzieł, przez które same się realizują z pożytkiem dla interesu ogólnego jak i partykularnego. Aspekt 2: misją każdej władzy jest pobudzanie, podtrzymywanie a w razie potrzeby uzupełnianie wysiłków pomiotów, które nie są samowystarczalne.
6. UŹYT KOWNIC Y MIAST A - użytkownikiem jest każdy podmiot korzystający z urządzeń
miasta. Kryteria decydujące o przynależności do grona użytkowników miasta:
• funkcje konkretnego miasta (oferowane przez miasto, należą do zbioru kompetencji z ustawy o samorządzie gminnym, bądź realizowane w mieście ale oferowane przez inne podmioty
• istniejące zagospodarowanie (budynki, drogi z faktem istnienia konkretnego zagospodarowania pojawiają się jego użytkownicy), wyrabia wizerunek miasta
• ogłoszone zamierzenia rozwojowe miasta (plan rozwoju miasta) pozwalają użytkownikom na przygotowanie się do nowych funkcji.
Użytkownicy dzielą się na mieszkańców i jednostki gospodarcze.
7. GRUPY UŻYTKOWNIKÓW WG KRYTERIUM udziału w kształtowaniu realiów miejskich i zarządzaniu rozwojem miasta:
• mieszkańcy - są odbiorcami i twórcami produktów miejskich, współtworzą władzę. Należą do użytkowników biernych. Podział: ludzie w wieku przedprodukcyjnym,
1