Kosztorys jest dokumentem określającym wartość środków produkcji zużytych na wytworzenie danego produktu i wykorzystywany do ustalenia jego ceny.
Kosztorys budowlany określa wartość wszystkich nakładów poniesionych na wykonanie inwestycji, budowli, obiektu lub danego rodzaju robót. Jest on wykonywany w różnych fazach procesu inwestycyjnego:
1. / studia przedprojektowe - orientacyjne oszacowanie wielkości kosztów - jako czynnika decydującego o realności i opłacalności inwestycji
2. / koncepcja programowo - przestrzenna - wskaźnikowe zestawienie kosztów inwestycji stanowi niezbędną dokumentację kosztową niezbędną do oceny wariantów inwestycji;
3. / projekt podstawowy - zbiorcze zestawienie kosztów (tzw. kosztorys generalny) - określa koszty w odniesieniu do poszczególnych obiektów, ich rozwiązania konstrukcyjne oraz technologię produkcji i wyposażenie;
4. / Projekt techniczny - kosztorys inwestorski - służy on do określenia szacunkowej, średniej wartości robót budowlanych, będącym przedmiotem zamówienia publicznego, opracowuje w formie kalkulacji uproszczonej (obi. wartości kosztorysowej robót objętych przedmiarem robót jako sumy iloczynów ilości robót i ich cen jednostkowych z uwzględnieniem podatku VAT) lub szczegółowej (obi. dla robót objętych przedmiarem wartości poszczególnych jednostkowych nakładów rzeczowych tj. kosztów bezpośrednich, doliczeniu narzutów, przemnożeniu tych wartości przez ilość robót w obiekcie lub jego elemencie oraz doliczeniu VAT); kosztorys inwestorski obejmuje: stronę tytułową zawierającą dane adresowe, wartość kosztorysową i poziom cen, ogólną charakterystykę robót i cen, przedmiar robót, kalkulację uproszczoną lub szczegółową, tabelę elementów scalonych i załączniki.
5. / Przetarg na roboty budowlane - kosztorys ofertowy - jako podstawa do przedłożenia oferty do przetargu
6. / Wykonawstwo robót budowlanych - kosztorysy dodatkowe i powykonawcze - zmiana ilości robót wynikających z dokumentacji proj.
7. / Rozruch i uruchomienie inwestycji - preliminarz kosztów - dla inwestycji przemysłowych, w których następuje rozruch urządzeń technologicznych i uruchomienie produkcji
Rola kosztorysu:
1. stanowi podstawę oceny realności i opłacalności inwestycji, wyboru realizowanego wariantu, opracowania sposobu finansowania inwestycji, zawierania umów z kontrahentami
2. jest narzędziem do kontrolowania wydatków
3. stanowią podstawę opracowania projektu technologii i organizacji robót, planowania zużycia czynników produkcji, programu finansowania budowy, bieżącej kontroli kosztów i postępu robót
1