3582321072

21.a

Felix Yodicka: Historia literatury. Jej problemy i zadania

tradycja poetyki sięga czasów starożytnych, naukowa historia literatury zaczyna się od XVIII wieku;

bazą wyjściową badań historycznoliterackich są głównie wypowiedzi językowe o funkcji estetycznej;

poetyka + historia literatury = wiedza o literaturze.

I - obiektywne istnienie dzieł literackich, w których możemy śledzić zmiany w organizacji form literackich;

n - dążność da zbadania genezy dzieła literackiego, badania interwencji tendencji pozaliterackich w rozwój literatury (sposób, w jaki dzieło wyrasta z czasu, miejsca, autora, społeczeństwa);

III - zmiany wartości literackich, żywotność dzieł.

Zadania historii literatury:

(bada dzieła literackie w związku z historycznymi faktami literackimi),

opis szeregów historycznych, do których włącza się dzieło. Skupia uwagę na zmianach rozwojowych. Ostatecznym celem dla historyka literatury jest poznanie zmian rozwojowych w obrębie zjawisk literackich, np. śledzi się rozwój liryki w literaturze narodowej - jak poszczególne elementy literackie są w danych utworach zorganizowane, jakie są ich wzajemne stosunki, jaka jest hierarchia;

dopiero przez fakt czytania dzieła dochodzi do jego estetycznej realizacji.

Struktura - zbiór trwałych i stałych elementów twórczości literackiej, niematerialny, istnieje w świadomości czytelników, przejawia się we wszystkich dziełach literackich.

Rozwój immanentny - rozwój spowodowany specyficznymi przyczynami leżącymi w samej istocie rozwijających się zjawisk Wniósł go formalizm i strukturahzm

Na każde dzieło i zbiór utworów patrzymy jak na całość zmierzającą ku określonemu celowi. Cel możemy poznać przez immanentną analizę stosunków elementów struktury, traktując poszczególne elementy dzieła literackiego jako środki użyte dla osiągnięcia celu, zawartego immanentnie w utworze,

Teleologiczny (celowy) punkt widzenia jest usprawiedliwiony gdy treści myślowe o realnych przedmiotach możemy sobie przedstawić jako chciane, ij. tam, gdzie możemy rozpoznać cel, dla którego osiągnięcia używamy różnych środków.

Teleologiczna forma poznania umożliwia obserwację wszystkich przejawów życia literackiego w sposób historyczny.

Teleologiczna interpretacja organizacji struktur i strukturahzm umożliwiają całościowe ujmowanie zjawisk literackich całego rozwoju literatury.

Analiza dzieł literackich

szczegółowa, nastawiona na każdy element, bo wszystko jest znaczące;

chcemy odkryć zasadę porządkującą, która stworzyła dzieło w celu osiągnięcia funkcji

estetycznej;

jak wykorzystana została dźwiękowa strona języka (rym, rytm, eufonia, intonacja); tropy stylistyczne;

napięcia znaczeniowe wewnątrz zdania;

analiza znaczeniowa - uchwycenie zbioru środków charakteryzujących dzieło poetycke jako całość znaczeniową;

jakie motywy ze świata zewnętrznego (z rzeczywistości) dostały się do dzieła literackego; wybór i sposób przedstawienia zjawisk psychicznych, społecznych (literatura romantyczna -napięcie między życiem człowieka a przyrodą, powieść psychologiczna - przyroda

1