3582322590

STANY NADZWYCZAJNE -> nadzwyczajne sytuacje funkcjonowania państwa. Związane są z reguły z różnego rodzaju kryzysami, w czasie których środki pozostające w dyspozycji parlamentu i rządu okazują się niewystarczające do przezwyciężenie zaistniałego zagrożenia. S.Gebethner w art. „Stany szczególnego zagrożenia jako instytucja prawa konst." zaproponował aby nazwą tą objąć wszelkie odmiany regulacji prawnych odnoszących się do terminów:stan wyjątkowy,wojenny, oblężenia, zagrożenia bezpieczeństwa państwa, klęski żywiołowej.

Kształtowanie się tej instytucji sięga republiki rzymskiej, której celem było stworzenie silnej władzy, która w wyjątkowych momentach zagrożenia byłaby zdolną do jej obrony i ochrony. W takiej sytuacji Senat powoływał DYKTATORA, miał do spełniania określone zadanie. Taka koncepcja przetrwała wiele wieków. DO niej nawiązywał Machiavelli, który widział w niej drogę: do wolności i równości społecznej, narzędzie ochrony ustroju rep. Środek służący dokonywaniu zmian instytucji politycznych w syt, gdy zwyczajne środki okazują się nie wystarczające. Rep. Rzym. Stała się wzorem dla późniejszych rozwiązań - „dyktatury klasycznej"'

•    przejście od normalnego, parlamentarnego postępowania cechującego się podziałem władzy

•    poddanie organów wyko. Kontroli przez organy ustawodawcze

•    skupienie władzy przez określone organy wyk. Działające bez kontroli parlamentu. Elementy łączące rozw. Republikańskie z regulacjami współczesnym

•    cel - utrzymanie niepodległości państwa i ochrona porządku konstytucyjnego

•    powołania dyktatora wg określonej konstytucyjnie procedury

•    określenie „z góry" terminu zakończenia dyktatury

•    oddzielenie dyktatora od osób dec. O jego bycie

To odróżniało dykt konstytucyjną od dykt absolutnej, zgodnej z teorią mon ograniczonej np. konst. Francuskie w XIXw. Przyznawały monarsze prawo podejmowania wszelkich koniecznych środków w interesie bezpieczeństwa państwa.

PRAWO KONIECZNOŚCI PAŃSTWOWEJ NECESSITAS FRANGITLEGEM <- powstało na gruncie prawa nimieckiego i praktyki w okresie monarchii konst. W dziejach państwa mają miejsca syt., których nie można rozwiązać „zwykłymi" środkami, Stan taki uprawniał władzę państwową do stosowania WSZELKICH,NIEZBĘDNYCH środków. A prawo to wynikało z uprawnienia państwa do zapewnienia sobie egzystencji i niepodległego bytu. Podobnie jak prawo obrony koniecznej tkwiło w prawie człowieka do samoobrony. Miała char. Naturalny i wymagało określenia w odpowiednich uprawnień władzy. Wyraźne przyjęcie w konst. Dopuszczalności,wynikających z tego prawa środków, zapobiegało naruszeniom ustawy zasadniczej i przeciwdziałało poczuciu lekceważenia prawa w społ.