ZAKŁAD PUBLICZNY (ZAKŁAD ADMINISTRACYJNY)
Do zadań administracji publicznej należy :
organizowanie i zaspokajania potrzeb społeczeństwa w sferze: oświaty, szkolnictwa wyższego, opieki zdrowotney gp j, opieki społecznej, usuwania nieczystości, utrzymania dróg komunikacji itd.
/hp. szkoły, przedszkola, szkoły wyższe, biblioteki publiczne, domy opieki społecznej, domy poprawcze, przedsiębiorstwo usług komunalnych itp../
Są to działania świadczące, zaliczane do działań administracji publicznej.
Do realizacji tych zadań oigany administracji nie są przystosowane, dlatego muszą powoływać różnego rodzaju jednostki organizacyjne dysponujące odpowiednim majątkiem, bazą techniczną, przygotowaniem kadrowym
Podstawową jednostką organizacyjną administracji realizującą zadania świadczące jest zakład admilustracyjny zwany również zakładam publicznym albo zakładem użyteczności publicznej
Zakład w administracji oznacza względnie samodzielną jednostkę organizacyjną nie będącą organem państwowym bądź organem samorządu, wyposażoną w niezbędne trwale wyodrębnione środki rzeczowe i osobowe, której podstawowym celem jest świadczenie zadań publicznych o szczególnym znaczeniu społecznym i korzystającą z władztwa zakładowego.
- Z uwagi na sposób finansowania jednostek organizacyjnych zakład może być i z zasady jest jednostką budżetową
- Oznacza to, że wydatki zakładu są pokrywane z budżetu państwa lub budżetu lokalnego i tam są odprowadzane potencjalne wpływy zakładu
- Z reguły wydatki zakładówznacznie przekraczają ich ewentualne wpływy.
- Z reguły kierowanie zakładem powierza się jednoosobowemu oiganowi, którym jest kierownik zakładu.
- Obok niego występuje często organ kolegialny, np. rektor i senat, dyrektor i rada pedagogiczna.
Cechą zakładów jest charakter stosunku łączącego zakład z użytkownikami korzystającymi z jego usług.
Jest to stosunek administracyjnoprawny wiążący się z podporządkowaniem użytkowników poleceniom kierownika zakładu.
Cechą tego stosunku jest nadrzędność organów zakładu nad użytkownikiem określanajako władztwo zakładowe.
Użytkownicy zakładów publicznych
Korzystanie przez użytkowników ze świadczeń zakładu może być różnie uregulowane. Najczęściej są to przepisy prawa które ustanawiają dla określonych podmiotów (dla wszystkich obywateli lub określonych ich kategorii)