Rinkcja alokacyjna (rozdzielcza) - odnosi sie do dokonywania za pomocą strumieni pieniężnych alokacji zasobów w gospodarce narodowej (rozdzielenie czynników produkcji oraz wytworzonych dóbr). Przepływ zasobów pieniężnych zarówno w sferze produkcji jak i ostatecznej konsumpcji realizuje sie z pominięciem mechanizmu
rynkowego oraz w oparciu o rozwiązania instytucjonalno-prawne w danym kraju.
Dobra publiczne (sensu largo)
• Dobra publiczne sensu stricte = klasyczne dobra publiczne = czyste dobra publiczne (pure public goods)
• Dobra społeczne
Cechy dóbr publicznych
- Z przyczyn naturalnych (cech fizycznych) mogą służyć zbiorowości lokalnej lub całemu społeczeństwu
- Ogólnodostępne
- Są konsumowanie egalitarnie (przez wszystkich członków danej zbiorowości)
- Bez elementu konkurencji - fakt korzystania z czystego dobra publicznego przez jedną osobę nie może ograniczać dostępu do tego dobra innej osoby
- Dostępne są za darmo lub za minimalna opłata
Dobra społeczne - to takie dobra, które ze względów fizycznych mogąbyć dobrami prywatnymi, ale na skutek doktryny społecznej i prowadzonej przez władze publiczne polityki społecznej są dostarczane obywatelowi.
Rmkcja redystrybucyjna - związana jest z ponownym rozdysponowaniem zgromadzonych zasobów pieniężnych.
Wyróżnia sie dwa rodzaje redystrybucji:
• budżetowa, nieekwiwalentna - związana jest realizacja różnego typu obciążeń na rzecz sektora finansów publicznych (podatków dochodowych majątkowych, opłat, składek) - tzw.
redystrybucja w znaczeniu wąskim.
• pozabudżetowa, uczestniczą w niej przede wszystkim podmioty sfery realnej i finansowej, a przedmiotem są wyłącztue różnego rodzaju przepływy pieiuężne w związku z operacjami finansowymi (zasilenie przedsiębiorstwa kredytem bankowym, spłata odsetek od kredytów, wypłata odszkodowania ubezpieczonemu).
Działalność redystrybucyjna państwa, której głównym instrumentem są podatki wpływa na zachowaiua podmiotów, efektywność ekonomiczna, skłonność do oszczędzania czy inwestowatua. Istnieje granice opodatkowania, których przekroczenie wywołuje negatywne następstwa przejawiające sie w:
•Ograniczeniu działalności (aktywności) gospodarczej,
•Zmiuejszeniu sie dochodów państwa
Przekroczenie granic opodatkowaiua oznacza, ze ciężary podatkowe nałożone na dany podmiot są tak duże. ze zmuszony jest on ograniczyć działalność gospodarcza, a w krańcowych przypadkach jej zaniechać - sytuacja taka występuje z reguły przy podatkach progresywnych przy których tempo przyrostu podatku jest wyższe niż tempo przyrostu dochodu.
2