3582328438

WZÓR, WZORZEC, NORMA, PRZECIĘTNA, WSKAŹNIK OGÓLNY ŚRODOWISKA- ZNACZENIE DLA OCENY SYTUACJI, SPOSÓB KONSTRUOWANIA wzór- to struktura odtwarzająca bądź regularność rzeczywistych zachowań ludzkich, bądź regularność rzeczywistego funkcjonowania danej instytucji. Każda klasa i warstwa społ. ma właściwe sobie wzory zachowań i instytucji, często odmienne dla każdej z klas i warstw. Składnikami wzoru mogą być cechy aprobowane przez opinię publiczną ale i też te potępiane przez nią. Wzory w biegu czasu ulegają zmianom.

wzorzec-struktura teoretyczna skonstruowana z cech pożądanych ludzkiego zachowania lub pożądanych form i sposobów funkcjonowania instytucji. Twórcami wzorców są zainteresowane społeczności postulujące lepszy, korzystniejszy bieg zachowania osób i funkcj. instytucji, jednostki łub grupy odpowiedzialne za daną dziedzinę życia i pragnące zmienić istniejące wzory zachowań i instytucji.

Inspiracja wzorca może wyjść z :

-    „czystej wyobraźni"

-    nowo inaugurowanej instytucji

-    jako struktura zbudowana dzięki optymalnym rzeczywistym osiągnięciom danej grupy społ. lub inst. na danym terenie i w określonym czasie

Wzory pokazują jaka jest rzeczywistość, a wzorce jaka mogłaby być przy świadomym korygowaniu istniejących wzorów życia Do konstrukcji wzorów i wzorców potrzebne są składniki dające się w miarę możliwości określić liczbowo. We wzorcach tymi składnikami są przeciętne, we wzorcach - normy

norma-iest składnikiem wzorca. Pojęcie wywiedzione z ekon. pojęcia standardu czyli ustalonej miary rozciągłości, ilości, jakości, wartości danego wyrobu.

(Radlińska)- norma to wielkość będąca wynikiem pomyślnego przebiegu danego zjawiska, opartą w miarę możliwości na wiedzy nauk biolog, i społ. Norma nigdy nie może opaść do poziomu przeciętnego. Dobór norm do konstrukcji modelu zachowań lub inst. wymaga umiejętnego wybrania przez badającego spośród opinii ankietowanych osób i analizowanych dok tego co wydaje mu się najistotniejsze, a dla ustalenia składników wzoru odwołuje się do zestawień statystycznych, skoro od właściwego doboru przeciętnych zależy powodzenie badań empirycznych, ich pracochłonność i diagnostyczność.

przeciętna- to średnia arytmetyczna danego zbioru faktów. Jest teoretyczną wielkością wyprowadzaną z wielkości rzeczywistych. Dla badań społecznych szczególnie użyteczne są odmiany przeciętnej mediana (punkt, powyżej którego znajduje się dokładnie połowa obserwacji, a poniżej niego druga połowa), średnia modalna (punkt o największej liczebności w rozkładzie przypadków czyli najczęściej występujący przypadek)

wskaźnik ogólny - wskaźnikiem zjawiska Z nazywamy takie zjawisko W, którego zaobserwowanie pozwoli (w sposób bezwyjątkowy lub z określonym czy choćby z wyższym od przeciętnego prawdopodobieństwem) określić, że zaszło zjawisko Z. Liczbowy wyraz wskaźnika jest zwykle przyporządkowany skali pomiarowej pozwalającej określić natężenie danego zjawiska.

Konstruktorami wzorców są:

-    zainteresowane społeczności, postulujące korzystniejszy bieg zachowania osób i funkcjonowania instytucji

-    jednostki lub grupy odpowiedzialne za dana dziedzinę życia i pragnące zmienić istniejące wzory zachowań i instytucji ( rodzice, nauczyciele ).

Inspiracja wzorca może wyjść

-    z czystej wyobraźni

-    z nowo inaugurowanej instytucji