Marian Kowalczyk
(konspekt wg „Podstawy wyceny nieruchomości A. Hopfer i inni. TWIGGER Warszawa 2000, str 45-56)
Z dniem 5.12.1990 r. na mocy znowelizowanej ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości wprowadzono do gospodarki nieruchomościami zasady rynkowe. Zasady te zostały utrwalone w ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 roku, która z dniem 1.01.1998 r. zastąpiła poprzednią ustawę
Poniżej zasady rynkowe wprowadzone do obrotu nieruchomościami od dnia 5.12.1990 r.
1. Zrównanie praw w obrocie
Od dnia 5.12.1990 r te same prawa i zasady obowiązują wszystkie osoby prawne i osoby fizyczne. Zniesiono wcześniejsze zróżnicowanie na jednostki gospodarki uspołecznionej i inne. Jedynie w stosunku do jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej obowiązują odmienne przepisy i zasady. Jednostki te nie uczestniczą w wolnym obrocie nieruchomościami.
2. Wprowadzenie do obrotu różnorodnych form władania nieruchomościami
Dopuszczono wszystkie formy władania nieruchomościami, w tym własność. Do dnia 5.12.1990 r. na własność można było nabywać nieruchomości na terenach wiejskich tylko wyjątkowo, za zgodą gminnej rady narodowej.
Obecnie wybór formy władania zależy od uzgodnień między właścicielem nieruchomości (SP lub gminą) a kandydatem na jej nabywcę.
3. Zastąpienie niezbywalnych form władania formami zbywalnymi
Datą graniczną jest dzień 5.12.1990 r.
W drodze uwłaszczenia osób prawnych, posiadających prawa niezbywalne (zarząd, użytkowanie), zamieniono te prawa na prawa zbywalne (użytkowanie wieczyste gruntów i własność położonych na tych gruntach budynków)
Po dniu 5.12.1990 r. wprowadzono prawa zbywalne poprzez ustanowienie przepisu, który od razu umożliwia udostępnianie nieruchomości w użytkowanie wieczyste lub na własność.
4. Zniesienie decyzji administracyjnych
W obrocie nieruchomościami SP i gmin zniesiono decyzje administracyjne wprowadzono wyłącznie umowy cywilnoprawne. Zbycie nieruchomości na własność lub w użytkowanie wieczyste wymaga formy aktu notarialnego i ujawnienia tych praw w ks egach wieczystych.
Decyzje administracyjne pozostawiono jedynie przy przekazywaniu nieruchomość w trwały zarząd.
20