1109144641

Podstawy genetyki w kardiologii

i błędnego odczytania szeregu kodonów. Taka nieprawidłowa translacja prowadzi do syntezy polipeptydu często o całkowicie zmienionej sekwencji aminokwasów (ryc. 1.6D).

5.    Mutacje transkrypcyjne dotyczą obszarów promotorowych i regulatorowych genów. Ich konsekwencją może być obniżony poziom transkrypcji danego genu i w konsekwencji niedostateczna ekspresja produktu białkowego lub zwiększona aktywność transkrypcyjna i nadmierna ekspresja.

6.    Mutacje dotyczące procesów dojrzewania mRNA prowadzą do zaburzeń procesu cięcia i składania RNA, które są krytyczne dla powstania prawidłowego dojrzałego mRNA. Mutacje tego typu w efekcie końcowym mogą prowadzić do zmiany ilości syntetyzowanego białka łub do powstania białka o nieprawidłowej funkcji.

Organizm posiadający fenotyp prawidłowy, charakterystyczny dla danego gatunku, określany jest jako typ dziki. Natomiast organizm o fenotypie zmienionym w wyniku mutacji nazywany jest mutantem.

Polimorfizm genetyczny

Polimorfizm genetyczny oznacza występowanie w populacji dwóch lub więcej form danego genu — alleli z częstością większą niż oczekiwana, wynikającą z ogólnej częstości mutacji w danej populacji. Ponieważ częstość mutacji w danej populacji jest trudna do sprecyzowania, przyjęto, że o polimorfizmie można mówić, gdy najrzadszy wariant alleliczny w danym locus występuje z częstością większą niż 1%. Polimorfizm, podobnie jak mutacja, jest efektem zmian sekwencji DNA.

Najczęstsze rodzaje polimorfizmu w zależności od zmian sekwencji DNA

1. Polimorfizm powtórzeń wielokrotnych obejmuje około 10% genomu i dotyczy fragmentów niekodujących:

—    polimorfizm krótkich powtórzeń tandemowych (STRP, short tandem repeat polymorphism) polega na występowaniu segmentów DNA o długości do 1000 pz (zawierających różną liczbę powtórzeń krótkich sekwencji. Do najczęstszych należy sekwencja zbudowana z cytozyny i adeniny — (CACA)_n- (ryc. 1.7),

—    zmienna liczba powtórzeń tandemowych (VNTR, uariable number of tandem repeats) polega na występowaniu segmentów DNA o długości

14