Układ krążenia ( układ sercowo-naczyniowy)
Funkcje:
- odbiera składniki odżywcze z układu pokarmowego i dostarcza je do komórek, odbiera tlen z układu oddechowego i dostarcza do komórek,
- odbiera produkty przemiany metabolizmu z komórek i dostarcza je do narządów przez, które są wydalane CO2 do płuc, azotany i fosforany do nerek),
- pomaga w utrzymaniu objętości płynów,
- pomaga w utrzymaniu pH,
pomaga w kontrolowaniu temperatury ciała,
- transportuje przeciwciała,
- dzięki zawartym w surowicy czynnikom krzepnięcia krwi bierze udział w procesie krzepnięcia krwi.
Składowe układu krążenia: serce, naczynia krwionośne, krew.
Układ krążenia składa się z:
1. Krążenia małego, czyli płucnego, służy wzbogacaniu krwi w tlen w płucach i wydalaniu dwutlenku węgla.
2. Krążenia dużego, czyli ogólne, służy dostarczaniu wszystkim narządom tlenu i składników odżywczych, a odprowadzaniu dwutlenku węgla i składników przemiany materii. Rozpoczyna się w komorze lewej serca, z której wychodzi aorta, dzieląca się na aortę wstępującą,łuk aorty i aortę zstępującą.
Serce jest narządem mięśniowym, zwykle wielkości pięści danego człowieka Spełnia rolę pompy, dzięki której krew krąży po całym ciele. Serce kurczy się koło 70 razy na minutę, ale wartość ta jest zmienna osobniczo a także różni się w zależności od wieku. Serce jest zaopatrywane w krew dzięki tętnicom wieńcowym, zablokowanie ich przez skrzeplinę lub czop zatorowy, powoduje zawał mięśnia sercowego.
Dzięki sieci tętnic, żył i kapilarów krew krąży po całym ciele bez przerwy co możliwe jest dzięki ciągłej pracy mięśnia sercowego.
1. Serce pompuje utlenowaną krew przez płuca, kiedy zapasy tlenu zostają odnowione, krew następnie wraca do serca i jest wyrzucana na obwód do aorty wypompowywana, aby dotrzeć do tkanek i komórek organizmu.
2. Krew utlenowana jest wypompowywana z serca przez tętnice, a odtlenowana wraca do serca żyłami.
3. Zanim krew dotrze do tkanek, tętnice dzielą się na mniejsze naczynia tętnicze,
4. które następnie dzielą się na naczynka mikroskopijnego rozmiaru - naczynia włosowate. Krew przepływa przez tkanki naczyniami włosowatymi, które następnie łączą się, tworząc żyły, a następnie wraca do serca drogą żyły głównej dolnej i górnej.
5. Naczynia krwionośne: tętnice, żyły, naczynia włosowate (kapilary).
Krew jest tkanką łączna. Składa się w 55% z płynu - osocza i 45% z komórek do których należą: krwinki czerwone, krwinki białe, płytki krwi. Osocze w 90% składa się z wody a pozostałe 10% to elektrolity (sole), białka surowicy, gazy, hormony, witaminy, minerały, przeciwciała, składniki odżywcze i produkty przemiany materii.
Funkcje krwi:
- transport składników odżywczych do tkanek,
- obrona przed czynnikami obcymi np. drobnoustrojami (krwinki białe),
- transport tlenu do tkanek (krwinki czerwone),
- stanowi system obronny organizmu (białe krwinki ),
- uczestniczy w procesie krzepnięcia krwi; dzięki czynnikom krzepnięcia hamuje krwawienia.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego"
17