Grupy krwi
U człowieka wyróżnia się cztery główne grupy krwi: grupę 0, A, B, AB.
Krew może mieć także oznaczenie czynnika Rh (-) ( ujemny) lub Rh (+) (dodatni) uniwersalnym dawcą jest osoba z grupą krwi O Rh (-), a uniwersalnym biorcą osoba z grupą
Układ naczyniowy narządu żucia
Główne naczynia krwionośne głowy to: tętnice, żyły i naczynia chłonne.
Tętnice doprowadzające krew do głowy są odgałęzieniami tętnicy szyjnej wspólnej, która
odchodzi po stronie prawej od pnia ramienno-głowowego, a po stronie lewej od łuku aorty.
Tętnica szyjna wspólna na szyi biegnie ku górze po bocznej stronie tchawicy i przełyku,
razem z nerwem błędnym i żyłą szyjną wewnętrzną. Na wysokości górnego brzegu chrząstki
tarczowej dzieli się na tętnicę szyjną wewnętrzną i tętnicę szyjną zewnętrzną.
1. Tętnica szyjna wewnętrzna - kieruje się do wnętrza czaszki, przebija oponę twardą i wchodzi na podstawę mózgowia. Wraz z tętnicą kręgową doprowadza krew głównie do mózgowia. Jej odgałęzieniem jest tętnica oczna, która zaopatruje oczodół i wysyła swe gałęzie końcowe do jamy nosowej i części nadoczodołowej twarzy. Dalsze odgałęzienia tętnicy szyjnej wewnętrznej to: tętnica przednia mózgu, tętnica środkowa mózgu i gałęzie łączące, które tworzą koło tętnicze mózgu.
2. Tętnica szyjna zewnętrzna - jest główną tętnicą części twarzowej czaszki. Ku dołowi jej gałęzie sięgają na szyję do gruczołu tarczowego, a ku górze dochodzą do opony twardej oraz do bocznej i tylnej powierzchni głowy. Tętnica szyjna zewnętrzna oddaje gałęzie : przednie, tylne, przyśrodkowe i końcowe.
3. Tętnica językowa - zaopatruje okolicę podjęzykową, język, nagłośnię i migdałki podniebienne.
4. Tętnica twarzowa - oddaje odgałęzienia do okolicy podniebiennej, wargi górnej, wargi dolnej i okolicy podbródkowej.
5. Tętnica skroniowa powierzchowna - zaopatruje małżowinę uszną, śliniankę przyuszną, okolice oczodołu oraz skórę i czepiec ścięgnisty aż do szczytu głowy.
6. Tętnica szczękowa - w pierwszym odcinku zaopatruje przewód słuchowy i błonę bębenkową a przez tętnicę zębodołową dolną, wchodzącą do kanału żuchwy, zaopatruje zębodoły, zęby i dziąsła. Jej odgałęzienie wychodzi przez otwór brodowy na zewnątrz jako tętnica brodowa. W dalszym odcinku tętnica szczękowa oddaje odgałęzienia dla mięśni żwaczy i mięśnia policzkowego. Poprzez tętnicę podoczodołową zaopatruje części miękkie przedniej powierzchni szczęki i zębodoły zębów przednich. Tętnica zębodołową górna tylna dochodzi do otworów zębodołowych górnych tylnych. Gałąź końcowa zaopatruje jamę nosową i jako tętnica podniebienna większa przechodzi do jamy ustnej przez otwór podniebienny większy i zaopatruje błonę śluzową podniebienia i podniebienną część dziąsła.
7. Żyła twarzowa - zaczyna się w kącie przyśrodkowym oka, gdzie tworzy połączenie z gałęziami żył ocznych i zatokami opony twardej. Zespala się ze splotem skrzydłowym przez żyłę głęboką twarzy. Ze splotu skrzydłowego krew odpływa przez żyłę szczękową do żyły zażuchwowej. Żyła twarzowa biegnie w dół w kierunku trzonu żuchwy, gdzie zatacza łuk układa się na torebce ślinianki podżuchwowej, a na wysokości kości gnykowej wpada do żyły szyjnej wewnętrznej. Żyła twarzowa zbiera krew z powiek, nosa, warg, mięśni żwaczy, ślinianek przyusznych i okolicy podżuchwowej.
8. Żyła szyjna zewnętrzna - jest ważnym dopływem żyły szyjnej wewnętrznej.
9. Żyła szyjna wewnętrzna - rozpoczyna się na podstawie czaszki jako przedłużenie zatoki esowatej opony twardej. Biegnie w dół, łączy się z żyłą szyjną zewnętrzną, a poza stawem mostkowo-obojczykowoym łączy się z żyłą podobojczykową w żyłę ramienno-głowową.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego"
18