Rys. 5. Prasowanie Boczne: a) napełnianie gniazda, b) wywarcie nacisku w zamkniętej formie, c) wypchnięcie wypraski; 1 - stempel, 2 - gniazdo formujące, 3 - tłoczywo, 4 - matryca, 5 - wypychacz, 6 - wypraska [13]
Rys. 6. Prasowanie przeBoczne: a) napełnienie komoiy przetłocznej, b) forma zamknięta, c) wypchnięcie wypraski;
1 - stempel, 2 - gniazdo formujące, 3 - matryca, 4 - komora przeBoczna, 5 - tłoczywo, 6 - kanał przeBoczny, 7 - wypraski, 8 - tłok przetłoczny, 9 - wypychacz [13) zwane tłoczywem. Proces charakteryzuje współczynnik sprasowania, zdefiniowany jako stosunek gęstości wypraski do gęstości tworzywa. Wyróżnia się prasowanie wstępne, niskociśnieniowe (p $: 2 MPa) i wysokociśnieniowe (p = 20-r90 MPa). Celem prasowania wstępnego jest zwiększenie gęstości tłoczywa i zmniejszenie porowatości. Proces stosuje się przeważnie do tworzyw termoutwardzalnych.
4.2.4. Odlewanie polega na wlewaniu ciekłego lub plastycznego tworzywa do formy, utwardzeniu i wyjęciu odlewu. Odlewanie może ocbywać się w formie otwartej lub zamkniętej pod niewielkim ciśnieniem i w temperaturze otoczenia lub podwyższonej. Tworzywem są na ogół żywice utwardzalne, natomiast tworzywa termoplastyczne są stosowane w postaci past. Wyróżnia się odewanie: normalne, rotacyjne, wylewanie i zalewanie. Formy do odlewania normalnego są wykonywane z metali lub odlewane z kauczuków silikonowych, drewna lub gipsu. Odlewanie rotacyjne polega na wykorzystaniu siły odśrodkowej do przemieszczania tworzywa. Tą metodą odlewa się rury i przedmioty obrotowe, bez lub ze wzmacnianiem tworzyw włóknem. Wylewanie jest rodzajem kształtowania folii. Metoda polega na wylewaniu tworzywa w stanie ciekłym lub plastycznym ze stałym natężeniem na przemieszczające się ze stałą prędkością podłoże w odpowiedniej maszynie. Zalewanie jest stosowane do wypełniania ubytków materiału, np. w procesach regeneracji.
4.2.5. Porowanie polega na wytworzeniu przedmiotów z tworzywa porowatego przez dodanie do twoizywa wejściowego (przed lub w czasie wytwaizania) poroforu, czyli środka pomocniczego, który w podwyższonej temperaturze wrze lub rozkłada się, wydzielając produkty gazowe. Bąbelki gazu zmieniają ciągłą strukturę tworzywa na porowatą, Utwardzenie tworzywa w takim stanie pozostawia w nim pory.
4.26. Formowanie podciśnieniowe polega na wyssaniu powietiza z przestizeni zawartej między uplastycznioną płytą lub folią i powierzchnią formy. Wytworzone podciśnienie sprawia, że ciśnienie atmosferyczne powoduje odkształcenie tworzywa przez dociśnięcie go do powierzchni formy (rys. 7).
Formowanie przedmiotów z płyt lub folii termoplastycznych równomiernie nagrzanych do stanu uplastycznienia, a następnie kształtowanych podciśnieniowo lub poprzez rozciąganie mechaniczne za pomocą stempla o kształcie wymaganego wyrobu nazywa się termoformowaniem.
4.2.7. Nawarstwianie to stopniowe nakładanie na podłoże warstw tworzywa.
4.2.8. Nanoszenie polega na tamowaniu twoizywa przez naniesienie go na podłoże i utwardzenie. Może być realizowane pędzlem, przez natryskiwane, maczanie, napylanie i elektrolitycznie.
Do obróbek wykańczających można zaliczyć:
- zgrzewanie (rys. 8) i spawanie,
- klejenie,
- laminowanie,
-obróbki powierzchniowe (lakierowanie, metalizowanie, barwienie itp.),
10