1300739412

Konkludując rozważania prezentowane w tym rozdziale należy podkreślić przywódczą rolę zarządzającego, którym z reguły jest właściciel mikro i małego przedsiębiorstwa. W przedsiębiorstwach średnich, często obok właściciela, występują również kierownicy operacyjni, którym także przypisuje się specyficzne zadania i role w zarządzaniu procesami zmian. Role te generalnie sprowadzają się do wyjaśniania potrzeby zmian wśród pracowników oraz do motywowania ich do współuczestniczenia w tym trudnym procesie. Wymienione działania determinują efektywną realizację procesu zmiany i w sposób bezpośredni mogą przyczyniać się do powodzenia bądź też do porażki (Walkowiak 2000).

Od sprawności zarządczej właściciela i pozostałej kadry kierowniczej danego przedsiębiorstwa zależy rezultat zmiany, a w konsekwencji pozycja rynkowa. Zatem zarządzający i kierownicy powinni posiadać pewien potencjał kompetencyjny, potencjał zapewniający sprawne i skuteczne działanie. Kwestie te są przedmiotem rozważań w rozdziale piątym.

1.3. Determinanty restrukturyzacji mikro i małych przedsiębiorstw

Efektywność działania przedsiębiorstwa w gospodarce rynkowej zdeterminowana jest wieloma zmiennymi ulokowanymi wewnątrz przedsiębiorstwa oraz w jego otoczeniu. Wydaje się, iż oddziaływania mikro i makrootoczenia są bardziej znaczące, bowiem to rynek jest najlepszym weryfikatorem zapotrzebowania na konkretne produkty. Zatem głównym zadaniem każdego przedsiębiorstwa jest permanentne przystosowywanie się do wymagań rynkowych. Te przedsiębiorstwa, które z jakiś powodów nie potrafią dostosować się do ciągle zmieniającej się rzeczywistości, nie osiągają sukcesów.

Powody niechęci, czy raczej nieumiejętności dostosowywania się przedsiębiorstw, są różne. W literaturze przedmiotu można znaleźć empirycznie udokumentowane opisy przesłanek, uwarunkowań, barier i przebiegu procesów transformacyjnych (restrukturyzacyjnych) w polskich przedsiębiorstwach. Jednakże dotyczą one głównie przedsiębiorstw średnich i dużych, które do 1989 roku były przedsiębiorstwami państwowymi.    W tych    przedsiębiorstwach    najprędzej    uruchamiano działania

restrukturyzacyj ne.

Z perspektywy siedemnastu lat trwania transformacji w polskich przedsiębiorstwach państwowych można stwierdzić, że choć przebiegała ona z różnymi efektami, to jednak zarządzający tymi przedsiębiorstwami, ale także pracownicy w nich zatrudnieni, mają pewne doświadczenie. Nie można tego niestety powiedzieć w stosunku do zarządzających mikro i małymi przedsiębiorstwami. Wszyscy oni są nie tylko zarządzającymi, ale również właścicielami lub współwłaścicielami tych przedsiębiorstw. Pomimo tego, że większość z

20