2210689703

Prąd płynący w obwodzie elektrycznym nierozgałęzionym jest równy sumie sił elektromotorycznych podzielonej przez sumę rezystancji łącznie z rezystancjami wewnętrznymi źródeł.

Z uogólnionego prawa Ohma wynika, że każdy obwód nierozgałęziony składający się z wielu szeregowo połączonych elementów można zastąpić obwodem złożonym z idealnego zastępczego źródła napięcia o sile elektromotorycznej E_z oraz jednego elementu odbiorczego o rezystancji zastępczej R_z, przy czym:

E_Z=XE, R_z=ZR

Zasada postępowania przy zastępowaniu elementów rzeczywistych elementami zastępczymi dotyczy nie tylko całych obwodów, ale i dowolnych jego części. Elementy obwodu przedstawionego na rys. 11. można zastąpić jednym elementem charakteryzującym się rezystancją zastępczą:

R_z= Ri+ R2+ R3

Napięcie między początkowym i końcowym punktem elementu zastępczego jest równe różnicy potencjałów punktu początkowego elementu Ri i punktu elementu R3 (punkty 2 i 1 na rys. 11).

Ui₂= Ril+ R2I+ R3I = Rzl

Gdy między punkty 1 i 2 rozpatrywanego obwodu włączy się szeregowo dwa rzeczywiste źródła napięcia (rys. 12), wówczas napięcie na zaciskach źródła zastępczego (przy źródłach napięcia połączonych zgodnie):

U12 = Ei Rwil + E2 Rw2l = Ei + E2 (Rwi + Rw2)I = E/ Rwzl

Należy przy tym pamiętać, że zwrot napięcia źródłowego zastępczego E_z, a więc i kierunek przepływu prądu I będzie taki, jaki ma źródło rzeczywiste o większej wartości E. [4]

Łączenie mieszane rezystorów

Jeśli rozgałęziony obwód elektryczny prądu stałego zawiera połączenia mieszane rezystorów, chociaż w jednej gałęzi, dla potrzeb obliczenia parametrów tego obwodu stosujemy metodę przekształcania.

Metoda ta polega na:

-    wyodrębnieniu w schemacie rozpatrywanego obwodu jednorodnych grupy połączeń rezystorów (szeregowo lub równolegle),

-    obliczeniu rezystancji zastępczych tych jednorodnych połączeń rezystorów i uproszczeniu schematu obwodu (zastąpieniu tych jednorodnych połączeń w schemacie rezystorem o wartości równej rezystancji zastępczej tych połączeń rezystorów),

-    powtórzeniu tych czynności, aż do uzyskania schematu z nierozgałęzionym obwodem elektrycznym prądu stałego.

Spotyka się w elektrotechnice wzajemne przekształcenie układów zawierających trzy gałęzie odbiorcze i trzy punkty łączące je z pozostałą częścią obwodu (rysunek poniżej). Ze względu na ich ukształtowanie nadano im nazwy układów połączeń w trójkąt i w gwiazdę.