3236691656

Ekonomiczne i organizacyjne aspekty transportu

•    koniunkturę gospodarczą - spadek aktywności gospodarczej polegający na tym, że spada zapotrzebowanie na przewozy ładunków (np. surowców do produkcji i wyrobów gotowych) oraz osób (niższe dochody powodują mniejsze zainteresowanie np. przejazdami turystycznymi);

•    poziom cen za usługi przewozowe, zwykle zwyżka cen frachtów powoduje spadek popytu realnego na przewozy;

•    wysokość dochodów potencjalnych nabywców usług przewozowych -w przypadku wzrostu poziomu zdolności płatniczej wzrasta popyt na usługi przewozowe, zmianom ulega również popyt na usługi poszczególnych gałęzi transportu, np. zwiększenie popytu na przewozy transportem lotniczym;

•    wielkość i strukturę podaży usług transportowych - przykładowo wprowadzenie nowych technologii transportu, korzystnych dla usługobiorców, może kreować nowe potrzeby transportowe, np. poprawa oferty przewoźników kolejowych w zakresie przewozów kontenerowych zwiększa dostępność i zainteresowanie spedytorów wykorzystaniem tej gałęzi transportu.

Popyt na usługi transportowe charakteryzuje się relatywnie niską elastycznością cenową i dochodową. Oznacza to, iż zmiany cen i dochodów usługobiorców nie wpływają w zasadniczy sposób na wielkość popytu. Wynika to z faktu, iż większość zapotrzebowania na usługi transportowe ma charakter obligatoryjny. Wzrost dochodów lub też spadek cen może natomiast powodować zmianę struktury popytu, np. wzrost dochodów powoduje zwiększo-ny popyt na usługi transportu lotniczego kosztem transportu kolejowego. Poszczególne segmenty rynku charakteryzują się jednak zróżnicowaną elastycznością, np. wzrost cen biletów lotniczych może wpłynąć na spadek przewozów w transporcie lotniczym, a jednocześnie spowodować wzrost popytu, przy niezmienionych cenach biletów kolejowych, na przewozy tą gałęzią transportu.

Podaż usług transportowych reprezentowana jest przez przedsiębiorstwa świadczące usługi przewozowe. Wielkość podaży określana jest przez:

•    warunki ekonomiczne - odnoszą się do cen i kosztów w danej gałęzi transportu, jak i w gałęziach alternatywnych, jest to podstawowy czynnik determinujący wielkość i strukturę podaży na danych rynkach cząstkowych;

•    warunki techniczne - obejmują one ilość, rodzaj i jakość środków transportu oraz stan i jakość infrastruktury w poszczególnych gałęziach transportu;

•    warunki rynkowe - struktury rynkowe występujące po stronie podaży, które mogą ograniczać, bądź ułatwiać działalność przewoźników (np. alianse w żegludze kontenerowej lub transporcie lotniczym);

18