3833474051

łącznie, systemowo. Podstawowe znaczenie dla procesu eksploatacji ma zapewnienie kompatybilności struktury diagnostycznej i obsługowej. Zaproponował uogólnione kryterium kompatybilności tego rodzaju.

Kolejne prace Profesora dotyczyły podstaw diagnozowania systemu człowiek -obiekt, czyli diagnozowania systemu an-tropotechnicznego. W tym kontekście rozwinął teorię potencjałów użytkowych. Pozwala ona wyznaczać granice dopuszczalnych warunków pracy i graniczne wartości pobudzeń sterujących systemu. Pozwala też wyprowadzić system pojęć potencjałów bezpieczeństwa.

W efekcie podsumowania tego dorobku naukowego oraz dorobku dydaktycznego i organizacyjnego uzyskał w roku 1981 stopień naukowy doktora habilitowanego.

W dalszym ciągu kontynuował prace w obszarze diagnostyki. W tym czasie pojawiły się publikacje zawierające dalsze elementy teorii potencjalności i potencjałów użytkowych oraz ich zależności od diagno-

jał też kolejne elementy teorii dozorowania. W roku 1991 otrzymał z rąk Prezydenta RP tytuł profesora.

W latach 90., wspólnie ze swoim zespołem, rozwinął zastosowanie teorii potencjałów do problemów bezpieczeństwa systemów technicznych. W opublikowanych na ten temat pracach udowadnia się, że bezpieczeństwo zależy od przewagi potencjału bezpieczeństwa nad potencjałem niebezpieczeństwa. W wielu sytuacjach potencja! bezpieczeństwa zależy od sterowania realizowanego przez operatora oraz od właściwości relacji: obiekt - otoczenie. Systemy bezpieczeństwa mają zazwyczaj strukturę trójpoziomową. Składa się ona z modułu osłonowego, modułu interwencyjnego oraz modułu ratunkowego. Funkcja każdego z tych systemów opiera się na informacji dostarczanej przez układy dozorujące.

W latach 1997-2000 kierował zespołem, który opracował komputerowy system doradczy inżyniera osprzętu lotniczego śmigłowca „Sokół” (tzw. SYDIOS). System ten prowadzi inżyniera odpowiednimi „ścieżkami” procedur diagnostycznych w różnych sytuacjach eksploatacyjnych.

Profesor niejednokrotnie polemizował ze specjalistami w zakresie niezawodności na temat podstawowych definicji. Udowadniał m.in„ że niezawodność czy nieuszkadzalność nie jest właściwością obiektu w ścisłym tego słowa znaczeniu, lecz jest funkcją właściwości obiektu, obsługiwania obiektu, warunków funkcjonowania oraz sterowania, a więc jest właściwością systemu eksploatacji.

W ostatnich latach był współtwórcą podstaw teorii diagnozowania w przypadku znacznej niepewności symptomów. W opracowanych elementach tej teorii są omówione przypadki i zaproponowane metody uzyskiwania wysokiej wiarygodności i dokładności diagnoz mimo dużej niepewności symptomów. Metody te mogą być wykorzystywane przy aktywnym utrzymywaniu niezawodności systemów użytkowych np. systemów transmisji informacji. Teoria ta stanowi rozwinięcie interpretacji diagnozy i niezawodności jako szczególnych postaci informacji.

Profesor jest autorem lub współautorem 27 książek, ponad 70 artykułów naukowych, ponad 140 referatów konferencyjnych, 12 patentów. Przez niemal 60 lat służby i pracy w WAT aktywnie realizował różnorodne zadania dydaktyczne. Był znakomitym dydaktykiem, niezwykle cierpliwym i życzliwym dla wszystkich, którzy zwracali się do Niego o pomoc. Był autorem wielu nowatorskich pomysłów usprawniających proces dydaktyczny w zakresie np. następujących przedmiotów: podstawy eksploatacji; diagnostyka techniczna; niezawodność eksploatacyjna; lotnicze urządzenia elektroenergetyczne.

Wysiłek Profesora włożony w proces nauczania scharakteryzować można następującą, bardzo skrótową, statystyką: ok. 10 000 godzin przeprowadzonych zajęć au-dytoryjnych, 7 wypromowanych doktorów, ponad 60 wypromowanych magistrów inżynierów i inżynierów.

Profesor był także aktywny w zakresie działalności organizacyjnej. Był członkiem kilku stowarzyszeń naukowych, m.in. byl przewodniczącym Zespołu Diagnostyki Technicznej przy Zarządzie Głównym NOT. Przez dziesięć lat - jako redaktor działu diagnostyki Zagadnień Eksploatacji Maszyn - nadawał kierunek i ostateczny kształt publikacjom ukazującym się w tym kwartalniku. Jako kierownik merytoryczny zrealizował w latach 1986-2003 pięć krajowych konferencji diagnostycznych pod nazwą „Diagnostyka Techniczna Urządzeń i Systemów” DIAG. Ponadto pełnił następujące funkcje społeczne: przewodniczący

Zespołu Diagnostyki Cybernetycznej PTC (1983-1991); wiceprzewodniczący Zespołu Diagnostyki SPE KBM PAN (1983-1991); członek Prezydium Sekcji Podstaw Eksploatacji KBM PAN (1984-1990); wiceprezes Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Diagnostyki Technicznej (1990-1993); członek Komitetów Naukowych wielu konferencji; członek Polskiego Towarzystwa Diagnostyki Technicznej (od 1990 r.); członek Komitetu Budowy Maszyn PAN (1990-1993); członek Polskiego Towarzystwa Bezpieczeństwa i Niezawodności (od 1997 r.); przewodniczący Komisji Nauki Rady Wydziału Elektroniki WAT (1985-2003); członek Rady Naukowej przy Zarządzie Głównym PTC (1984-1991); członek Rady Naukowej Instytutu Systemów Energetycznych we Wrocławiu (1986-1990).

Za całokształt swej działalności Profesor był wielokrotnie odznaczany i nagradzany, m.in. zostały Mu przyznane: Krzyż Oficerski i Krzyż Kawalerski OOP, Złoty i Srebrny Krzyż Zasługi, Medal Komisji Edukacji Narodowej, Złoty Medal „Zasłużony dla WAT”, Wpis do „Złotej Księgi Dokonań WAT”, Medal „Zasłużony dla lotnictwa” i inne.

Profesor L. Będkowski zakończy! służbę wojskową w stopniu pułkownika lotnictwa w roku 1994.

Na zakończenie wspomnienia sylwetki nieodżałowanej pamięci Profesora nie sposób pominąć Jego charakterystyki jako człowieka, przyjaciela, pracownika. Do dominujących cech charakterologicznych Profesora należały: uczciwość, prostolinijność i koleżeńskość - a przy tym niezwykła pracowitość, solidność i wysoka wymagalność - zwłaszcza w stosunku do siebie. Charakterystycznym elementem osobowości Profesora była niezwykła ciekawość życia i jego tajemnic. To właśnie stanowiło siłę napędową Jego działań. Pasjami pozazawodowymi Profesora były górska turystyka piesza, historia przemysłu naftowego Zagłębia Bory-sławskiego, poezja i muzyka poważna.

Opracował: Tadeusz Dąbrowski Wydział Elektroniki,