«obydvvoma plucami»: jest to dzisiaj bardziej konieczne niż kiedykolwiek. Stałoby się to wielką pomocą w rozwoju dialogu prowadzonego pomiędzy Kościołem katolickim i innymi Kościołami oraz Wspólnotami kościelnymi Zachodu”
7 Por. Z. Żygulski jun., Muzea na świecie, Warszawa 1982, s. 57-57.
8 Tamże. s. 57.
9 Tamże.
10 K. Ajewski, Zbiory artystyczne i galeria muzealna ordynacji zamojskiej w Warszawie, Kozłówka 1997, s. 19-
11 Tamże, s. 23.
12 Por. M. Gradowski, Znaki probiercze na zabytkowych srebrach w Polsce, Warszawa 1988, s. 52-53.
13 Treść luźnej notatki z pocz. XIX w., odnalezionej przez autora podczas kwerendy zasobów: archiwalnych w Archiwum Archidiecezjalnym w Lublinie.
14 Por. K. Mart, Obraz .w. Antoniego Padewskiego ze zbiorów sztuki sakralnej Muzeum Chełmskiego, „Zamojsko-Wolyńskie Zeszyty Muzealne'', 1.1, Zamość 2003, s. 203.
5 Por. np. Bp M. Leszczyński, Sprawozdanie z działalności Muzeum Diecezjalnego w Zamościu za lata 1998-2000, „Biuletyn Muzeum Diecezjalnego”, nr 3, 1999-2000, s. 30-36.
16 Na mocy zagwarantowanej przez Konstytucję ZSRR wolności religijnej i ateistycznej propagandy, muzea ateizmu miały być swoistym organem szerzenia ateizmu jako systemu wartości socjalistycznej. Celowi szerzenia ateizmu i wypierania religii służyły w szelkie dostępne środki masowego przekazu, a także sztuka we wszelkich jej formach i środkach ekspresji, w tym również aranżacja ekspozycji muzealnych. Obszernie analizuje ten problem Ks. B. Michałow ski. Stosunek do religii i wiary w ZSRR na podstawie Konstytucji 1918-1977, „Wołanie z Wołynia", nr 2 (75). 2007. s. 31-37.
17 Por. J.K. Ostrowski, Pięć lat prac inwentaryzacyjnych na Kresach, w: Sztuka Kresów Wschodnich, Kraków 1998. t. III, s. 9-15.
18 Np. realizacja przez Muzeum Zamek w Łańcucie projektu konferencji naukowej i wydawnictwa: Zachodnioukraińska sztuka cerkiewna, red. J. Giemza, cz. I, Łańcut 2003; cz. II, Łańcut 2004.
Piotr Kondraciuk
The Muscums of Polami and Ukrainę for the Protecting and Recording of a Cultural Heritage of the Borderland.The Introductory Remarks to the Conference Problems
For many years the museuins of Poland and Ukrainę have researched and recorded a common cultural heritage in a region of the Polish-Ukrainian strict bordcrland. Freąuently, the works are undertaken spontaneously, and therefore their effects are liardly known outside a group of the acąuainted specialists and even tliese circles are not always informed. The activity of museuins is usually associated with the gathering, elaborating and popularizing of museum pieces. It is a fundamental but not sole aspect of the inuseuin activity. The scientific- investigative and documental role of museuins seeins to be know n in a considerably liinited scalę. The museuins in question possess an immense output on this field. The defining and summarizing of this output in the Polish-Ukrainian borderland is a piupose of the present conference.
After a periods of the political transformation in Poland and Ukrainę a subjcct of the bordcrland which was passed over in silence for a long time. currently becoines a focus of interests of different emironments and realms of science. Initially. it was caused by a possibility of obtaining ineans froin pre-accession ftinds especially from the "Pliare" Programme that was prepared in order to develop frontier cooperation within Euroregions. Numerous projects and studies were realized about tlie different phenoinena referring to a widely understood culture. in which museum as culture institutions acting in the bordcrland. play a dominant role.
To the protecting and recording of a cultural heritage museuins contributed a lot. Without exaggeration one can find that a great number of monuinental objects and national reininders survived only tlianks to activities of museuins which fulfilled tlieir role even when official ideological doctrines commanded them to damage an evidence of the past w hich was contradictory with an obligatory value system at that time. In a field of the gathering of regional inemories of spiritual and materiał culture. an important role was played by the regional museuins w hich were created in a territory of the present Polish-Ukrainian borderland mostly in the 1920s after a recaplurc of indcpcndcncc by Poland in 1918. The programme of the conference in ąuestion w as constructed in such a way to show a museum activity mainly in a sphere of the presen ating and recording of a multicullural heritage of tlie borderland in the widest context. In their articles authors concentrate not only on museum activities undertaken for tlie benefit of a protection of a cultural heritage on both sides of the present frontier. but they also refer to a beginning of the activity of these museums. We realize that despite a w ide spectrum of debates neither all the issues were discussed nor a subject of the conference was thoroughly analyzed. The programme of the conference was geographically liinited to tlie influence territory of the Euroregion Bug and its southem margins.