4130649798

I.

WYKŁAD HISTORYCZNY - KSZTAŁTOWANIE BADAN

Dalsze uwagi mają charakter bardzo ogólny i są wyłącznie wprowadzeniem do samodzielnego przestudiow ania podstawowych problemów tyczących chronologii kształtow ania refleksji teoretycznej nad literaturą - w tradycji europejsko-amerykańskiej

HISTORIA BADAN jest tak dawna jak sama literatura. Brzmi to dość banalnie, ale w tradycji europejskiej możemy ją związać, w formie jeszcze nie w pełni ukształtowanej teorii, z Homerem [VIII w. pne], a na pewno z Platonem i Arystotelesem [IV w. pne]. To początek refleksji teoretycznej nad sztuką, w tym - literackim dziełem sztuki. Następnym etapem jest ukształtowaniem szkoły filologicznej [Aleksandria, od III w. pne - po czasy tzw. Drugiej Sofistyki, II w. ne]. Okresem, który miał pewien wpływ na kształtowanie teoretycznych podstaw badań tekstów językowych, w tym - literackich, resp. artystycznych, był okres późnego cesarstwa, piśmiennictwa wczesnochrześcijańskiego [sa to czasy te same, II - V w. ne]. Osobno trzeba potraktować Cesarstwo Bizantyńskie [V -XV w. ne; acz wewnętrznie oraz terytorialnie jest ono szalenie zróżnicowane]. Okres, w którym trudno dopatrzeć się szczególnie ważkich studiów z interesującego nas zakresu, to tzw. Ciemne Wieki /Dark Ages [V - VII/VIII w. ne]. Wreszcie - nowa epoka zaczyna się wraz z okresem średniowiecza [jednak od V do XIV w. ne].

Okres Humanizmu, resp. renesans i barok [XV - XVII w.], to czasy kształtowania nowożytnych idei i tendencji w badaniach sztuki, w tym literatury. To powrót do pewnych idei starożytnych, ale - w konfrontacji z nowymi tendencjami i nowymi metodologiami. Wielkie znaczenie ma Querelle des Anciermes et des Modernes, pierwsza wielka polemika artystyczna, próba określenia nowego kształtu nie tylko sztuki, ale i estetyki.

Okres Oświecenia [XVIII w.], to okres ukształtowania sie, pod wpływem m.in. Immanuela Kanta, krytycyzmu wobec odziedziczonej tradycji; zarazem - to tejże tradycji najdoskonalsze podsumowanie. Dzięki Johannowi J. Winckelmannowi to nowe spojrzenie na sztukę antyczną, w tym - literaturę [tu: zasługa raczej takich pisarzy jak Friedrich von Schiller, czy teoretyków, jak Hugo Blair], Także - zmiana metodologii: odejście od tradycji Arystotelesa ku propozycjom Newtona.

Wiek XIX, wiek romantyzmu, pozytywizmu i tzw. modernizmu [w Polsce - Młoda Polska, vs Neoromantyzm], to okres bardzo chaotycznego kształtowania nowych

17