4130649056

19

•    Zakładach Azotowych Włocławek (obecnie Anwil S.A.), w których prowadzi się chlorowanie i oksychlorowanie etylenu do 1,2-dichloroetanu. 1,2-Dichloroetan jest przetwarzany w procesie pirolizy na chlorek winylu a następnie polichlorek winylu, Prowadzono również w ramach kompleksu PCW, chlorowanie propylenu do tetrachlorku węgla i perchloroetylenu. Produkcja ta została wstrzymana.

•    Zakładach Chemicznych Zachem w Bydgoszczy gdzie w drodze chlorowania propylenu produkuje się chlorek allilu jako surowiec do produkcji epichlorohydryny.

W Polsce dotychczas nie prowadzono kompleksowych badań mających na celu określenie zawartości zanieczyszczeń TZO w wytwarzanych produktach chlorowania substancji organicznych i substancjach odpadowych powstających w procesach ich wytwarzania. Na te ostatnie, to znaczy na substancje odpadowe z procesów produkcyjnych np. rozpuszczalników chloroorganicznych, należy zwracać szczególną uwagę, bowiem w większości przypadków rozpuszczalniki, i inne substancje chloroorganiczne, są w ostatnich stadiach procesu oddzielane z mieszanin poreakcyjnych w drodze destylacji. Praktycznie całość powstałych w procesach produkcyjnych TZO jest zatrzymywana w pozostałościach podestylacyjnych. Dlatego to szczególną uwagę zwraca się na prawidłowość procesów unieszkodliwiania lub zagospodarowywania pozostałości.

W przypadku, kiedy produktami chlorowania są substancje o ciężarach cząsteczkowych porównywalnych z PCDD i PCDF lub większych niż polichlorowane dioksyny i furany, zanieczyszczenia te nie są oddzielane od produktu podstawowego i występują w jego składzie.

PRODUKTY I PROCESY TECHNOLOGICZNE SUBSTANCJI NIE OBJĘTYCH BEZPOŚREDNIO KONWENCJĄ A WYMAGAJĄCE WZIĘCIA POD UWAGĘ W ZWIĄZKU Z WYMIENIENIEM ICH WŚRÓD KATEGORII ŹRÓDEŁ W ZAŁĄCZNIKU OZNACZONYM LITERĄ „C”

Konwencja, w Załączniku C, Część III Kategorie źródeł (B) mówi, że PCDD, PCDF, PCB i HCB mogą również tworzyć się i być uwalniane w sposób niezamierzony, m.in. ze źródeł szeregu kategorii a w tym: w procesach produkcyjnych substancji chemicznych uwalniających powstałe w sposób niezamierzony trwałe zanieczyszczenia organiczne, zwłaszcza przy produkcji chlorofenoli i chloranilu.

W części II. Kategorie źródeł (A) Załącznika C wymienia: produkcję masy papierniczej z zastosowaniem chloru pierwiastkowego lub substancji chemicznych wytwarzających chlor pierwiastkowy jako wybielacz, jako proces uwalniający do środowiska w sposób niezamierzony PCDD,PCDF, PCB i HCB.

Wymienione wyżej procesy produkcyjne (chloranil, chlorofenole i bielenie celulozy) były analizowane w ramach prac związanych z inwentaryzacją emisji TZO prowadzonych przez Krajowe Centrum Inwentaryzacji Emisji w Instytucie Ochrony Środowiska. Skrót zebranych przez KCIE informacji przedstawiono niżej. Przytacza się je zwłaszcza w odniesieniu do chloranilu i pentachlorofenolu, dlatego, że nie są one przedmiotem Konwencji i dlatego ich własności i zastosowania są mniej znane oraz, aby pokazać stopień zanieczyszczenia tych substancji PCDD i PCDF. Daje to pewną orientację, co do poziomu zanieczyszczeń innych chemikaliów, niezamierzonymi zanieczyszczeniami.