AUTORKA PROJEKTU: OLIWIA SZEPIETOWSKA- STUDENTAKA I ROKU STUDIÓW MAGISTERSKICH
GDYBY PEWNEGO WIETRZNEGO DNIA CAŁY ŚWIAT ODLECIAŁ... czyli Surrealistyczne praktyki na odpędzanie burzy
Dla surrealistów humor, przypadkowe zbiegi okoliczności, zaskakujące zestawienia były sposobem na „duchowa dezercję" i pozostanie przy zdrowych zmysłach poprzez zachowanie dystansu do wojennej rzeczywistości oraz krajobrazu powojennego lat 20 i 30 XX wieku. Ich doświadczenia oraz sposoby w jakie radzili sobie z życiowymi trudnościami mają uniwersalny potencjał. Na warsztatach z surrealistycznych praktyk chciałabym zapoznać uczestników z technikami wynalezionymi lub rozwiniętymi przez surrealistów. takimi jak:
- Kolaż
- Frotaż
- Dekalkomania * Fotomontaż
1. Warsztat adresowany jest do młodzieży w wieku 14-17 lat
2. Pierwsze doświadczenie - wyświetlam prezentację dotycząca surrealizmu, jego idei. stosowanych metod działań oraz specyfiki wykorzystywanych technik twórczych.
3. Ćwiczenie z pytaniem:
Proponuję grę w zdania hipotetyczne. Pierwszy gracz układa początek zdania złożonego, zaczynającego się od .Gdyby...’, drugi gracz - nieświadomy początku - dopisuje część drugą, zdania w trybie przypuszczającym np.
a) : Gdyby pewnego wietrznego dnia cały świat odleciał...
b) : ...Lunatycy tłumniej niż zwykle spacerowaliby po dachach.
Gry Psychoanalityczne - obok uwolnienia wyobraźni i zachęcenia do szczerości absolutnej -pełniły funkcję rozśmieszania uczestników; były głosem spontanicznego poczucia humoru. Surrealistyczne obrazy, kolaże, meble i przedmioty zabawiały się ze światem na podobnie bezpardonowych zasadach.
Odczytujemy powstałe zdania na głos.
4. Wspólny rysunek- kolejna gra surrealistyczna:
Informuję uczestników, że wykonanie wspólnego rysunku należy do praktyk surrealistycznych, które mają zdolność wyzwalania wyobraźni jednostki i umożliwiają połączenie jej z innymi we wspólnej pracy. Ważnym dla mnie jest pokazanie, że sztuka jest doświadczeniem otwarcia się na akt twórczy oraz na doświadczenie drugiego człowieka.
Proszę by każdy na kartce narysował element - może być to cokolwiek - coś przedstawiającego lub nieprzedstawiającego - następnie podał kartkę sąsiadowi, który dołoży kolejny element rysunku, i tak dalej, aż nasze rysunki zatoczą koło.
5. Przechodzę do zadania:
Praca albo w grupie, albo indywidualnie zależy od decyzji i inwencji uczestników warsztatu.
Widząc gotowy podział na grupy/jednostki. wracam do tego. że surrealiści odnoszą się do problemów, jakie mają w życiu. Skoro surrealizm jest jak piorunochron, zastanawiamy się nad pojęciem burzy.
BURZA: czym jest? W rzeczywistości widzialnej jest zjawiskiem atmosferycznym, które może wywoływać różne emocje. Niektórzy z nas mogą bardzo bać się burzy, inni - nie odczuwać żadnych większych emocji.
Nastawienie jednak może się zmienić w zależności od miejsca, w którym spotka nas burza. Inaczej będziemy czuć się będąc bezpiecznymi w budynku, pod dachem; ktoś kto nie obawia się burzy, może jednak przestraszyć się jeśli jest akurat na łące. w lesie.
Burzę możemy też jednak rozumieć metaforycznie - mówimy:
„cisza przed burzą*, to znaczy że np. milczenie nieuchronnie prowadzi do kłótni.
„burza w szklance wody” - to robienie afery o nic. z błahego powodu.
„rozpętać burzę’ - to rozdmuchać jakąś sprawę, nagłośnić coś. co wzbudza duże emocje.
„pędzić jak burza” - biec gdzieś bardzo szybko nie patrząc na innych, tak że otoczenie przez jedną chwilę czuje się jak podczas prawdziwej nawałnicy.
ale burza też może być po prostu nagromadzeniem czegoś, często mówimy że ktoś ma „burzę włosów’ i wzbudza zachwyt albo wręcz przeciwnie, pora wybrać się do fryzjera, albo intensywna dyskusja to „burza mózgów’ czyli najpewniej to. co robili surrealiści omawiając ważny dla nich temat
Proszę by każda grupa wymyśla jakieś pytanie związane z burzą i zapisała je na kartce.
Następie- przypisuję pytania innym grupom, tak by pozostały one zagadką. Teraz proszę uczestników, by udzielili odpowiedzi na pytania, których nie znają a jedynie wiedzą, że są związane z burzą. Mogą pracować jakkolwiek, wykorzystując różne techniki surrealistyczne: kolaż, frotaż. dekalkomanię. rysunek nieprzedstawiający
Cele: Nie zawsze musimy krytykować brak spójności jeden do jeden.
Celem warsztatów jest wskazanie działań, które rozwijają wyobraźnię, odrywają od rzeczywistości i wszystkich jej trudnych aspektów, poprzez zainspirowanie się przedziwnym światopoglądem surrealistycznym.
Na warsztatach dla rozgrzewki przeprowadzone zostają znane z historii sztuki surrealistyczne zabawy, których humorystyczny, artystyczny i terapeutyczny potencjał pozostaje wciąż żywy. mimo upływu niemal stu lat.