Odpady przeróbcze można również klasyfikować na podstawie uziarnienia, co również nawiązuje do technologii wzbogacania węgla:
- odpady gruboziarniste - pochodzące ze wzbogacania w płuczkach cieczy ciężkiej (wzbogacalnikach zawiesinowych) lub ze wzbogacania ręcznego,
- odpady drobnoziarniste - powstające podczas wzbogacania w osadzarkach wodnych-miałowych,
- odpady flotacyjne (bardzo drobnoziarniste) - powstające w trakcie flotacji najdrobniejszych frakcji urobku węglowego (Rosik-Dulewska, 2006).
Wzbogacanie węgla kamiennego jest obecnie powszechnie stosowanym procesem w praktycznie wszystkich zakładach górniczych, mającym na celu stworzenie produktu odpowiadającemu wymaganiom odbiorcy głównie w zakresie wartości opałowej oraz zawartości popiołu i siarki. Węgiel surowy (niewzbogacony) często nie spełnia tych wymagań i zmusza do dostosowania jakości węgla poprzez usunięcie ziarn skał płonnych, pirytów lub piasku z podsadzki hydraulicznej. Obecność skał płonnych w obrębie urobku węglowego wynika najczęściej z: występowania przerostów łupków ilastych i węglowych w obrębie pokładu węgla, przybierek skał stropowych i spągowych lub obrywów skał stropowych w trakcie urabiania pokładu węgla. W procesie wzbogacania węgla wykorzystuje się różnice w gęstości ziarn czystego węgla i ziarn skał płonnych oraz pirytów, stąd określenie metod wzbogacania mianem grawitacyjnych (Blaschke, 2009).
W zakładach wzbogacania węgiel surowy początkowo poddawany jest wstępnej klasyfikacji i rozdzieleniu na dwie klasy ziarnowe - powyżej i poniżej 20 mm. Węgiel o uziamieniu powyżej 20 mm poddawany jest wzbogacaniu w cieczach ciężkich, stanowiących zawiesinę wodną z bardzo drobno zmielonym magnetytem (obciążnik), co zwiększa ciężar właściwy cieczy do 1,8 g/cm\ Wzbogacanie przeprowadza się w płuczkach ziarnowych, wykorzystujących najczęściej wzbogacalniki zawiesinowe Disa . W wyniku wzbogacania uzyskuje się najczęściej dwa produkty koncentrat węglowy i gruboziarniste odpady (Poznański, 2004). W kopalni Bogdanka ze względu na duży udział skał ilastych i ich znaczną rozmywalność uzyskuje się jeszcze dodatkowo produkt pośredni, który jest kierowany do dalszego wzbogacania w płuczce miałowej (Bieńko, 2004)
Węgiel surowy o uziamieniu poniżej 20 mm poddawany jest wzbogacaniu w osadzarkach (płuczkach) miałowych wykorzystujących zwykłą wodę. Proces przeprowadza się najczęściej w osadzarkach pulsacyjnych w systemie dwuproduktowym - koncentrat miałowy i odpad drobnoziarnisty lub trój produktowym z produktem pośrednim, kierowanym do powtórnego wzbogacenia. W Zakładzie Wzbogacania i Odsiarczania Miałów Węglowych
4