6355786659

Dziady cz. III - opracowanie - str 6

Podsumowując, można stwierdzić, iż podstawowymi elementami widzenia są:

-    spojrzenie z góry na losy Polaków i Polski oraz porównanie cara do biblijnego Heroda mordującego niewinne dzieci;

-    mesjanizm jednostki, którą ks. Piotr nazywa czterdzieści i cztery;

-    widzenie procesu nad krajem (na podobieństwo procesu Jezusa);

-    krzyż, jaki dźwiga Polaka, to trzy zabory;

-    wizja ukrzyżowania Polski, nad którą - tak jak obok konającego Jezusa - stała jego matka - Wolność;

-    wniebowstąpienie Polski.

Tak jak w prawdziwym profetycznym widzeniu, tak i tu pełno jest symboli i niejasnych do końca aluzji. I tak np. czterdzieści i cztery w historii starano się interpretować jako:

-    osobę samego autora;

-    alegorię Polski;

-    powstańców z 1944 roku;

-    Józefa Piłsudskiego;

-    Andrzeja Towiańskiego.

11. Uniwersalizm przesłania III części Dziadów

O tym, iż mickiewiczowskie Dziady są dziełem uniwersalnym, ponadczasowym nie trzeba nikogo długo przekonywać. Z czego to jednak wynika?

III część Dziadów jest wyrazem najgłębszych patriotycznych uczuć, obrazem cierpienia narodu w niewoli oraz obrazem walki z zaborcą, czyli zewnętrznym wrogiem kraju.

Zawierają również wzór osobowy Polaka - patrioty, Mesjasza narodu, który przewodzi Polsce, dążąc do jej dobra i wolności. Także zawarty w utworze mesjanizm narodowy, w którym Polska jawi się jako Chrystus narodów, jest przesłanką do nazwania tego dzieła uniwersalnym.

Dziady zawierają również ponadczasowy konflikt dobra ze złem, który reprezentują m.in. anioły i diabły, polscy patrioci i rosyjska arystokracja.

Dziady są więc wyrazem i manifestem prawdziwego patriotyzmu oraz wiary w niezniszczalną moc narodu i jego wolność. Ich wystawienie w teatrze często bywało manifestem polskości oraz wydarzeniem politycznym (np. Dziady wystawione w 1968 roku, wyreżyserowane przez Kazimierza Dejmka).