6355786863

13

Bezpieczeństwo wewnętrzne państwa z perspektywy...

PODKASZTELANIA

ORGANA PAŃSTWA - SCZEBEL LOKALNY | PROKURATURA ~|    | SĄD |

Kasztelańskie --.

| SĄDY GRODZKIE |

Gmina

ORGANA SAMORZĄDU - SZCZEBEL LOKALNY wójt/

burmistrz/

NADBURMISTRZ

Objaśnienia:

organ wybierany

wyborach powszechnych

~ > organ częściowo wybierany w wyborach powszechnych oraz częściowo powoływany

-► tryb powoływania władzy

Źródło: opracowanie własne.

Kasztelania jako jednostka organizacji terytorialnej państwa występowała w Polsce już w XII—XIII wieku, obejmując swoim zasięgiem gród - siedzibę kasztelana oraz okoliczny okręg. Kasztelan jako urzędnik mianowany przez panującego sprawował władzę administracyjną (m.in. ściągał daniny i świadczenia), sądową i wojskową nad powierzoną mu kasztelanią. Urząd kasztelana stracił na znaczeniu w XIV wieku po pojawieniu się urzędu starosty i wydaniu przywilejów nieszawskich. Z czasem kasztelan stał się tytularnym urzędnikiem ziemskim, doprowadzającym pospolite ruszenie do wojewody. Kasztelan zasiadał w senacie, stojąc w hierarchii niżej od wojewody z wyjątkiem kasztelana krakowskiego - najwyższego świeckiego dostojnika. Urząd kasztelana istniał jeszcze w Królestwie Polskim do 1831 roku [Encyklopedia 2001, s. 427].