10415

„Unia Europejska nie może opierać się jedynie na dobrej woli. Tragiczne wydarzenia, które przeżyliśmy i których nadal doświadczamy, uczyniły nas mądrzejszymi. Ale człowiek podąża dalej, inni zajmą nasze miejsce, nie możemy przekazać im naszego osobistego doświadczenia, ale możemy pozostawić im instytucje. Życie instytucji jest dłuższe niż życie człowieka; jeśli są dobrze zbudowane, to mogą akumulować i utrwalać mądrość kolejnych generacji”.

Jean Monet, 1952

Jean Monnet (1888 -1979) - francuski polityk i ekonomista, architekt wspólnot europejskich. W 1976 szefowie rządów Wspólnoty Europejskiej przyznali mu, jako pierwszemu, tytuł Honorowego Obywatela Europy.

Jerzy Menkes w publikacji zatytułowanej „Karta Praw Podstawowych UE a Konstytucja Europy” pisze o początkach i genezie współpracy państw członkowskie!] w sposób następujący:

„Przyczyny polityczne zadecydowały o tym, że zapoczątkowana po II wojnie światowej integracja europejska nie była realizowana w strukturze jednej instytucji; one również wyznaczyły jej zasięg geopolityczny. Zadanie budowy »jednej Europy«, opartej na wspólnym systemie wartości i realizowanej w pełnym zakresie polityk: społecznej, gospodarczej, zagranicznej i bezpieczeństwa, zainicjowane »Przesłaniem dla Europejczyków« haskiego Kongresu Ruchu Europejskiego, zostało podzielone pomiędzy Radę Europy, Unię Zachodnioeuropejską oraz trzy Wspólnoty Europejskie i stan ten trwał do czasu, gdy stało się możliwe podjęcie jego realizacji w formule instytucjonalnej Unii Europejskiej”.

J. Menkes, Karta Praw Podstawowych UE a Konstytucja Europy, Studia Europejskie, 2001, nr 2, s. 25.

U podstaw integracji europejskiej leży przesłanie Winstona Churchilla z 21 marca 1943 roku:

„Rada Europy musi ostatecznie objąć całą Europę, a pewnego dnia wszelkie podstawowe gałęzie europejskiej rodziny muszą stać się w niej partnerami, aż osiągniemy najwyższy dostępny stopień wspólnoty zintegrowanego życia Europy, bez niszczenia indywidualnych cech charakterystycznych dla tradycji jej starych i historycznych ras”.

A Four Years' Plan. A Broadcast Survey of Post - War Reconstruction. The War Speeches of Winston S. Churchill completed byCh.Eade, vol. II, London 1952, s. 428.

Początki współpracy państw członkowskich Unii Europejskiej datujemy na dzień 16 kwietnia 1948 roku. Wówczas została utworzona Europejska Organizacja Współpracy Gospodarczej, której głównym zadaniem była koordynacja pomocy udzielanej w ramach planu, Marshalla i stabilizacji kursu waluty.

Organization for European Economic Cooperation - OEEC - Organizacja Europejskiej Współpracy Gospodarczej została założona przez 16 państw uczestniczących w programie, czyli Austrię, Belgię, Danię, Francję, Grecję, Holandię, Irlandię, Islandię, Luksemburg, Norwegię, Portugalię, Szwajcarię, Szwecję, Turcję, Wielką Brytanię i Włochy. Ze strony amerykańskiej plan ten nadzorował specjalny urząd pod kierownictwem Paula G. Hoffmana. OEEC utworzyła m.ia Europejską Unię Płatniczą. W 1961 r. OEEC została przekształcona w Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD).

5 maja 1949 roku powstała Rada Europy, w wyniku podpisania przez 10 państw Traktatu Londyńskiego, który traktował przede wszystkim o konieczności ochrony praw człowieka, demokracji i współpracy państw członkowskich.

Traktat Londyński został podpisany przez Belgię, Danię, Francję, Holandię, Irlandię,