ro�wa�ania o ludzkim rozwoju

1. Elżbieta Suiak „Rozważania o ludzkim rozwoju"

ludzkie poznanie nie opiera się jedynie na prostym spostrzeganiu czy też uczeniu się, tym co stanowi mianowicie itotę ludzkiego poznania i zarazem szansę na przekazanie nabytej wiedzy to SŁOWO. Można odważyć się na stwierdzenie, że człowiek tylko to rzeczywiście opanuje, co będzie w stanie nazwać @ aby człowiek mógł wzięć sam siebie w posiadanie i panowanie, musi najpierw wszystko to, nad czym ma w sobie panować, nazwać- jest to WERBALIZACJA (•) WERBAUZAGA- nazywanie, określanie słowne jakiegoś doznania, przeżycia, także potrzeby, najczęściej zaś emocji. Nasze pierwotne przeżywanie jest bezsłowne, wtedy reakcje emocjonalne wyrażają się w mimice, geście, a więc bezpośrednio na bodźce otocznia

(•) nasz własny stan emocjonalny pozostaje nie zwerbalizowany (•) nie wiele można wiedzieć o sobie, choćby nie wiadomo ile o sobie by się mówiło, „wypowiadało siebie samego" poprzez sztukę ® najtrudniej przychodzi nazwanie własnych emocji - świadomość bowiem jest związana z ich przedmiotem. Im silniejsza emocja, tym silniejsza koncentracja na przedmiocie je wyzwalającym; mówimy wówczas o fascynacji ® człowiek zafascynowany podąża za przedmiotem wyzwalającym silne zaangażowanie uczuciowe, zapominając o sobie, o swych potrzebach i obowiązkach, niezdolny do oderwania się. Obserwujemy niekiedy taką fascynację erotyczną u dojrzewających lub u dorosłych, którzy dostrzegają wtedy tylko przedmiot fascynacji (•) istotne w fascynacji emocjonalnej jest bezsłowne przeżywanie emocjonalne, zapatrzenie w przedmiot

(•) przetrwać może jedynie dzięki ponownej racjonalizacji, czyli intelektualnemu uzasadnieniu wartości przedmiotu fascynacji; tak rodzą się fanatyzmy (•) los człowieka szczególnie w dwu dziedzinach zależy od prawidłowego zwerbalizowania: w dziedzinie agresywności i popędu seksualnego (•) tłumienie samej zewnętrznej reakcji, zarówno agresywnej jak i popędu seksualnego, często się nie udaje, ponieważ świadomość jej nie wyprzedza, towarzyszy tylko lub bywa nawet raczej opóźniona w stosunku do działania

trudność relacji słownej jest prostym świadectwem niezwerbalizowania przeżyć, świadectwem niezwerbalizowania przeżyć, świadectwem, które potwierdza bolesne zaskoczenie własnym działaniem, niekiedy tragicznym 0 zdolność nazywania własnego niepokoju, doznania w tych właśnie dziedzinach, jest warunkiem świadomości pełnej, tzn. wyprzedzającej działanie.

0 Hamowanie tej potrzebnej informacji, odmowa tego, co bardzo słusznie zostało nazwane „uświadamianiem seksualnym", ale najczęściej nie jest właściwie rozumiane, hamuje u młodych proces werbalizacji pojawiających się przeżyć o charakterze seksualnym i pozostawia ich w stanie bezradności wobec budzącego się dość niekiedy gwałtownego popędu