brzusznej. Rozwój tej techniki opierał się głównie na niepowodzeniach stosowanych wcześniej metod nieresekcyjnych - podwiązanie tętniaka, owijanie go, próby indukcji zakrzepnięcia tętniaka (32). W 1969 roku R.W. Gore opracował metodę ekspandowania (porowania) politetrafluoroetylenu. W 1972 roku T. Soyer jako pierwszy opisał wyniki badań doświadczalnych nad syntetycznymi protezami z ekspandowanego politetrafluoroetylenu - ePTFE (10,20,86). W Polsce pierwszą operację tętniaka wykonał prof. Wiktor Bross, który poza torakochirurgią zajmował się również chirurgią naczyniową. W 1957 roku wykonał on wycięcie tętniaka aorty brzusznej z zastąpieniem ubytku ściany naczynia liofilizowanym homograftem tętniczym pobranym ze zwłok ludzkich (14,16,55,59). W Polsce rozpoczęto wytwarzanie syntetycznych protez naczyniowych z włókien poliestrowych w 1959 roku osiągając światowy poziom ich jakości (43,44,57,58,62,76,84,90). Próbą ograniczenia inwazyjności zabiegu naprawczego było wprowadzenie technik laparoskopowych na etapie preparowania szyi tętniaka i tętnic biodrowych. Metoda ta nic przyjęła się jednak, ponieważ czas zabiegu, czas pobytu pacjenta na oddziale intensywnej terapii oraz ogólny czas hospitalizacji był porównywalny do tradycyjnego postępowania (39). Natomiast obszycie tętniaka siatką bez implantacji protezy redukuje ryzyko operacyjne u pacjentów mocno obciążonych i wciąż znajduje zastosowanie w przypadku przeciwwskazań do leczenia wewnątrznaczyniowego (98). Na początku lat 90-tych J.C. Parodii wdrożył do praktyki klinicznej pierwszą protezę wewnątrznaczyniową (63). Obecne sukcesy w leczeniu tętniaków aorty brzusznej zawdzięcza się przede wszystkim nowym rodzajom protez naczyniowych, materiałów szewnych, postępowi w rozwoju anestezjologii oraz metodom endowaskulamych.
1.3. Epidemiologia tętniaków aorty brzusznej
W ciągu ostatnich 20 lat częstość występowania tętniaków aorty brzusznej pozornie wzrosła. Jest to związane ze starzeniem się populacji oraz zwiększeniem się wykrywalności dzięki znacznie lepszej dostępności różnych metod diagnostycznych. W przesiewowych badaniach