12179

d* materialnym oraz formalnym prawem karnym,

twórcą tego kierunku był Hans Gross, austriacki sędzia śledczy, prof. uniwersytetu w Pradze (1847-1915). Uwzględniał ten kierunek wszystkie nauki prawne, uznaje się, że było to niepoprawne, bo kryminalistyka stała się osobną nauką,

2)    drugi - zapoczątkowany przez Franza von Liszt niemieckiego profesora prawa karnego (1851-1919), uznawanego za najwybitniejszego przedstawiciela szkoły socjologicznej prawa karnego. Uznał kryminologię jako naukę odrębną od kryminalistyki i polityki kryminalnej.

3)    trzeci - jest wyrazem współczesnych tendencji rozwojowych badań kiyminologicznych. Utrzymuje on kryminologię łącznie z penitencjarnymi.

Rozwinął się w USA. Za kryminologię uznaje się:

&    studia nad przestępcami i ich traktowanie np.: prowadzenie badań nad

wykonaniem kary pozbawienia wolności w zakładach karnych. Najwybitniejszy Szaterland profesor kryminologii ze Stanów. Amerykańska przestępczość to największy ze wszystkich biznesów - mały nakład, a duże zyski,

4)    czwarty - ujmuje kryminologię w wąskim znaczeniu, jako naukę o przyczynach

i objawach przestępczości. Jest to kierunek powszechny w Europejskich państwach i nauce. Kryminologia bywa wężej lub szerzej ujmowana, ale tylko w tych dwóch elementach (przyczyna, objawy).

Polscy kryminolodzy:

prof. Leszek fletner - profesor Uniwersytetu Warszawskiego, Zarys kryminologii ogólnej, prof. Tadeusz Kuczma prof. Leszek Tyszkiewicz prof. Andrzej Marek.

Uważają, żc kryminologia zajmuje się:

-    etiologią (przyczynami) przestępczości,

-    dynamiką przestępstw,

-    strukturą kryminalną,

-    oceną skuteczności profilaktyki kryminalnej (zapobieganie).

Wszyscy oni uznają, że analiza przestępczości musi uwzględniać dwa konteksty:

1)    społeczny,

2)    kulturalny.

Podkreśla się, że społeczeństwo stwarza warunki do popełniania przestępstw, a przestępca je popełnienia.

Kryminologia wg Hołtysa- jest to nauką o przestępstwie i przestępcy o objawach i przyczynach przestępczości i innych związanych z nią zjawisk patologii społecznych oraz o ich zapobieganiu, a także o funkcjonowaniu systemu sprawiedliwości kaniej.

Nauka ta dotyczy prawa kryminalnego materialnego.

Działy kryminologii

Z uwagi na finalny cel kryminologii, którym jest zapobieganie przestępczości wyróżnia się działy:

1)    symptomatologia kryminalna (fenomenologia),

2)    etiologia kryminalna,

3)    profilaktyka kryminalna,

4)    funkcjonowanie systemu sprawiedliwości karnej,

5)    wiktymologia.

2