12200

Przywileje podzielić można na:

1.    Immunitety wydawane na rzecz jednostek, rodów lub instytucji kościelnych;

2.    Przywileje wydawane dla jednego stanu lub dla określonego terytorium (ziemskie);

3.    Przywileje generalne, wydawane dla stanu lub stanów całego państwa;

4.    Przywileje wydawane z okazji obejmowania tronu, zwłaszcza w związku z elekcją, obejmujące wszystkie stany.

Wzrost potęgi stanów i zakres ich przywilejów powodowały powstawanie zgromadzeń stanowych.

Państwo stanowe było państwem pluralistycznym - monarcha dzielił swą władzę ze stanami i ich korporacjami. Wszyscy dbali o swoje partykularne korzyści, nie traktując państwa jako wspólnego dobra, służącego całemu społeczeństwu.

Powoli na popularności zyskiwało przekonanie, że jednak państwo jest wspólnym dobrem wszystkich stanów (teoria organiczna).

Absolutyzm stanowił formę ustroju polegającą na skupieniu całości władzy w ręku monarchy (autokraty) - był ustawodawcą, wykonawcą ustaw oraz najwyższym sędzią. Monarcha absolutny nie podlegał żadnej kontroli i za swoje rządy przed nikim nie był odpowiedzialny („To co podoba się władcy, ma moc prawa").

W stosunku do monarchii patrymonialnej i stanowej, absolutyzm uczynił krok naprzód, wchodząc na drogę unifikacji terytorialnej i realizując ideę jedności państwowej.

Tworzył się scentralizowany aparat urzędniczy, zasadniczo różniący się (stałe płace urzędnicze) od dotychczasowych dostojników uposażanych nadaniami ziemskimi oraz rozmaitych „oficjalistów" i prywatnych sług, pobierających wynagrodzenie od stron w zamian za pełnienie czynności urzędowych. Państwowy aparat urzędniczy składał się z ludzi posiadających zawodowe przygotowanie do pełnionych funkcji, czerpiących ze swego stanowiska nie tylko środki do życia, ale i powód do dumy (wierna służba stwarzała możliwości awansu).

Rozwój kontaktów międzypaństwowych doprowadził do wytworzenia się podległych monarsze służb przeznaczonych do prowadzenia polityki zagranicznej (posłów, którzy na terenach innych państw zakładali biura). Poza oficjalnymi zadaniami posłów, czyli reprezentowaniem swojego dworu monarszego i państwa, prowadzili też działalność nieoficjalną polegającą na gromadzeniu zakulisowych informacji i dokonywaniu różnego rodzaju interwencji.

Prawo wysyłania i odwoływania posłów przysługiwało monarsze (on ich także opłacał). Stałych posłów zaczęto nazywać ambasadorami.

Rozwój aparatu spraw zagranicznych wzmocnił pozycję głowy państwa.

Poważne znaczenie dla wzmocnienia władzy centralnej posiadała jednolita armia, oparta na obowiązku całego społeczeństwa (służba wojskowa albo podatki). Formalnie dowódcą armii był władca, jednak rzadko się zdarzało, by dowodził nią osobiście.

Wymiar sprawiedliwości podlegał stopniowej unifikacji polegającej na zacieraniu różnic terytorialnych i rozbudowywaniu znaczenia sądu najwyższego podległego monarsze. Za tym poszła tendencja kodyfikacji prawa (jednolitego we wszystkich częściach państwa i powszechnego dla wszystkich). Tym samym monarchia absolutna rozpoczęła proces zacierania granic między poszczególnymi stanami (czyniła wszystkich sługami państwa).