SEMANTYKA ZESPOŁÓW ARCHITEKTONICZNYCH KULTURY MINOJSKIEJ I MYKEŃSKIEJ W KONTEKŚCIE PORÓWNAWCZYM
Kultura minojska - jedna z najstarszych kultur epoki brązu w obszarze Morza Śródziemnego, powstała na Krecie w ok 3000 roku p.n.e.
Lata swojej świetności Kreta przeżywała w 2000 r. p.n.e. za panowania króla Minosa.
PAŁAC MINOSA W KNOSOS (LABIRYNT KRETEŃSKI) - budynków o skomplikowanej budowie architektonicznej (dostosowanej do ukształtowania terenu). To sztuka w służbie władzy -reprezentowała potęgę władcy, dynastii. Był nie tylko siedzibą władcy, ale też centrum życia społecznego, politycznego i gospodarczego oraz magazynem żywności i surowców i ich dystrybucji. Nie był ufortyfikowany, co wskazuje na okres względnego pokoju oraz na hegemonię tej kultury w tym rejonie. Do wnętrza pałacu prowadziły dwa wejścia: od strony południowej - przez monumentalne schody, portyk i salę kolumnową oraz od strony północnej (starsze wejście) - przez labirynt korytarzy. Pałac zawierał dwa poziomy. Dolny składał się z licznych małych pomieszczeń oddzielonych wąskimi korytarzami. Pełniły funkcje magazynowe, gospodarcze i produkcyjne. Kondygnacje rozdzielały płaskie stropy oparte na ścianach i kolumnach. W centrum budowli umieszczono dziedziniec do wyprawiania uroczystości. Wnętrze miało eksperymentalny styl i oryginalność kolorystyki. Tauromachia-scena walki z bykiem. Ściany w komnatach pałacu były zdobione realistycznymi freskami. Głównym tematem malowideł była przyroda. Pałac związany był z greckimi mitami o Minotaurze, Ariadnie, Dedalu i królu Minosie.
Do architektury minojskiej zaliczamy także grobowce. Minojczycy chowali zmarłych w różnego rodzaju grobach. Jednym z nich były konstrukcje w kształcie tolosu. Innym typem grobowca był tzw. Grób izbowy. Były to prostokątne izby otoczone kolumnadami. Ich wnętrze było podzielone na wiele mniejszych pomieszczeń.
Państwo minojskie zostało zniszczone przez najazdy z zewnątrz.
Różnie między kulturą Krety a Myken w wizerunku mężczyzn. Na Krecie mężczyźni ukazywani z kobiecą gracją, brak cech siłowych i odwagi, społeczeństwo niewojujące. Mykeny mężczyźni prezentowani w walce, społeczeństwo wojownicze
Kultura mykeńska - na Peloponezie, zwana też przedhomerycką, ośrodkami władzy były Mykeny, Pylos i Tiryns
Grobowce mykeńskie. Z rozwojem społeczeństwa i umocnieniem się władzy królewskiej pojawiły się charakterystyczne monumentalne pochówki. Były dwóch rodzajów: komorowe (dromos+wejście+komora) i tolosowe (dromos+wejście+tolos).
Cytadele mykeńskie - wielkie obronne kompleksy mieszkalne i gospodarcze. Były ośrodkami władzy politycznej i gospodarczej oraz dominującymi centrami kultury i sztuki, podobnie jak pałace minojskie. Dostępu do nich bronił system bram i podwórek.
CYTADELA W MYKENACH (PAŁAC W MYKENACH) - głównie warownia, a nie pałac jak na krecie. Plan cytadeli przypominał trójkąt. Otaczały go cyklopowe mury, stojące bezpośrednio na skale, mające od 5 do 8m wysokości. Były budowane z wielkich bloków skalnych bez zaprawy. Do cytadeli prowadziły dwa wejścia: Lwia Brana i Tylna Brama. Nad Lwią Bramą był trójkąt odciążający, zakryty kamiennym reliefem przedstawiający dwa Iwy wspierające się na cokołach. Ściany cytadeli były zdobione freskami - przedstawiały polowanie lub wymarsz wojsk. Cytadela została zdobyta i spalona po 1100 p. n. e. Poza pałacem na terenie cytadeli były też domu mieszkalne i pomieszczenia magazynowe.