Misja kościoła trudna do pogodzenia z warunkami, jakie stworzyło państwo totalitarne; Związek Radziecki - likwidacja cerkwi, wielu działaczy kościoła wymordowano Podobnie w Chinach Ludowych. Albanii - całkowite podporządkowanie kościoła państwu, kościół miał pizede wszystkim wspierać państwo, państwo nie znosi konkurencji, nie zgadza się na żadne zastrzeżenia ze strony kościoła
Współczesne stosunki paiistw europejskich z kościołami:
Dwa ogólne systemy;
1. system powiązania państwa i kościoła
❖ system liistorycznie starszy, dotyczył już stosunków państwa i religii przed clirześcij aństwem,
❖ w 380r. doszło do uznania chrześcijaństwa za religię państwową, ukształtował się system cezaropapizmu - cesarze byli zwierzcluiikami kościoła, cesarze organizowali doktryny, prawo kościelne, organizacje kościelne; duchowieństwo, biskupi często zajmowali wysokie miejsca w organizacji państwowej; system supremacji państwa nad kościołem, kościół jest otoczony szczególną opieką, jest częścią organizacji państwowej, nierozerwalnie związany z życiem społecznym;
❖ supremacja państwa nad kościołem pojawiła się w państwach protestanckich, np. w Anglii, Szwecji, Danii; po rewolucji we Francji wprowadzono konstytucje cywilna kłem - zmuszono duchownych katolickich do złożenia przysięgi na wierność republice, do podporządkowania państwu rewolucyjnemu niechętnemu religii, mogło to doprowadzić do schizmy
❖ teokratyzm - polega na skupieniu władzy państwowej w rekach osób duchownych, dominacja kościoła nad państwem; przez wiele stuleci Państwo Kościelne, wiele niemieckich biskupstw w XVIII, XIX w.
❖ papocczaryzm - doktryna 2 mieczy, św. Piotr 1 przekazał państwu, żeby clironil wspólnotę clirześcijańską
2. System rozdziału państwa i kościoła
❖ Wypracowany przez myślicieli liberalnych, o zabarwieniu ateistycznym
❖ Miał gwarantować równość religii, wolność religijną, tolerancję wyznaniowa, laickość, świeckość paiistw
❖ Na tej zasadzie oparte stosunki w Stanach Zjednoczonych - Kongres nie może Stanowić religii bądź zabraniać praktyk religijnych [wielu imigrantów o rożnych i eligiach, ciężko było ustalić religię dominującą]
❖ Tolerancja religijna była w USA najdalej posunięta
❖ I Republika Francuska proklamowała rozdział, powTÓcila do tego III Republika; podobnie Wiochy, Meksyk, Republika Weimarska, Portugalia
❖ Radykalny rozdział ustalała konstytucja Rosji Radzieckiej i iiuiych państw bloku socjalistycznego oraz Japoiui i Słowenii; było to w rzeczywistości narzucanie obywatelom ateizmu; kościół był ściśle kontrolowany, duchowni prześladowani
❖ Istnieją państwa neutralne ale gwarantujące autonomię i współpracujące z kości dem, np. Niemcy
❖ W przypadku systemu rozdziału wrspólne jest to, że: me ma religii państwowej, związki wyznaniowe są równouprawnione i państwo nie finansuje ich