Działy socjologii
Teoria struktur społecznych oraz teoria zmian stanowią główne działy socjologii ogólnej tj. tej socjologii, która traktuje o społeczeństwie jako całości. Socjologia ogólna bazuje na rezultatach badań socjologii szczegółowych. W miarę rozwoju socjologii zwiększa się liczba jej specjalizacji nazwanych socjologiami szczegółowymi. Można je pogrupować w trzy główne typy badające:
- różnego typu instytucje społeczne,
- pewne procesy społeczne: np. socjologia przestępczości, alkoholizmu, wpływu masowych środków komunikacji na życie społeczne, powstawanie różnych systemów politycznych itp.,
- pewne typy zbiorowości, np. socjologia małych grup, klas i warstw społecznych, miasta, wsi itp.
Socjologie szczegółowe pozostają w ścisłym związku z socjologią ogólną. Dostarczają jej danych empirycznych dotyczących poszczególnych' fragmentów rzeczywistości społecznej, otrzymując w zamian ogólne ramy teoretyczne i wskazania z zakresu ogólnej metodologii.
Funkcje socjologii.
Socjologia pełni trzy główne funkcje: poznawczą, organizacyjno - techniczną i ideologiczną. Funkcja poznawcza.
Sprowadza się do przekazywania rzetelnej wiedzy o strukturze i rozwoju społeczeństwa jako całości, a także poszczęgólnych jego elementów. Ma ona zasięg ogólnospołeczny. Każdy bowiem człowiek bez względu na swój klasowy rodowód, wykonywany zawód, bądź zajmowane stanowisko może znaleźć odpowiedź na wiele pytań dotyczących społeczeństwa jako całości czy tez jego elementów.
Funkcja organizatorsko - techniczna.
Polega na dostarczaniu informacji o sposobach skutecznego kierowania zespołami ludzkimi, o likwidacji negatywnych i wywołaniu pozytywnych zachowań zbiorowości.
Funkcja ideologiczna.
Wyraża się w powiązaniu socjologii z ideologią. Do ideologicznego uwikłania socjologii dochodzi w drodze:
- określonego interpretowania problemów znaczących politycznie,
- dostarczania danych, które mogą być wykorzystywane jako uzasadnienie w walce o określone cele społeczne,
- stosowania określonej selekcji i doboru treści poznawczych Metody badań socjologicznych.
Metoda badań jest to sposób postępowania w procesie poznawania rzeczywistości. Metoda określa i wskazuje:
- zakres badanego wycinka rzeczywistości, tj. czy chcemy poznać np. poglądy co do najwłaściwszej liczebności dzieci w rodzinie ogółu Polaków, czy tylko osób zdolnych do prokreacji. czy też tylko tych młodych ludzi, którzy mieszkają w danym małym miasteczku;
- typ materiałów dowodowych tj. czy mają to być np. odpowiedzi badanych na pytania ankiety, czy informacje zawarte w sprawozdaniu z obserwacji, czy też pamiętniki, wypowiedzi konkursowe;
- sposób analizy zebranych materiałów tj. czy ma to być np. analiza ilościowa czy też ma to być analiza jakościowa.
Dobierając metodę, która okazałaby się najwłaściwsza do zbadania danego fragmentu rzeczywistości Społecznej należy brać pod uwagę następujące względy: