Teoria zmian społecznych - geneza powstania, dylematy praktyczne i teoretyczne
Zasadność teorii, czy potrzebna nam teoria zmiany?
y' Potrzeba zrozumienia, wyjaśnienia otaczającej rzeczywistości s Po to by docenić i zrozumieć znaczenie historii i zakorzenienia w przeszłości
y' Teorie zmiany - pozwalają na konstruowanie idealnych opisów typologicznych dotyczących przyszłych i przeszłych epok, kierunków zmian i przeobrażeń
y' Ułatwiają planowanie, antycypowanie nadchodzących zmian y' Umożliwiają precyzyjniejsza identyfikację mechanizmów, czynników ^ Socjologia zrodziła się w XIX stuleciu jako próba zrozumienia zachodzących zmian
y' Pytanie „skąd, dokąd?” - nie traci na znaczeniu
y P. Sztompka - badanie zmiany społecznej jest jądrem socjologii -powracanie do korzeni, tradycji
y Ale Z. Bauman - socjologia zmiany nie jest potrzebna, zasadna -chaotyczność rzeczywistości (Wielkie) Problemy teorii zmiany społecznej
1. Trudność zdiagnozowania rzeczywistości - („świeżość", prognozy)
y Ponowoczesność czy późna nowoczesność?
y Transformacja - okazała się dla nauk społecznych zaskoczeniem y Wątpliwość czy jest możliwa teoria zmiany, która powie skąd, dokąd? J. Szacki - wątpliwości
2. Tendencje i błędy wczesnych teorii
y Rozdzielenie socjologii na statykę i dynamikę y Społeczeństwo jako systemu; ład, samoodtwarzanie y Charles Tilly - 8 błędów XX teorii socjologicznej 5 dotyczyło teorii zmiany społecznej (modernizacyjnej)
3. Tendencje do powielania błędów.
y Szukanie jednego czynnika, procesu
y' Tworzenie modeli imitacyjnych, „utartych ścieżek" - brak otwartości na trzecią drogę
- j. Szacki - po 1989 roku pojawiła się w wielu środowiskach nadmierna pewność co do tego, czego należy się spodziewać miał się po prostu dokonać „powrót do Europy"
- Negatywny wpływ schematu „imitacyjnego modelu transformacji" - przyczynił się on do daleko posuniętej symplifikacji poglądów
- Od prognoz blisko do wizji, utopii
Teorie zmiany - stan obecny - podstawowe założenia
y' Istnieje tyle teorii zmian społecznych ile grup i społeczeństw -niepowtarzalny bieg procesów zmiany