13483

WYKŁAD II

W latach 50 - ych najważniejszą grupą kontestatorów byli beatnicy. Szczyt ich aktywności przypada na lata 1955 - 57. Swój bunt wyrażali w sztuce; tekstach wierszy i piosenek, w stylu bycia. Centralą mchu w USA było San Francisco.

Neil Cassady - pionier w dziedzinie literatury biograficznej z elementami religii buddyzmu. „Skowyt” Allena Ginsberga z 1955 r. stał się tekstem programowym beatników. Ponadto do tekstów programowych ruchu kontestacji należy zaliczyć „W drodze” Jacka Kerouaca, „Cpuna” i „Nagi lunch” Williama Burroughsa.

Henry Miller napisał wtedy „Drzwi percepcji” i chociaż nie był beatnikiem, to wspierał ten nich intelektualnie i duchowo przez co jego teksty były przez długi czas zakazane w USA. Tego typu teksty były ideologiczną podstawą oraz przedstawieniem alternatywy dla ówczesnej polityki i sposobu życia społeczeństw. Ważną rolę odgrywała poezja, która dla młodzieży była ważniejsza od prozy. „Skowyt” - najważniejszy tekst jest poematem.

Obok literatury dało się zauważyć zmiany w muzyce. Modny stał się jazz w różnych odmianach.

Marazm społeczny na świecie miał znaleźć ukojenie w filozofii Wschodu i buddyzmie.

Jednak szybko okazało się, że kontestatorzy sami popadają w chaos i zatracenie. Z początku „stare” społeczeństwo było zszokowane ich ubiorem, z czasem zmienił się styl życia i obyczajowość. Ignorowanie szkół, pracy, niechlujny wygląd, swoboda seksualna, to wszystko wprawiało „stare” społeczeństwo w osłupienie, ale prowadziło z wolna do upadku obyczajów i moralności, czego skutki odczują sami kontestatorzy za kilka lat.

Walkę z kontrkulturą rząd USA rozpoczął wprowadzając cenzurę na modne w tym czasie teksty, które były uważane za programowe dla tego ruchu. W 1956 r. zakazano „Skowytu”, do 1959 r. rozszedł się w kilku tysiącach nielegalnych kopii.

Książka „W drodze” była z początku mniej popularna, jej walory odkryją dopiero liippisi w połowie lat 60 - ych, gdyż styl życia głównego bohatera bardziej odpowiada temu, co oni reprezentowali i o co walczyli.

Beatnicy byli ruchem inteligenckim, grupą poetów, pisarzy, muzyków. Nie był to ruch masowy. Dopiero hippisi stali się wielką grupą, która odcisnęła piętno na wielu krajach świata. Do hippisów mógł należeć każdy bez względu na wykształcenie i pochodzenie społeczne. Z kolei beatnicy nie chcieli zmieniać świata, chcieli pokazać społeczeństwu jak jest źle, do czego doszło i dokąd zmierza, nawoływali do opamiętania. Ważnym elementem był homoseksualizm, jako wyzwolenie spod stereotypów i zakazów (Ginsberg był gejem, a związki homoseksualne były w USA karalne). Beatnicy czerpali także z literatury wcześniejszej, m.in. z Melville'a, Whitmana, Salingera. Tolkien stał się „odkryciem” dzięki młodzieży okresu kontrkultury, podobnie jak Ken Kesey i jego „Lot nad kukułczym gniazdem”. Inspiracją dla młodzieży byli również ich znani z ekranów kinowych rówieśnicy, do legendy przeszli Marlon Brando i James Dean oraz same filmy: „Bonnie i Clyde” oraz „Absolwent”.

Innym ruchem, który rozpoczął się w Europie (Paryż) był ruch sytuacjonistów, którego działalność datuje się na poł. lat 50 - ych. Podstawą ideologiczną był marksizm. Była to synteza prądów kontestacji z Ameryki i Wlk. Brytanii wsparta marksizmem i sprzeciwem wobec rządów powojennej władzy we Francji.

Na początku lat 60 - ych Tom Hayden zakłada pierwszą organizację studencką epoki kontestacji w USA, która da początek ruchowi hippisów. Na początku studenci współpracowali z ludnością kolorową, pomagając im walczyć o swoje prawa. Organizowano tzw. rajdy pokoju czyli wyprawy do stanów, gdzie panował rasizm. W lipcu 1963 r. miała miejsce najważniejsza demonstracja anty rasistowska. 1964 r. tzw. „lato w Missisipi”, wielkie demonstracje w Nowym Jorku. Kolejne akcje studenckie miały miejsce do 1965 r. Formy