13702

relacja Hammarda, z powodu załączonej do niej mapy Krzeszowic i okolicy, która jest najstarszym odwzorowaniem kartograficzny rejestrującym obiekty związane z funkcja uzdrowiskowa.

RYSUNEK 1

Zaznaczone na mapie Hammarda łazienki polecił wybudować August Czartoryski.

Das Bad

Zachowane do dziś projekty tych budynków opatrzone są dyspozycja Czartoryskiego co do trybu ich budowy z data września 1780 roku. Realizacja przeciągnęła się jednak do 1785 roku, kiedy po śmierci Augusta Czartoryskiego 3 lata wcześniej właścicielką Krzeszowic i całych dóbr Terczyńskich została jego córka Izabela. Właśnie z jej mecenatem wiąże się dynamiczny rozwój Krzeszowic, które urastają do rangi pierwszego w rzeczpospolitej zespołu zdrojowego o charakterze leczniczo -wypoczynkowym. W latach 1779 - 1785 naczelnym lekarzem zdrojowym jest Leopold de Lafontaine, któremu zawdzięczamy pierwsza wyczerpującą relacje o uzdrowisku zawierającą:

-    opis miejscowości z istniejącym w tym czasie stanem zagospodarowania przestrzennego

-    opis okolicy

-    charakterystykę wód ze źródeł siarczystego i żelaznego oraz uwagi do medycznego ich zastosowania

Raport ten zawiera również bardzo ciekawe źródło ikonograficzne, a mianowicie widok Krzeszowic z 1788 roku stworzony przez Karola Grolla. RYSUNEK 3

Najdokładniejszym źródłowym materiałem pisanym z końca 18 wieku jest inwentarz z roku 1797. Podaje on opis wszystkich budynków zdrojowiska, a także otaczającego je parku i promenad.

[13]

Vauxhall czyli salon - budynek powstał w latach 1784 - 86 i był dziełem nadwornego architekta Lubomirskich - Szczepana Humberta. Zamierzeniem urbanistycznym było, aby pałac ten był centralnym