gotówkowy. Banki komercyjne działają na bazie pieniądza banku centralnego. Gdy rosną rezerwy gotówki banków komercyjnych, banki te udzielają kredytów tworząc tym samym nowy pieniądz zwany pieniądzem bankowym (bezgotówkowym).
Bank centralny jest odpowiedzialny za polityką pieniężną i dąży do tego, aby nie było inflacji. Cele banku centralnego są makroekonomiczne. Bank centralny kształtuje podaż pieniądza. Funkcje:
• Jest pożyczkodawcą ostatecznym w gospodarce
• Zarządza zasobem dewiz
• Prowadzi politykę monetarną- za pomocą określonych instrumentów bank centralny oddziaływuje na wielkość rezerw gotówkowych w bankach komercyjnych i kształtuje podaż pieniądza.
INSTRUMENTY:
1 Decyduje o wysokości stopy minimalnych rezerw obowiązkowych
2 Decyduje o wysokości kredytu refinansowego a zatem o wysokości stopy redyskontowej oraz stopy kredytu lombardowego
3 Prowadzi operacje otwartego rynku
4 Decyduje o przenoszeniu rachunków rządowych z banku centralnego do banków komercyjnych i odwrotnie
Bank centralny może stosować metodę łagodnej perswazji. Niekiedy bank centralny stosuje instrumenty sterowania bezpośredniego a zatem ustala limity kredytowe, limity redyskontowe może decydować o ogólnej granicy oprocentowania depozytów terminowych.
Depozyty terminowe - umowa z bankiem, że gotówka pozostanie na koncie na określony czas.
Depozyty awista - płatne na żądanie.
Gdy banki komercyjne mają problem z płynnością mogą otrzymać kredyt od banku centralnego, ale bank centralny ustala wysokość kredytu. Refinansowanie banków polega na udzielaniu kredytów przez bank centralny pozostałym bankom, które mogą w ten sposób upłynnić swe aktywa. Formy refinansowania:
Redyskonto weksli - zdyskontowanych uprzednio w banku komercyjnym
Udzielanie kredytów pod zastaw papierów wartościowych (kredyty lombardowe) - do wysokości 80 % wartości min. papieru wartościowego
Weksle handlowe: weksel własny i weksel trasowany
Wystawca wystawia weksel, dłużnik (TRASAT) to osoba, która ma weksel zapłacić, remitent (BENEFICIENT) to osoba, której należy sie kwota wekslowa.
Weksel własny jest pisemnym przyrzeczeniem zapłaty. Charakterystyczne dla weksla własnego jest to, że jego wystawca jest jednocześnie dłużnikiem.