1411

istnienia rynku. Pojawienie się przedsiębiorstwa stanowiło pewną innowacje społeczną a oznaczało to bowiem:

oddzielenie procesu konsumpcji i produkcji, specjalizację wytwórców i wzrost wydajności dostosowaniem produkcji dóbr i usług do potrzeb nabywców

We współczesnej gosp. rynkowej formy własności są wysoce zorganizowane i pozwalają na wyróżnienie przedsiębiorstw będących indywidualna własnością osób fizycznych przy najmowaniu pracy najemnej. Na wyróżnienie zasługuje przedsiębiorstwo będące własnością wielu osób, np. typu niepracowniczej spółki akcyjnej , ważnym rodzajem są tez przedsiębiorstwa własnościowo związane z państwem lub społecznością lokalną (komunalne).

Państwo- to różne instytucje i organy władzy gospodarczej występujące także w roli właściciela dóbr i zasobów a także czynnika kształtującego samo prawo gospodarcze , a więc określony typ ustroju gosp. W ramach państwa wyróżnić można takie podmioty jak: instytucje finansowe podmioty demokracji gosp.

Instytucje finansowe charakteryzują się tym, że prowadzą transakcje, których przedmiotem jest sprzedaż kapitału lub jego użyczenie, a który posiada postać papiery wart., gotówki .Do tego typu instytucji należą : banki, towarzystwa ubezpieczeniowe, giełdy itd. Spełniają one istotną rolę na rynku, gdyż mogą przyczyniać się do jego rozkwita

Natomiast wspólną cechą podmiotową demokracji gosp. jest fakt że przyjmują one formę organizacji społecznych i zawodowycli, wyrażają interesy rożnych grup i dążą do realizacji związanych z nimi zamierzeń .Wywierają więc na inne podmioty ekonomiczne wpływ, który przyjąć może różne formyf rokowania, strajk, blokady).

8.    Walka negocjacyjna: to walka o podział korzyści ekonomicznych związanych z uczestnictwem w wymianie, a toczoną pomiędzy różnymi podmiotami. Jej przedmiotem są najkorzystniejsze dla obu stron warunki transakcji. Jej źródłem jest przeciwstawność interesów, a głównym następstwem- z jednej str. weryfikacja i akceptacja oferty podażowej, a z drugiej str.- możliwości efektywnego zaspokojenia potrzeb odbiorców. Dla dostawcy weryfikacja i akceptacja jego oferty podażowej to potwierdzenie jego racji bytu na rynku. Tak więc producent musi się liczyć z preferencjami odbiorców, czyli z istnieniem bariery popytu. Występowanie tej bariery w toku walki negocjacyjnej to sytuacja , w której sprzedawca nie może zbyć więcej towarów przy istniejącej cenie bądź nie jest w stanie podnieść ceny i utrzymać dotychczasowego poziomu ich sprzedaży. Dostawca powinien również liczyć się z efektem substytucji - czyli odbiorca może dokonać zakupu u innego sprzedawcy.

Gdy w walce negocjacyjnej uczestniczy więcej niż 1 dostawca , to między dostawcami toczy się walka konkurencyjna. Rywalizują oni o wydatki odbiorcy określone przez jego siłę nabywczą. Przedmiotem walki konkurencyjnej jest oferowanie warunków dostaw korzystniejszych od warunków innych dostawców. Podstawowe cele tej walki wiążą się ze strategią ofensywną ( poprawa pozycji na rynku ) lub defensywną ( zachowanie dotychczasowej pozycji na iynku ). W walce konkurencyjnej wśród dostawców ujawniają się dwa motywy : „ nie stracić do konkurenta „ i „wygrać z nim " Dla odbiorcy istnieje lepsza sytuacja gdy jest 2 lub więcej dostawców- posiada większy wybór.

Walka przetargowa: polega na oferowaniu dostawcom korzystniejszych warunków zawierania transakcji w porównaniu do innych odbiorców . Jest to wariant walki konkurencyjnej prowadzonej wśród odbiorców. Decydującą rolę odgrywa tu siła nabywcza samych odbiorców. Dzięki niej są oni w stanie kupić więcej przy danej cenie lub ( i ) zapłacić wyższą cenę przy danej ilości. Bezpośrednim przejawem i wynikiem toczonej na iynku walki są ceny odzwierciedlające układ sił na danym rynku. Ceny te eliminują z gry nieefektywnych dostawców i niewypłacalnych odbiorców oraz pozostawiają i nagradzają pozostałych graczy na iynka.

9.    Rodzaje, cechy i infrastruktura wyników: Ze względu na przedmiot transakcji odróżnia się zwłaszcza tak podstawowe odmiany wyników jak: rynki towarowe, rynki usług , rynki kapitałowe . Przyjmując za podstawę podziału przestrzenne wymiary rynku , wyróżnia się rynki o znaczeniu lokalnym, regionalnym, krajowym, międzynarodowym, i światowym. Przestrzenny punkt widzenia związany bywa często z samym przedmiotem transakcji. Tak na przykład rynek usług bytowych ma zazwyczaj charakter lokalny podczas gdy rynek podstawowych surowców czy walut są zwykle rynkami światowymi lub przynajmniej międzynarodowymi. Tworzenie się i rozwój rynków związane jest także z czasem jako czynnikem wpływającym na ich trwałość, a także i zakres przemienny. Rynki pierwotne p>owstają i funkcjonują zazwyczaj w regionach lub krajach o szczególnie dużej podaży określonych