14136

napięciu, innych męczy wszystko, co odbiega od rutyny i zakłóca „święty spokój”. Stres staje się groźny dla człowieka wtedy, kiedy jest nadmierny, zbyt częsty i związany z silnymi negatywnymi emocjami. Wówczas niszczy pozytywne motywacje i może stać się przyczyną wielu dolegliwości fizycznych i psychicznych.

Stresu nie jesteśmy w stanie uniknąć. Starajmy się jednak mieć nad nim kontrolę i zaradzić jego skutkom. Nie każdy stres działa negatywnie. Znamy stres dobry - mobilizujący pozytywnie do działania. Jest jednak zły stres, który jest reakcją organizmu na zagrożenie, utrudnienie lub niemożność realizacji ważnych celów i zadań człowieka. Ten stan pojawia się w momencie zadziałania bodźca, czyli stresora. Oto oznaki ostrego stresu:

•    pobudzenie emocjonalne,

•    wzrost ciśnienia krwi,

•    przyspieszenie akcji serca,

•    przyspieszenie oddechów,

•    suchość w ustach,

•    "gęsia skórka",

•    wzrost stężenia cukru we krwi.

Objawy te są wywołane przez pobudzające działanie stresorów na wydzielanie hormonów, m.in. adrenaliny, wazopresyny, prolaktyny czy endorfin.

Stres długotrwały powstaje pod wpływem nasilonego stresora czy stresorów lub gdy działają one w długim czasie. Może prowadzić do rozregulowania organizmu. Początkowo człowiek wykonuje czynności dużo wolniej. Potem pojawiają się problemy z przekazywaniem i odbiorem informacji, aż w końcu następuje dezorganizacja życia i utrata kontroli nad sytuacją. Długotrwały stres może wywołać negatywne skutki zdrowotne, takie jak:

•    choroby serca,

•    chorobę niedokrwienną,

•    zawał,

•    zaburzenie rytmu serca,

•    nadciśnienie tętnicze,

•    chorobę wrzodową żołądka i dwunastnicy,

•    wysoki poziom cholesterolu we krwi,

•    nerwice,

•    bezsenność,

•    obniżenie odporności,

•    zaburzenia miesiączkowania,

•    zaburzenia erekcji.

•

Naukowcy podejrzewali powiązanie stresu z występowaniem chorób. Badania

nad subiektywną skalą zdarzeń życiowych (skala stresu wg Holmsa i Rahe) pozwoliły

na udokumentowanie zależności prawdopodobieństwa zachorowania od nasilenia wydarzeń