14287

miernik empiryczny adekwatnie odzwierciedla prawdziwe znaczenie danego pojęcia Indeks-tworzony jest przez proste zsumowanie wyników przypisanych poszczególnym wskaźnikom, tworzony w celu pomiaru danej zmiennej Etapy tworzenia indeksu-wybór możliwych pytań zbadanie zależności empirycznych między nimi ustalenie punktacji indeksu i sprawdzenie jego trafności Skala-tworzona jest przez przypisanie określonego wyniku punktowego danym układom odpowiedzi-zakładając że niektóre pytania świadczę o niższym lub wyższym poziomie danej zmiennej Walidacja-ocena trafności indeksu Analiza pytań-jest rodzajem |ralidacji wewnętrznej. Opiej| się ona na zależności między pojedynczymi pytaniami wchodzącymi w skład złożonego miernika a samym miernikiemTHalidacja zewnętrzna] odwołuje się do zależności między miernikiem złożonym a innymi wskaźnikami zmiennej nie uwzględnionymi w mierniku Skala dystansu społecznego Bogardusa-służy do pomiaru skłonności ludzi do uczestnictwa w - zróżnicowanych co do stopnia bliskości - stosunkach społecznych z innymi grupami ludzi Skala Thurstone'a-jest próbą opracowania formatu grupowania wskaźników zmiennej które powiązane są przynajmniej w strukturę empiryczną Skala Guttmana - skala składająca się z szeregu hierarchicznie uporządkowanych pytań, dotyczących tego samego zagadnienia. Cechą skali Guttmana jest to, że odpowiedź twierdząca na pierwsze lub każde kolejne pytanie, powinna powodować odpowiedź twierdzącą również na wszystkie następne pytania Dyferencjał semantyczny-format pytania w którym prosimy respondentów aby dokonali oceny pomiędzy dwiema skrajnościami, takimi jak bardzo pozytywne i bardzo negatywne Typologia-nominalny miernik złożony stosowany często w badaniach społ. Typologie mogą być skutecznie wykorzystywane jako zmienne niezależne lecz wykorzystanie ich jako zmiennych zależnych powoduje trudności interpretacyjne Dobór probabilistyczny (losowy)-stosowany, gdy badacze chcą uzyskać dokładny opis statystyczny wielkich populacji, aby próba jednostek z danej populacji mogła być podst. opisu całości, musi mieć taką zmienność, jak ta populacja; Dobór nieprobabilistyczny-gdy nie można zastosować probabilist. nie zapewnia reprezentatywności próby, jest nielosowy. obejmuje dobór oparty na dostępności badanych, arbitralny, celowy, metodę kuli śnież., dobói kwotowy; metoda kuli śnieżej: stosow. gdy trudno odszukać członków specyficznej populacji, badacz zbiera dane od odszukanych członkach, a od nich wyciąga info potrzebne do odszukania pozostałych; dobór kwotowy: Udział (liczebność, odsetek) osób w próbie ustalany jest w taki sposób, żeby był proporcjonalny do ich rzeczywistego udziału w całej populacji Przy doborze kwotowym uwzględniana jest zwykle pleć. wiek i miejsce zamieszkania badanych osób; dobór celowy-arbitralny: dobranie próby na podst. własnej wiedzy o badanej populacji i o celach badan; Informatorzy-np. współpraca z członkami danej grupy (gang), by lepiej ją zrozumieć, infonnator może wypowiadać się o grupie jako takiej, nie jest respondentem - nie podaje info o samym sobie, zazwyczaj dobiera się infonnatorów typowych dla danej grupy, ale rzadko się to udaje (jeśli infonn. chce pracow ać z kimś z zewnątrz to już jest nietypowy);

Reprezentatywność- próba jest reprezent. gdy zagregowanie cechy próby ściśle odzwierciedl. te same zagregowane cechy populacji, reprezent. zwykle ogranicza się do cech związanych z celem badania;

EPSEM (metoda równego prawdopodobieństwa wyboru-próba jest reprezent. gdy all członkowie populacji mają takie same szanse, że zostaną wybrani do tej próby; Element-jednostka. o której zbiera się info i ona dostarcza też podstaw do analiz, często elementy i jednost. analizy są te same. chociaż elemet odnosi się do dobom próby, a jedn. analizy do analizy danych; Populacja-określony teoretycznie zbiór elementów badania; Populacja badana-zbiór elem., z którego pobiera się faktycznie próbę; Lasowanie-w losow. każdy element może zostać wybrany z talom samym prawdopodob. niezależnie od irmych zdarzeń w procesie selekcji; Jednostka losowania-elem./zbiór elem. który jest brany do wylosowania na jakimś etapie dobonr próby. Paramctr-syntetyczny opis jakiejś zmiermej w populacji, np. średni dochód wszystldch r odzin w mieście;

Statystyka-syntetyczny opis zmieiuiej w próbie; Błąd z próby(losowy)-błąd. który jest przyjmowany, z okr eśloną wielkością, dla wyników badarua przeprowadzonego na próbie losowej; Poziom ufności-prawdo podobieństwa, z jaką wartość zmiermej znajduje się w^r przedziale ufności, jest 1 z element, decydujących o wielkości próby;

Operat losowania-lisla lub quasi-lista członków populacji, z której losuje się próbę; Dobór losowy prosty-metoda dobom próby badanej, do której osoby lub iruie jednostki, wybierane są z operatu losowania, za pomocą określonej tecluiiki losow'ania i zgodnie z zasadami rachunku prawdopodobieństwa Dobór systematyczny-polega na losowaniu co n-tej jednostki z operatu losowego Interwał losowania-standard. odległość między element, dobieranymi do próby w operacie losow Proporcja losowania-stosiuiek liczby elementów' wylosowanych do liczebności całej populacji;

Warstwowanie-gmpowanie członków' populacji we względnie homogeniczne warstwy przed losowaniem; Próba grupowa wiązkowa, gronowa-W pierwszym etapie losow^ua próby grupowej wybierane są zbiory (np. powiaty, dzielnice itp.). w skład których mogą wchodzić kolejne mniejsze jednostki. Następnie z wylosowanych zbiorów' losowane są iruie jednostki niższego rzędu (gminy, osiedla itp ). Ostateczną jednostką losowmiia mogą być gospodarstwa znajdujące się na terenie gminy (oraz zamieszkujące je osoby) lub mieszkania na terenie wylosowanych osiedli PPS=dobór proporcjonalny do wielkości-Iosowanie jednostek w' taki sposób, aby ich liczebność w próbie była wprost propor cjonalna do udziału tych jednostek w całej badanej populacji; Ważenie-procedura obliczeniowa, której głównym celem jest skorygowanie próby badanej w taki sposób, aby w możliwie największym stopniu była reprezentatywna dla populacji, z której została pobrana. Im bardziej ..doważona" próba, tym większa jest jej reprezentatywność dla populacji. Obserwacja-różne sposoby uzyskiwania danych, stosuje się ją pr/ede wszystkim na etapie wstępnego zwiadu badaw'czego Obserwacja wymaga rozumienia lub trafnej interpretacji rn. In. Społecznego znaczenia danych działań czy też zachowań. Obserw. Uczestnicząca-posługuje się nią gł. Antropologi^Obscrw. Nieuczestnicząca-obscrwacja zachowań grupowych w warunkach kontrolowanych Rodzaje obserwacji: -systematyczny gdy kat. Obserwacji są strukturalnie uporządkowane) -niesystematyczna iw przypadku mało usystematyzowanych kat.

Obserw acji) Stopień usystematyzowania obserwacji zależy od rodzaju pytań badawczych, zróżnicow'ania modelu teoretycznego, wiedzy o systemie społeczno-kulturowym który ma być przedmiotem badarua Eksperyment klasyczny-mierzy wpływ bodźca eksperymentalnego (zmiermej niezależnej) na zmieruią zależną poprzez pretest i posttest przeprowadzane w grupach eksperymentalnej i kontrolnej Pretest - pomiar zrealizowany zanim osoba uczestnicząca w eksperymencie zostanie poddana określonemu bodźcowi eksperymentalnemu; celem jest ocena postawy i poglądów przyszłych uczestników badania