14293

(odzwierciedlenie rzeczywistości); teoria - charakter instrumentalny (ma służyć wyjaśnianiu i przewidywaniu zjawisk politycznych. Np. TRWyboru.

S Interpretacjonizm - teoria jako refleksja intelektualna i interpretacyjna obserwowanych zjawisk. Teoria polityczna dąży do zrozumienia, w jaki sposób jednostki rozumieją siebie i świat. Aktorzy polityczni mają zdolność do refleksji nad własnym zachowaniem, chodzi o odkrywanie znaczeń, jakie nadają oni swoim działaniom. Nie chodzi o weryfikowanie prognoz, a o ukazywanie życia politycznego. Interpretowanie ludzkiej myśli i działania. Trzeba odnosić się do przyszłości i przeszłości.

S Krytyczny realizm - pośrodku. Analityczno-empiryczne podejście do świata i naukowa metodologia badań społecznych, ale też negacja sensu hipotctyczno-dedukcyjnego wyjaśniania. Konieczność i przypadkowość zamiast regularności, znaczenie kontekstu społecznego dla różnicowania rezultatów przyczynowych procesów społecznych. Przedmiotem nauk społecznych - otwarte systemy społeczne, w których brak empirycznych regularności. Kryteria konfirmacji i falsyfikacji teorii - charakter wyjaśniający a nic predyktywny. Konieczna analiza struktur i przyczyn leżących pod powierzchnią zachowań politycznych. Jest pole dla tworzenia teorii socjo- i politologicznych.

^ Historyczny instytucjonalizm - ograniczenie do teorii idiograficznej (kontekst), analityczny opis rzeczywistości.

Założenia behawioralnej polityki

Iutta 40. I 50. - autorzy rewolucji behawioralnej w politologii amer. - przekształcić badania polityczne w dyscyplinę zbliżoną metodologicznie do nauk przyrodniczych. Inspiracją - szkoła pozytywizmu logicznego w filozofii nauki (wiedza ma charakter wyłącznie obserwacyjny, fakty istnieją niezależnie od badacza, celem nauki budowanie empirycznych twierdzeń, które można poddać falsyfikacji przez odniesienie do faktów).

Pionierami behawioralnej nauki o polityce - D. Hast on. G. Almond. D. Truman. Przedmiotem badań - realne zachowania polityczne i mechanizmy władzy (pojęcie władzy a nie państwa, które zawężało przedmiot badan) Celem - odkrywanie i wyjaśnianie mechanizmów wpływu w demokratycznym państwie. Nauka o polityce oddzielona od etyki, teorii normatywnej, rcligii i ideologii. Lasswell - przedmiotem badań odkrywanie mechanizmów wpływu politycznego, relacje między' elitami i resztą społeczeństwa. Easton - polityka jako ..autorytatywna alokacja wartości dla społeczeństwa" (nie tylko organy państwa, ale też grupy interesów', wpływowe jednostki, media).

Problem relacji między normatywną a empiryczną teorią polityki Teoria powinna być pojmowana jako systematyczna analiza stosunków' politycznych. Zwrot w stronę analizy funkcjonalnej i systemowej , odejście od orientacji praktycznej, oddzielenie faktów od wartości, powiązanie z badaniami empirycznymi. Teoria powinna wyjaśniać związki przyczynowe między badanymi zjawiskami i wskazywać kierunki zmian polityki społecznej Apogeum rewolucji behawioralnej - lata 60. - na konferencjach ASPA rozdzielono empiryczną teorię polityczną od filozofii politycznej. Easton - optymistyczna wizja ..ogólnej teorii" złożonej z systemu empirycznych generalizacji. która miała wyjaśniać zachowania polityczne.

Teoria empiryczna to nie to samo, co teoria naukowa w rozumieniu nauk fizycznych, ale widu politologów' widzi świat polityczny przez pryzmat praw i teorii przyczynowych. Chodzi o testownaie i generowanie teorii, budowę modeli matematycznych, stosowanie ilościuowych metod gromadzenia i przetwarzania danych.

2