16611

takiego samego kruszcu. Już wtedy można mówić o psuciu pieniądza poprzez dołączenie do kruszcu wartościowego, kruszcu o niższej wartości. Już wtedy można było zauważyć oddzielenie wartości symbolicznej pieniądza od wartości substancjonalnej pieniądza. Aby usunąć tę wadę zgodzono się na honorowanie, poświadczanie wagi i jakości kruszcu poprzez stemplowanie kawałków metali - mamy do czynienia z pieniądzem bitym. Monopol na bicie pieniądza zawłaszczyli sobie możnowładcy. Możnowładcy psuli pieniądz poświadczając swoją pieczęcią wielkości niezgodne ze stanem faktycznym, pojawił się pieniądz gorszy i lepszy. Doprowadziło to do sytuacji w której regulowano transakcje pieniądzem gorszym, a w formie skarbu trzymano pieniądz lepszy.

Z pieniądzem kruszcowym wiązało się szereg problemów, główne to relacja kruszcu dostępnego w stosunku do potrzeb obsługi transakcji na danym rynku. W tej sytuacji powstały potrzeby systemów bimetalicznych: złoto, srebro, a nawet miedź, źródła donoszą o pieniądzu żelaznym, a tu powstał problem z ustaleniem kursu wymiennego.

Pieniądz papierowy.

Pieniądz kruszcowy miał swoje wady należało do nich: utrata wartości w procesie obiegu, trudności z transportem, stąd następny etap ewolucji, czyli deponowanie złota u złotników w zamian za zaświadczenia wystawiane na okaziciela uprawniające do ich pełnej wymiany na zdeponowane złoto u wystawcy zaświadczenia, względnie u współpracującego z nim innego złotnika. W rezultacie mamy do czynienia z pieniądzem papierowym posiadającym pokrycie w złocie. Pieniądz papierowy w Europie pojawił się w 1665 roku w Szwecji, Królewski Bank Wymiany, wydaje kwity depozytowe, które poświadczają ilość srebra jakie złożył obywatel w tym banku. Pojawienie się pieniądza papierowego wiąże się z dwoma procesami.

Proces pierwszy:

Trwałe oddzielenie wartości symbolicznej, nominalnej od wartości substancjonalnej.

Proces drugi:

Możliwość powstania paniki finansowej. Na tym etapie wyłonił się standard waluty złotej. Standard waluty złotej

Jest to powiązanie pieniądza symbolicznego, narodowego, emitowany pieniądz posiadany przez ten bank który posiada rezerwy złota. Dzięki temu została również uporządkowana wymiana międzynarodowa ponieważ podstawą kursu wymiany jednej waluty na inną walutę narodową był parytet złota. Jednak w tej sytuacji kurs wymienny nie był wielkością stałą ponieważ ważyły tu koszty przewozu złota w sytuacji nierównowagi w międzynarodowych przepływach gospodarczych.

Reguły funkcjonowania systemu waluty złotej.

1.    Emisja banknotów jest podporządkowana wymogami pokrycia rezerwami złota.

2.    Bank centralny jest zobowiązany do skupu i sprzedaży złota po stałej cenie w walucie krajowej.

3.    Występuje pełna wzajemne wymienialność wszystkich form pieniądza w tym przede wszystkim pieniądza na złoto.

4.    Swoboda wywozu i wozu złota pomiędzy krajami tego systemu.

Pozytywne skutki systemu waluty złotej.

•    Uzależnienie ilości pieniądza od posiadanych rezerw złota przez bank centralny -zdyscyplinowanie polityki pieniężnej dzięki wykluczeniu emisji pieniądza bez pokrycia.

•    Istnieje sprawny mechanizm rynkowy, który przywraca równowagę bilansu płatniczego danego kraju w warunkach względnej stałości kursów walutowych.